Oge/afọ mmalite | 1930 |
---|---|
mba/obodo | Naijiria |
Nwe ikike | Naijiria |
ọdịdị isi ụlọ ọrụ | Abuja |
webụsaịtị | http://www.npf.gov.ng/ |
Ndị uwe ojii Naịjirịa bụ ndị isi mmanye iwu na ndị isi ụlọ ọrụ nchekwa na Naịjirị. A họpụtara ya site na Iwu 1999 dị ka ndị uwe ojii mba Naịjirịa nwere ikike pụrụ iche na mba ahụ dum, [1] dịka na 2016 ọ nwere ike ndị ọrụ nke ihe dị ka 371,800. [2] A na-eme atụmatụ ugbu a ịbawanye ndị agha ruo 650,000, na-agbakwunye ndị ọhụrụ 280,000 na 370,000 dị ugbu a. Ndị uwe ojii Naịjirịa [3] nnukwu nzukọ nke nwere iwu 36 nke steeti na Federal Capital Territory (FCT) nke e jikọtara na mpaghara 17 na akụkụ nchịkwa 8. Onye isi ụlọ ọrụ ahụ bụ IGP (Inspector General) Kayode Egbetokun. [4]'afọ 2020, a rụzigharịrị ya nke ukwuu.
N'afọ 1879, e guzobere ndị agha na-ebu ngwá agha nke otu puku mmadụ na narị abụọ. [5] N'afọ 1896, e guzobere ndị uwe ojii Lagos. Karịsịa, e guzobere ndị uwe ojii Niger Coast, na Calabar na 1894 n'okpuru ọkwa ọhụrụ nke Niger Coast Protectorate. [6]'ebe ugwu, Royal Niger Company guzobere Ụlọ ọrụ Royal Niger Constabulary na 1888 nwere isi ụlọ ọrụ na Lokoja.
[7] [8] mara ọkwa nchebe nke Northern na Southern Nigeria na mbido afọ 1900, akụkụ nke Royal Niger Company Constabulary ghọrọ ndị uwe ojii Northern Nigeria, na akụkụ nke ndị uwe ojii Niger Coast ghọrọ ndị uweojii Southern Nigeria. [9]'oge ọchịchị ndị ọchịchị, ọtụtụ ndị uwe ojii na ejikọta na gọọmentị ime obodo (ndị ọchịchị obodo). [1] N'afọ ndị 1960, n'okpuru Republic nke Mbụ, e bu ụzọ mee ka ndị agha a bụrụ ndị mpaghara ma mesịa bụrụ ndị mba. Ndị uwe ojii [10] na-arụ ọrụ ndị uwe ojii nkịtị ma na ahụ maka nchekwa n'ime ụlọ n'ozuzu; maka ịkwado ụlọ mkpọrọ, mbata, na ọrụ omenala; na maka ịrụ ọrụ agha n'ime ma ọ bụ n'èzí Naịjirị dị ka ntụziaka. A mara ọkwa atụmatụ n'etiti afọ 1980 iji gbasaa ike ahụ ruo 200,000.
Ka ọ na erule afọ 1983, dị ka mmefu ego gọọmentị etiti si kwuo, ike nke NPF fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 152,000, mana isi mmalite ndị ọzọ mere atụmatụ na ọ dị n'etiti 20,000 na 80,000. Akụkọ [11]ekwu na e nwere ihe karịrị ụlọ ọrụ ndị uwe ojii 1,300 na mba ahụ dum. Ndị uwe ojii anaghị ejikarị ngwá agha mana a na enye ha ngwá agha mgbe achọrọ maka ọrụ ma ọ bụ ọnọdụ ụfọdụ. A na ejikarị ha eme ihe na mba ahụ dum, mana n'afọ 1989, n'ime ọchịchị aka ike nke abụọ nke Naịjirịa, Ibrahim Babangida kwupụtara na a ga eziga ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ndị uwe ojii n'ógbè ha iji mee ka mmekọrịta ndị uwe ojii na obodo dị mfe.
[1]ndị uwe ojii Naijiria (NP) bụ ndị iwu 1999 họpụtara dị ka ndị uwe ojii mba Naijiria nwere ikike pụrụ iche na mba ahụ dum. Otú ọ dị, ndokwa iwu kwadoro maka nguzobe alaka NPF dị iche iche "nke bụ akụkụ nke ndị agha nke Federation ma ọ bụ maka nchebe ha nke ọdụ ụgbọ mmiri, ụzọ mmiri, ụzọ ụgbọ okporo ígwè na ọdụ ụgbọ elu. " Otu alaka dị otú ahụ, ndị uwe ojii nchebe ọdụ ụgbọ mmiri ahụ, kọrọ site na isi mmalite dị iche iche nwere ike na 1990 nke dị n'etiti 1,500 na 12,000.
