Օգատա Կենձան

Օգատա Կենձան
ճապ.՝ 尾形乾山
Ծնվել է1663[1][2][3][…]
ԾննդավայրԿիոտո, Ճապոնիա[4]
Վախճանվել է1743[1][2][3][…]
Մահվան վայրՏոկիո, Ճապոնիա
ՔաղաքացիությունՃապոնիա
Մասնագիտությունխեցեգործ, նկարիչ և potter
 Ogata Kenzan Վիքիպահեստում

Օգատա Կենձան (ճապ.՝ 尾形 乾山, 1663[1][2][3][…], Կիոտո, Ճապոնիա[4] - 1743[1][2][3][…], Տոկիո, Ճապոնիա, ծննդյան անունը` Օգատա Սինսեյ (ճապ.՝ 尾形 深省), Էդո ժամանակաշրջանի ճապոնացի նկարիչ և կերամիստ։

Նկարիչ Օգատա Կորինի եղբայրը։

Օգատա Կենձան ունեցել է մի քանի կեղծանուններ` Սիսուի, Կենձան, Տոին, Սյոկոսայ, Սյուսեյդո, և Սինսյո[5]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Տասներկու ամիսների թռչուններ և ծաղիկներ», Մետրոպոլիտեն թանգարան
Աշնանային որթատունկ, Մետրոպոլիտեն թանգարան

Օգատա Կենձան ծնվել է Կիոտոյում, հարուստ վաճառականի ընտանիքում[6]։ Նրա ավագ եղբայրը նկարիչ Օգատա Կորինն էր (1658-1716), ով եղել է Ռիմպա գեղարվեստի դպրոցի վարպետներից մեկը։ Ընտանիքը գտնվել է Տոկուգավա Հիդետադայի Աձայի Գոյի և նրա դստեր Տոկուգավա Մասակոյի հովանու ներքո, ով եղել է կայսր Գո-Միձունոոյի երկրորդ կինը[6]։ Ընտանիքի մի քանի սերունդներ եղել են արվեստի միջավայրում և բարեկամական կապեր են ունեցել հանրաճանաչ նկարիչների ընտանիքների և կերամիստներ Հոնամիի և Ռակուի հետ[6]։

27 տարեկանում Օգատա Կենձան կերամիկա է սովորել վարպետ Նինսեյաի մոտ և հետագայում իր արվեստանոցն է բացել Նարուտակիում[5][7]։ Հենց այդ ժամանակ էլ, ի պատիվ Կիոտոյի հյուսիս արևմուտքում գտնվող տեղանվան, նա վերցրեց Կենձան կեղծանունը[6]։ Ֆինանսական դժվարությունների պատճառով 1712 թվականին նա տեղափոխվեց Նիձյո, որտեղ էլհովանավորություն ստացավ ազնվականության ներկայացուցչի կողմից։ 1731 թվականին նա արվեստանոցը թողեց իր որդեգրած տղային Ինատիին, որը հաջողությամբ շարունակեց հոր աշխատանքը և տեղափոխվեց Էդո քաղաք, որտեղ էլ անցկացրեց կյանքի մնացած մասը[6][7]։

Ստեղծագործական ուղի

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օգատա Կենձան աշխատում էր կերամիկայի հետ ռակու, տոկու և ձիկի տեխնոլոգիայով (ճենապակի)[5]։ Ավելի քան 40 տարվա աշխատանքի ընթացքում նա ստեղծեց իր սեփական ոճը կերամիկայում։

Որպես նկարներ նրա աշխատանքներում ի հայտ են եկել դեկորատիվ խոտաբույսերը, ծաղիկները և թռչունները, պատկերներ բանաստեղծություններից, հիմնականում Չինաստանի և Ճապոնիայի գեղանկարչության մոտիվներով[5][7]։ Նարուտակիում իր ստեղծագործական ճանապարհի սկզբում, նա հաճախակի ստեղծել է քառակուսի ափսեներ, որոնք իրենց ձևաչափով և հարթությամբ հիշեցնում էին բնանկարիչների կողմից ստեղծված թղթագլաններ, ինչպես նաև կափարիչով արկղեր, որոնք նկարազարդված էին ինչպես դրսից, այնպես էլ ներսից[6]։ Օգատա Կենձան կերամիկական արտադրանքը չի զարդարել նկարներով, բայց նկարները պատրաստվել են կերամիկայի տեսքով, ինչը տրամագծորեն շրջում է կերամիստի մտածողության ձևը և կերամիկայի արտադրության հայացքները[6]։ Կենձանի միագույն հաճախ գեղագրորեն կամ բանաստեղծական տողերով կերամիկական արտադրանքը հիշեցնում է չինական գոհուա գեղանկարչությունը[6][7]։

Նարուտակիից դուրս գալուց հետո 1712 թվականից Օգատա Կենձան սկսեց ավելի շատ սննդի համար նախատեսված կերամիկա պատրաստել, մասնավորապես կայսեկիի և թեյի արարողությունների համար[6]։ Դա պայմանավորված էր այն հանգամանքով, որ կերամիկան դադարել էր միայն արվեստի ստեղծագործություն լինել, այն դարձել էր մասսայական արտադրության արտադրանք և անհրաժեշտ էր արտադրել այն, ինչը պահանջարկ ուներ[6]։ Այսպիսի պայմաններում նա պարզեցրել էր արտադրանքի ձևավորումը և ավելացրել արտադրվող քանակը[7]։ Այդ ժամանակահատվածում Կենձանի կերամիկան առանձնանում էր սպասքի նկատմամբ ոչ ստանդարտ մոտեցմամբ և վառ նկարներով։ Այդ ժամանակ կերամիկական արտադրանքի վրա պատկերներ ստեղծելիս նա հաճախ համագործակցում էր իր ավագ եղբոր Օգատա Կորինի հետ[6]։

Կերամիկայի հետ մեկտեղ Օգատա Կենձան զբաղվում էր նաև գեղանկարչությամբ։ Գեղանկարչական աշխատանքների մեծ մասը նա ստեղծել է իր կյանքի վերջին հինգ տարիների ընթացքում[5]։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Union List of Artist Names
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 British Museum person-institution thesaurus
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Swartz A. Open Library — 2007.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Union List of Artist Names — 2018.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Ogata Kenzan». Encyclopædia Britannica (անգլերեն).
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 «The Road to Kenzan - Kyoyaki`s Origins and Seventeenth Century Kyoto». Suntory Foundation.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Louise Allison Cort. «The Kenzan Style In Japanese Ceramics».
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օգատա Կենձան» հոդվածին։
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