NPF na enwe usoro nchịkwa atọ nke ngalaba, mpaghara na iwu steeti.Ngalaba
TitleRanks | Ngalaba Na-akwụ Ụgwọ Kwa Afọ | Ọrụ Ụgwọ Afọ | |||
---|---|---|---|---|---|
Onye Nweta Ndị Uwe Ojii | ₦9,019.42 | ₦108,233 | Ngalaba Ego na Nchịkwa | Ego na Nchịkwa | Nchịkwa na ego |
Ndị uwe ojii Grade 03 | ₦43,293.83 | ₦519,525.60 | Ngalaba Ọrụ | Ọrụ | Mgbochi mpụ, Usoro Ọha, Nchebe Ọha |
Ndị uwe ojii Grade 10 | ₦51,113.59 | ₦613,363.08 | Ngalaba Na-ahụ Maka Nhazi na Nkwado | Nhazi na Nkwado | Ọrụ na Nchịkwa Ala Ndị Uwe Ojii |
Ndị uwe ojii Corporal na Grade Level 04 (1) | ₦44,715.53 | ₦536,586.36 | Ngalaba Nnyocha Mpụ | Ngalaba Nnyocha Mpụ (FORCID) | Nnyocha |
Ndị uwe ojii Corporal na Grade 04 (10) | ₦51,113.59 | ₦613,363.08 | Ngalaba Ọzụzụ na Mmepe | Ọzụzụ | Ihe onwunwe |
Onye isi ndị uwe ojii na ọkwa 05 (1) | ₦48,540.88 | ₦582,490.56 | Ngalaba Nnyocha na Atụmatụ | Atụmatụ, Nnyocha na Mmepe | Ndekọ ọnụ ọgụgụ na Data |
Onye isi ndị uwe ojii na ọkwa 05 (10) | ₦55,973.84 | ₦671,686.08 | Ngalaba Nkà na Ụzụ Ozi | Nkà na ụzụ ozi na nkwukọrịta | Nchịkwa nkwurịta okwu |
Ndị uwe ojii Naịjirịa nọ n'okpuru ọrụ izugbe na nchịkwa nchịkwa nke Inspector General (IGP) nke onye isi ala họpụtara ma na-ahụ maka idobe iwu na usoro. Onye osote onye na-ahụ maka ndị ọrụ uwe ojii (DIG) kwadoro ya n'isi ụlọ ọrụ dị na Lagos. Usoro iwu 1979 nyere maka ndị ọrụ uwe ojii na-ahụ maka amụma, nhazi, nchịkwa, na ego NPF (ma ewezuga ụgwọ ezumike nka)..
N'ọnwa Febrụwarị afọ 1989, Ibrahim Babangida kagburu ụlọ ọrụ ndị uwe ojii ma guzobe Council Nigeria Police Council n'ọnọdụ ya, n'okpuru ọchịchị onye isi ala. Ọhụrụ kansụl bụ onyeisi oche; onye isi ndị ọrụ izugbe, onye minista na-ahụ maka ihe gbasara ime obodo, na onye nlekọta ndị uwe ojii bụ ndị otu. Dịka akụkụ nke nhazigharị gọọmentị na Septemba 1990, Alhaji Sumaila Gwarzo, onye bụbu onye ntụzịaka SSS, ka akpọrọ aha ya ka ọ bụrụ ọkwa minista steeti ọhụrụ, ihe gbasara ndị uwe ojii.
N'ọgwụgwụ 1986, a hazigharịrị NPF na mba niile ka ọ bụrụ iwu mpaghara asaa, nke nọchiri usoro iwu dabara na steeti Nigeria ọ bụla. Iwu nke ọ bụla nọ n'okpuru kọmishọna ndị uwe ojii ma kewara ya gaa na mpaghara ndị uwe ojii na nkewa n'okpuru ndị ọrụ obodo. Isi ụlọ ọrụ NPF, nke bụkwa iwu mpaghara, na-elekọta ma na-ahazi iwu mpaghara ndị ọzọ. Mgbe e mesịrị, a chịkọtara iwu mpaghara ndị a n'okpuru iwu Zone dị ka ndị a: Zone 1, Headquartered Kano, na Kano, Katsina, na Jigawa Commands Zone 2, Headquartered Lagos, na Lagos, na Ogun na-achị Zone 3, Headquartered Yola, na Adamawa, na Gombe Commands.
Nhazigharị NPF nke 1986 mere site na mgbawa ọhaneze nke esemokwu n'etiti ndị uwe ojii na ndị agha. A kwụsịtụrụ otu onye nlekọta otu oge maka ntamu na ndị agha ewerela ọrụ ndị uwe ojii ma na-eme ka ndị uwe ojii na-akwụ obere ụgwọ, na ọgụ na-adị n'etiti ndị uwe ojii na ndị agha maka ikike na-eche nche n'ókè. Onye isi ndị agha na-ahụ maka ndị agha kwupụtara nhazigharị nke ọma nke NPF n'ime iwu mpaghara ọhụrụ asaa na ntụzịaka ise (nyocha mpụ, ngwa agha, akụrụngwa, ọzụzụ, na ọrụ) n'okpuru osote ndị nyocha izugbe. A chụrụ ihe dị ka ndị uwe ojii 2,000 na ndị isi ndị uwe ojii 400 n'ọrụ n'etiti afọ 1987, na-eme ka ndị isi ndị uwe ojii nwee iwe.
N'etiti 1989 ka ekwuputara nhazigharị NPF ọzọ ka ndị AFRC nabatachara akụkọ sitere n'aka Rear Admiral Murtala Nyako. N'afọ 1989, ndị uwe ojii Naijiria mekwara ka ndị agha na-eme ihe ngwa ngwa na steeti ọ bụla, dị iche na ngalaba ndị uwe ojii na-agagharị agagharị, kpọmkwem iji nyochaa ihe omume ndọrọ ndọrọ ọchịchị na iji kwụsị ọgbaghara n'oge mgbanwe ọchịchị obodo. Otu steeti ọ bụla dị n'agbata ndị uwe ojii 160 na 400 bụ onye osote onye nlekọta nyere iwu ma nwee ụgbọ ala, ngwa nkwukọrịta, ngwa ọgụ, na akụrụngwa njikwa igwe mmadụ, gụnyere ọta okpete, bat na gas anya mmiri. A ga-eguzobe Ụlọọrụ Nchọpụta Federal (FIB) dị ka onye nọchiri anya Directorate of Intelligence and Investigation; E hiwere ntụzịaka atọ maka ịrụ ọrụ, nchịkwa, na ngwa agha, nke ọ bụla bụ onye osote onye nyocha izugbe.
E kewara Directorate of Operations gaa na ngalaba anọ n'okpuru osote onye isi-ọrụ, ọzụzụ, nkwukọrịta, na ndị uwe ojii Mobile. The Directorate of Administration bụ ngalaba nchịkwa nke onye enyemaka inspector General (AIG) na-elekọta ya, yana nke mmefu ego na ndị ọrụ. nkeji n'okpuru kọmishọna. Directorate of Logistics nwere nkeji anọ-ịzụ ahịa, nkuzi/ụgbọ njem, ọkọnọ, na ọrụ/nkwadebe—n'okpuru AIG. E debere nhazi mpaghara. Otú ọ dị, e nyere ndị AIG ikike ibufe ndị ọrụ ruo n'ọkwa onyeisi ndị nlekọta, ka ha guzobe ngalaba provost, na-ebuga ndị na-agagharị agagharị, na ịkwalite ndị ọrụ n'etiti ọkwa nke sergeant na onye nyocha. Ndị Directorates atọ dị n'elu ka e degharịrị aha ngalaba
Ngalaba nyocha mpụ (FCID) [12] bụ ngalaba nyocha mpụ kacha elu nke ndị uwe ojii Naijiria NPF. Onye isi ngalaba a bụ Deputy Inspector-General (DIG). Ọrụ ya bụ isi gụnyere nyocha na ịgba akwụkwọ maka ikpe mpụ dị egwu na mgbagwoju anya n'ime na mba ọzọ. Ngalaba ahụ na-ahazikwa nyocha mpụ na NPF niile. E kewara FCID n'ime ngalaba, ọtụtụ n'ime ha bụ ndị Commissioners of Police (CPs). Akụkụ ndị ahụ bụ:
E hibere ndị uwe ojii Mobile Force dị ka ndị na-agba mbọ ma ọ bụ ndị na-emegide ọgba aghara n'okpuru nchịkwa nke Inspector-General nke ndị uwe ojii iji gbochie ọgbaghara obodo. Emebere ya ka ọ weghara ọrụ nke nnukwu nsogbu ebe ndị uwe ojii na-enweghị ike ịnagide ya.
Enwere iwu MOPOL 12 ugbu a, MOPOLs 1 ruo 12, na-achịkwa ndị uwe ojii Mobile Squadrons 52 bụ ndị gbasara n'etiti iwu steeti iri atọ na isii na Federal Capital Territory (FCT).
[1]Ụlọ ọrụ gọọmentị atọ bụ isi na-ahụ maka njikwa na nlekọta nke ndị uwe ojii Naijiria; Ụlọọrụ ndị uwe ojii na-ahụ maka ndị uwe ojii, Council Nigerian Police Council na Ministry of Interior.
Ndị uwe ojii mejupụtara Onye isi ala, ndị Gọvanọ steeti niile, Onye isi oche PSC, na onye Onye nyocha Izugbe.nke ndị uwe ojii. Enyere ya iwu inye ndị uwe ojii nlekọta izugbe na inye onye isi ala ndụmọdụ maka nhọpụta nke Onye nyocha-Izugbe. [13]
A na-enye Ngalaba Na-ahụ Maka Ihe Ndị Dị n'Ime Obodo ọrụ inye nchebe n'ime ụlọ na ọrụ ndị ọzọ na-enyere aka na Naịjirịa.
Ndị uwe ojii na-ahụ maka ọrụ (PSC) bụ ụlọ ọrụ na-ahụ maka ndị uwe ojii. Ọ bụ ọrụ maka nhọpụta, nkwalite, na ịdọ aka ná ntị nke ndị uwe ojii niile ma e wezụga Onye nyocha-Izugbe.of Police. Ọ ga-arụkọ ọrụ, imekọ ihe ọnụ ma soro ndị niile metụtara ya rụọ ọrụ, ya bụ kansụl ndị uwe ojii ya na Onye isi ala Nigeria dị ka onyeisi oche, ndị gọvanọ niile nke Federating Steeti of Niaijiria, Mịnịsta na-ahụ maka ime ime na Onye nyocha-Izugbenke ndị uwe ojii dịka ndị otu ga-atụgharị. ndị uwe ojii na gburugburu ma mee ka ọ nwee ike izute ihe ịma aka nke narị afọ nke 21st.
Ndị uwe ojii Naijiria na-arụ ọrụ mmefu ego n'etiti 1984 na 1988 ka nọ na nde N360 ruo nde N380, na 1988 gbagoro ruo nde N521. Ihe a ma ama bụ nnukwu ego mmefu ego nke nde naira 206 na 1986 na nde naira 260.3 na 1988, nke na-anọchi anya pasentị 3.5 na pasentị 2.5 nke mkpokọta ego isi obodo gọọmenti etiti na afọ ndị ahụ. Ejiri mmụba ndị a nweta akụrụngwa nkwukọrịta ọhụrụ, ụgbọ njem, na ngwa ọgụ iji lụso mpụ na-arị elu ọgụ, dị ka gwongworo 100 British Leyland DAF Comet ewepụtara na 1990 N'agbanyeghị ịzụrụ ihe ndị a, nchọpụta NPF na ngwụcha 1990 kwubiri na mmefu ego nke ike aghaghi okpukpu abụọ ruo okpukpu abụọ. gboo mkpa ya.
Ka agbakwunyere ụgwọ ọnwa nke afọ 2010, gọọmentị etiti n'okpuru ọchịchị Goodluck Jonathan gbatịpụrụ ngwugwu ụgwọ ọnwa na ụgwọ ọrụ nye ndị agha, ndị agha, ndị uwe ojii na ndị ọgụgụ isi, ndị na-anaghị enyocha ụgwọ ọnwa ndị yiri ya n'oge gara aga. Mgbatị nke jumbo na-abawanye na ndị ọrụ ọha na eze ndị ọzọ na-emegide ndị ọrụ obodo, gbagburu ụgwọ ọrụ ụgwọ ọrụ niile na N267. Ijeri 4 n'afọ 2010. Dabere na usoro ụgwọ ọnwa a n'okpuru bụ nkọwa nke ụgwọ ọnwa kwa ọkwa ma ọ bụ ọkwa nke ndị uwe ojii Naijiria. Gọọmenti etiti Naịjirịa n'okpuru ọchịchị onyeisiala Muhammadu Buhari n'abalị iri abụọ na isii n'ọnwa Nọvemba 2018 kwadoro usoro ụgwọ ọnwa ọhụrụ, n'agbanyeghị nke a ka akọpụtabeghị n'ihu ọha nke mere na etinyeghị ya maọbụ melite ya na tebụl dị n'okpuru.
S/NO | Ọnọdụ | Ụgwọ ọnwa | Ụgwọ ọnwa kwa afọ |
---|---|---|---|
1 | Onye Nweta Ndị Uwe Ojii | ₦9,019.42 | ₦108,233.04 |
Nke abụọ | Ndị uwe ojii Grade 03 | ₦43,293.83 | ₦519,525.60 |
b | Ndị uwe ojii Grade 10 | ₦49,113.59 | ₦613,363.08 |
3a | Ndị uwe ojii Corporal na Grade Level 04 (1) | ₦44,715.53 | ₦536,586.36 |
b | Ndị uwe ojii Corporal na Grade 04 (10) | ₦51,113.59 | ₦613,363.08 |
4a | Onye isi ndị uwe ojii na ọkwa 05 (1) | ₦48,540.88 | ₦582,490.56 |
b | Onye isi ndị uwe ojii na ọkwa 05 (10) | ₦55,973.84 | ₦671,686.08 |
5a | Sergeant Major na Grade Level 06 (1) | ₦55,144.81 | ₦661,737.72 |
b | Sergeant Major na Grade Level 06 (10) | ₦62,204.88 | ₦746,458.56 |
6a | Onye nyocha cadet na Grade Level 07 (1) | ₦73,231.51 | ₦878,778.12 |
b | Onye nyocha Cadet na Grade Level 07 (10) | ₦87,135.70 | ₦1,045,628.40 |
7a | Onye na-enyere onye isi ndị uwe ojii aka na ọkwa 08 (1) | ₦127,604.68 | ₦1,531,256.16 |
b | Onye na-enyere onye isi ndị uwe ojii aka na ọkwa 08 (10) | ₦144,152.07 | ₦1,729,824.84 |
8a | Onye na-enyere onye isi ndị uwe ojii aka na ọkwa 09 (1) | ₦136,616.06 | ₦1,639,392.72 |
b | Onye na-enyere onye isi ndị uwe ojii aka na ọkwa 09 (10) | ₦156,318.39 | ₦1,875,820.68 |
9a | Onye isi nchịkwa nke ndị uwe ojii na Grade 10 (1) | ₦148,733.29 | ₦1,784,799.48 |
b | Onye isi nchịkwa nke ndị uwe ojii na Grade 10 (10) | ₦170,399.69 | ₦2,044,796.28 |
10a | Onye isi ndị uwe ojii na ọkwa 11 (1) | ₦161,478.29 | ₦1,937,739.49 |
b | Onye isi ndị uwe ojii na Grade 11 (10) | ₦187,616 | ₦2,251,400.28 |
Nke iri na otu | Onye isi ndị uwe ojii na Grade 12 (1) | ₦172,089.06 | ₦2,065,068.72 |
b | Onye isi ndị uwe ojii na Grade 12 (08) | ₦199,723.96 | ₦2,396,687.52 |
12a | Onye enyemaka Kọmishọna nke ndị uwe ojii na Grade 13 (1) | ₦183,185.73 | ₦2,198,228.76 |
b | Onye enyemaka Kọmishọna nke ndị uwe ojii na Grade 13 (10) | ₦212,938.96 | ₦2,555,257.92 |
13a | Onye isi ndị uwe ojii na ọkwa 14 (1) | ₦242,715.65 | ₦2,912,587.80 |
b | Onye isi ndị uwe ojii na Grade 14 (07) | ₦278,852.79 | ₦3,346,233.48 |
14a | Kọmishọna nke ndị uwe ojii na Grade 15 (1) | ₦266,777.79 | ₦3,201,333.48 |
b | Kọmishọna maka ndị uwe ojii na Grade 15 (06) | ₦302,970.47 | ₦3,635,645.64 |
15 | Onye na-enyere onye isi ndị uwe ojii aka | ₦499,751.87 | ₦5,997,022.44 |
16 | Onye isi nnyocha nke ndị uwe ojii | ₦546,572.73 | ₦6,558,872.76 |
17 | Onye Nnyocha Ukwu nke Ndị Uwe Ojii | ₦711,498 | ₦8,537,976 |
[15] bụ ezie na, a na-ewere NPF dị ka ọrụ mara mma, NPF enweela nsogbu ndị a na-ahụkarị na recruiting, ọzụzụ, adịghị arụ ọrụ nke ọma, na enweghị ọzụzụ, ọ nweghịkwa nka na ngalaba pụrụ iche. Nrụrụ aka na enweghị ntụkwasị obi jupụtara ebe niile, na-akpata ntụkwasị obi dị ala nke ọha na eze, enweghị ike ịkọ akụkọ mpụ, na ọchịchọ ịzọ onwe onye. [16] uwe ojii maara nke ọma n'ọrụ ndị agha na iji ike eme ihe karịa n'ọrụ ọrụ obodo ma ọ bụ mgbochi mpụ, nchọpụta, na nyocha.
N'oge ọchịchị nke onye bụbu onye isi ala Olusegun Obasanjo, e mere mgbalị ịgbasa NPF site n'ibelata afọ ndị a na-ewe n'ọrụ site na iri na itoolu ruo iri na asaa na site na idebanye aha ndị agha a chụpụrụ, mana ọ dara. N'etiti afọ 1980, minista ndị uwe ojii nke gọọmentị etiti n'oge ahụ kwetara na ndị uwe ojii nwetaghachiri naanị pasent 14 nke ihe onwunwe US $ 900 nde a kọrọ na e zuru ohi n'ime ọnwa isii gara aga, nakwa na naanị pasent 20 nke mmadụ 103,000 e jidere ka a mara ikpe, ihe ndekọ arụmọrụ dịka nke ahụ kọrọ na afọ 1960. Ojiji [17] ime ihe ike gabigara ókè n'ịkwụsị nsogbu ụmụ akwụkwọ mere ka AFRC na June 1986 gwa ndị uwe ojii ka ha jiri naanị mgbọ rọba mee ihe iji gbochie ọgba aghara ụmụ akwụkwọ.
Akụkọ banyere nkwekọrịta ndị uwe ojii na ndị omempụ bụ ihe a na-ahụkarị, dị ka arịrịọ ndị ọrụ gọọmentị rịọrọ ndị uwe ojii ka ha gbanwee àgwà ha n'ebe ọha na eze nọ, ka ha bụrụ ndị ziri ezi na ndị na-akwụwa aka ọtọ, na izere omume nrụrụ aka. Na mgbalị iji belata iri ngo na ime ka njirimara nke ndị mebiri iwu dịkwuo mfe, ndị uwe ojii na-eti ihe na ebe nyocha anaghị ekwe ka ha buru ihe karịrị N5 n'ahụ ha. [17] Septemba 2005, Naịjirịa wepụrụ ndị uwe ojii 120 na-eje ozi na United Nations Congo n'ihi ebubo na ha etinyela aka na mmetọ mmekọahụ.
A na-ebo NPF ebubo na ha na-agbaso iwu nke "Fire for Fire" nke ọtụtụ ndị a na-enyo enyo na-anwụ n'aka ndị uwe ojii ma ọ bụ "na-agbapụ mgbe ha na-anwa ịgbapụ". Ọtụtụ iri afọ nke ndị uwe ojii na nrụrụ aka ndị ọrụ na enweghị ike ịzụ ndị uwe ojii n'ụzọ kwesịrị ekwesị emeela ka ọnọdụ ebe igbu ọchụ na-abụghị nke ikpe bụ ụzọ a nabatara nke imeso ndị uwe ojii kwenyere na ha bụ ndị omempụ. [18][19] kachasị ọhụrụ e gburu bụ Yusuf Mohamed, onye ndú nke òtù Boko Haram na Naịjirịa, dị ndụ mgbe ndị agha jidere ya.
Ọbụna tupu ime ihe ike gbara nnupụisi Boko Haram gburugburu n'ebe ugwu Naịjirịa, enwere ajụjụ banyere omume ndị uwe ojii. Gọọmentị na anwa imezigharị ndị uwe ojii ugbu a. Ha emepụtala akwụkwọ ọcha nwere aro 79 maka imeziwanye ndị uwe ojii, nke a ga atụle site na Nzukọ Mba ma gbanwee ya ka ọ bụrụ Iwu Mgbanwe Ndị Uwe Ojii. Mgba[20] n[21] dị mkpa dị ka: A na akwụ ndị uwe ojii obere ihe dị ka $ 40 (£ 26) kwa ọnwa, a ga-ebuli nke a ruo $ 100 maka ndị uwe ojii, na-emekọrịta ihe na ndị uwe ojii 10,000 nwere ndekọ mpụ e goro n'etiti afọ 2001 na 2004, guzobe usoro a pụrụ ịdabere na ya ka ọha na eze mee mkpesa banyere ndị uwe ojii gụrụ akwụkwọ karịa ka a ga-ewere na ha, a ga na-achịkwa ngwa ọrụ n'ụzọ doro anya, ndị uwe ojii ekwesịghị ịzụta nke ha, ndị uweojii kwesịrị inye ha na-achọsi ike iji nyochaa ha, ndị ọrụ ọhụrụ na netwọk mgbasa ozi dị ọhụrụ na-eme na Mahadum Belm
[22]'ọnwa Febụwarị 2019, a kọrọ na ndị uwe ojii Naijiria na-enwetakarị ego ọzọ site n'ịnapụ ndị bi na ya. [23]'abalị iri atọ n'ọnwa Julaị n'afọ 2019, e jidere ndị uwe ojii Naịjirịa atọ si Anambra Steeti maka ebubo nke ịnapụ ndị bi na ya ihe. [24] Nọvemba 10, 2019, ndị uwe ojii Naijiria wepụtara nkwupụta na-ekpughe na e jidere onye ọrụ nchebe Onuh Makedomu mgbe e sere ya na fim na-anabata aka azụ n'aka onye ọkwọ ụgbọala na Lagos. [25] Machị 9, 2020, e jidere ndị uwe ojii Naijiria abụọ si Lagos, onye enyemaka onye isi ndị uwe ojii (ASP) Adebayo Ojo na Sergeant Adeleke Mojisola maka ebubo nke ịmanye nwanyị. [1] [26][27]'abalị iri na otu n'ọnwa Eprel afọ 2020, e jidere onye uwe ojii ọzọ nke Naịjirịa si Lagos, Onye nyocha Taloju Martins, mgbe e jidere ya na igwefoto na agba onye ọkwọ ụgbọala ume. [28] June 3, 2020, ndị uwe ojii Steeti Adamawa mara ọkwa na e jidere otu n'ime ndị ọrụ ya maka igbu onye ọgba tum tum nke jụrụ ịkwụ ya aka azụ.
N'ọnwa Ọktoba afọ 2018, e jidere ndị uwe ojii Boipatong asatọ maka ịta ahụhụ ma gbuo nwa amaala Naijiria n'ọnwa Oktọba afọ 2017. [29] [30]'ụbọchị nke abụọ n'ọnwa Ọgọstụ n'afọ 2019, e jidere ndị uwe ojii abụọ nke Anti-Cultism Squad nke ndị uwe ojii Naijiria, Insp. Ogunyemi Olalekan na Sgt. Godwin Orji, ma boo ha ebubo igbu otu nwoke n'oge mwakpo na Lagos. [31]'abalị iri abụọ na otu n'ọnwa Ọgọstụ n'afọ 2019, e jidere ndị ọrụ anọ nke ndị uwe ojii Naịjirịa Special Anti-Robbery Squad (SARS) ma boo ha ebubo igbu ọchụ mgbe e jidere ha na eme ihe nkiri ma gbuo mmadụ abụọ a na enyo enyo na ha bụ ndị ohi ekwentị n'ehihie. [31] gbagburu ndị ohi ekwentị abụọ a na enyo enyo mgbe e jidere ha.
[32] Jenụwarị 5, 2020, e jidere ndị uwe ojii Naijiria atọ mgbe ha kụrụ onye njem bọs, onye ghọkwara Onye ọka ikpe Obasi nke Ụlọikpe Kasị Elu nke Naijiria, mgbe ọ jụrụ imeghe ekwentị mkpanaaka ya. [33]'April 3, 2020, e jidere onye uwe ojii Naijiria maka ịwakpo onye ọrụ ọdụ ụgbọ mmiri. [34]'abalị iri na asatọ n'ọnwa Eprel afọ 2020, ndị uwe ojii Naijiria kwuru na e jidere mmadụ abụọ n'ime ndị uwe ojii ya mgbe ha na-eti nwanyị ihe nkiri na Odo Ori Ahịa na Iwo, Osun Steeti.
[35]'abalị iri abụọ na asatọ n'ọnwa Eprel afọ 2020, a kọrọ na ndị uwe ojii Naịjirịa Ndị uwe ojii steeti Rivers gbara onye bụbu Sergeant Peter Osaiah akwụkwọ n'ụlọ ikpe maka ịgba onye ọrụ ibe ya nwanyị, Lavender Elekwachi, égbè ruo ọnwụ n'oge mwakpo a wakporo ahịa n'okporo ámá na ogige ntụrụndụ iwu na-akwadoghị n'izu gara aga. [36] chụpụrụ Osaiah dị ka onye uwe ojii n'ụbọchị gara aga maka igbu Elekwachi, onye nwekwara ọkwa nke Sergeant. A kọrọ na e jidere Osaiah n'ezie igbu ọchụ ahụ. [37] Mee 21, 2020, Yahaha Adeshina, onye uwe ojii nke Ilemba Hausa Nkewa, na ejide maka inyere Kehinde Elijah na Ezeh Joseph aka na May 10, 2020 ogbugbu nke sergeant Onalaja Onajide. [38][39] na-achọ Adeshina na ndị ọzọ na-agba égbè maka "mpụ ime ihe ike". [1] Na Mee 30, 2020, e jidere ndị uwe ojii abụọ nke Lagos maka ịgba nwa agbọghọ dị afọ iri na isii égbè. [2] [37]
[40] Julaị 31, e jidere Peter Ebah, onye nyocha nke NPF's Rivers Command, maka idina nwanyị n'ike n'ebe nyocha na mpaghara Tai nke Rivers State maka na ọ naghị eyi ihe mkpuchi ihu. [41] ọ na-erule Septemba 9, 2020, ọ ka nọ n'ụlọ mkpọrọ maka ndina n'ike ahụ. Ikpe metụtara ebubo [41] ndị uwe ojii Naịjirịa nọ na Abuja dinara ụfọdụ n'ime ụmụ nwanyị 65 e jidere maka ọrụ abalị iwu na-akwadoghị n'ọnwa Eprel 2019 mgbe ha jụrụ ịkwụ ndị uwe ojii aka azụ maka ntọhapụ ha ka na-aga n'ihu.
[42] Ka ọ na-erule Ọktoba 2020, ngwụcha ndị ngagharị iwe SARS boro ebubo na a naghị akwụ ndị uwe ojii Naijiria ụgwọ nke ọma ugbu a na, n'agbanyeghị mkpesa arụrụ arụ ndị uwe ojii, kpọrọ oku ka abawanye ụgwọ ọnwa ndị uwe ojii ka e wee nwee ike “akwụghachi ha nke ọma maka ichekwa ndụ na ihe onwunwe ụmụ amaala” dịka otu n'ime ha. ihe ise ha chọrọ.
E nweela akụkọ banyere nrụrụ aka na mmebi iwu na adịghị akwụsị akwụsị nke ikike mmadụ site n'aka ndị uwe ojii Naijiria (NPF). Otu n'ime akụkọ kachasị njọ ka Human Rights Watch (HRW) bipụtara na 17 Ọgọst 2010. [43] [44] ọzọ nke Amnesty International USA boro NPF ebubo iyi Ndị nta akụkọ egwu, ịchụpụ ha n'ike, na mmebi ikike mmadụ ndị ọzọ.
N'abalị iri na abụọ n'ọnwa Mee afọ 2020, akwụkwọ akụkọ ThisDay bu akụkọ banyere mmetọ na mmebi nke ikike mmadụ nke ndị uwe ojii Naijiria mere n'oge mkpọchi ọrịa COVID-19. Akụkọ akwụkwọ akụkọ ahụ boro ndị uwe ojii [45] ebubo igbu ọchụ na abụghị nke ikpe na mmebi ikike mmadụ ndị ọzọ n'oge mgbatị mkpọchi ahụ na mba ahụ, na ekwu na nke a mejupụtara pasent 59.6 nke ngụkọta nke mmebi iwu.
Ọzụzụ ndị uwe ojii na eduzi site n'isi ụlọ ọrụ site n'aka osote onye nyocha nke a họpụtara dị ka ọchịagha. A zụrụ ndị ọhụrụ na kọleji ndị uwe ojii dị na Oji River, Maiduguri, Kaduna, na Ikeja, nke nyekwara ọzụzụ maka ndị ọrụ nchekwa ndị ọzọ, dị ka ndị ọrụ mbata na ebu égbè. Kọleji ndị uwe ojii Ikeja zụrụ ndị na-enyere cadet aka na ndị na enyocha cadet.[46] nwekwara ụlọ akwụkwọ ọzụzụ na-arụ ọrụ, gụnyere Ụlọ akwụkwọ ọzụzụ ndị uwe ojii Mobile Force na Guzuo, ndịda ọdịda anyanwụ nke Abuja, ụlọ akwụkwọ ọzụzụ Mgbochi iyi ọha egwu (CTU), Nonwa Tai, Rivers State, Police Detective College na Enugu, Ụlọ Ọrụ Ọzụzụ Ndị Nkịta Ndị uwe ojii,, na Ebe a na-enye ọzụzụ.
N'ọnwa Ọgọstụ n'afọ 1989, onye bụbu onye isi ala, General Ibrahim Babangida (RTD) tọrọ ntọala maka ụlọ akwụkwọ ndị uwe ojii Naịjirịa (NPA) na Steeti Kano. NPA ga ejikọta ya na Mahadum Bayero ruo mgbe akụrụngwa zuru oke dị maka ọrụ onwe ya. A ga-achịkwa nnabata site na uru, site na usoro quota, na site na njirimara gọọmentị etiti. Onye isi agha [47]-abụ ma ọ dịkarịa ala AIG ma bụrụ onye isi nke ga elekọta mmemme agụmakwụkwọ ahụ nyere aka.
N'ịbụ nke e mere ka ọ dị ka ụlọ akwụkwọ Nchebe nke Naijiria dị na Kaduna, NPA ga enye mmemme agụmakwụkwọ na nke ọkachamara afọ ise maka ụmụ akwụkwọ ọhụrụ na usoro mmụta dị egwu nke ọnwa iri na asatọ maka ndị gụsịrị akwụkwọ na kọleji na achọ ọrụ ndị uwe ojii. [9]Ibrahim Babangida kpughekwara atụmatụ inweta enyemaka teknụzụ site na Britain iji guzobe usoro nhazi na ọzụzụ etiti iji melite ma melite ọzụzụ ndị uwe ojii.
[48]Ime ihe ike n'okpukpe kpatara ma ọ dịkarịa ala ọnwụ 150 n'ime ụbọchị abụọ mgbe usoro mwakpo na 26 Julaị 2009 n'ọtụtụ obodo Naijiria. [49] A wakporo Bauchi na Bauchi Steeti, Maiduguri na Borno Steeti, Potiskum na Yobe Steeti na Wudil. Ndị akaebe [50]-ekwu ugbu a na ihe karịrị mmadụ 250 anwụọla. Naịjirịa na-ekwu na ọtụtụ n'ime ndị nwụrụ anwụ bụ ndị agha.Agha ahụ malitere na 26 Julaị mgbe Boko Haram, otu ndị agha Islamist, wakporo ụlọ ọrụ ndị uwe ojii iji megwara maka njide nke ndị isi ya. Ndị uwe ojii zaghachiri site [50] mmegwara nke ha ma mee ka a kwụsị ọrụ n'ógbè ahụ.
Mwakpo ahụ gbasara ma n'echi ya, a chọtara ozu n'ụlọ ọrụ ndị uwe ojii, ndị mmadụ na-agba ọsọ n'ụlọ ha ma na-adọta ụfọdụ n'ụgbọala ha ka a gbaa ha égbè ka ụlọ ọrụ ndị uweojii na-ere ọkụ n'ala. Ndị agha Naijiria gbara ụlọ Mohammed Yusuf gburugburu na Maiduguri na July 28 mgbe ndị na-eso ụzọ ya mechiri onwe ha n'ime.Ọ bụ ime ihe ike nke ịrọ òtù kachasị njọ nke mba ahụ nwere kemgbe Nọvemba 2008. [50] [51] tụwo aro na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ọ bụghị okpukpe, bụ ihe kpatara ime ihe ike ahụ.
N'ọnwa Septemba 2020, Nzukọ Mba Naịjirịa weputara Iwu Mgbanwe Ndị Uwe Ojii 2020, nke Onye isi ala Naịjirị Muhammadu Buhari bịanyere aka na ya na Septemba 16, 2020. [4] Iwu ọhụrụ ahụ, nke a maara dị ka Iwu Ndị Uwe Ojii Naịjirịa nke 2020, kagburu Iwu Ndị Uweojii Cap. P19. [4] nke Federation, 2004, ma na-enye maka ndị uwe ojii dị irè karị na nke a haziri nke ọma, nke ụkpụrụ nke nghọta na ịza ajụjụ na ọrụ ya na njikwa ihe onwunwe ya na-akpali. [52] na-ekwukwa ihe ịma aka nke nhazi, nhọpụta, nkwalite, ịdọ aka ná ntị, postings, ọnọdụ ndụ, ezumike nká na uru ezumike nkwe nke ndị uwe ojii Naịjirịa.
N'October 4, 2020, Muhammed Adamu, onye nyocha nke ndị uwe ojii (IGP), kwupụtara na Federal Special Anti-Robbery Squad (FSARS) na ndị ọzọ na-eme atụmatụ ga-akwụsị ọrụ dị otú ahụ, gụnyere nyocha okporo ụzọ, "na mmetụta ozugbo." [53] N'abalị iri na otu n'ọnwa Ọktoba, otu izu mgbe ọ kwụsịrị ọrụ, Adamu gbasasịrị SARS. [54] N'ụbọchị iri abụọ na abụọ n'ọnba, 2020, Onye isi ala Naịjirịa bụ Muhammadu Buhari kwupụtara n'okwu ihu ọha na e wepụrụ ndị otu Naịjirị na-ese okwu na-emegide ndị ohi {SARS} ma bo ụfọdụ ndị otu SARS ebubo na ha na-eme "omume nke oke ike.[55]"iji ike eme ihe gabigara ókè" mgbe otu ahụ na-arụ ọrụ. [56] mere atụmatụ ikpe ụfọdụ ndị bụbu ndị Sars ikpe maka ịpụnara mmadụ ihe, ndina n'ike, na igbu ọchụ. [57] Ndị Naijiria ebuola ndị uwe ojii na-ese okwu ebubo na ha na-eme ihe gbasara ịpụnara mmadụ ihe, ndina n'ike, ịta ahụhụ na igbu ọchụ. Mgbe a gbasara otu SARS nke ndị uwe ojii Naijiria, e guzobere otu ọzọ a na-akpọ (SWAT).
Ndị uwe ojii Naịjirịa na-eji ụgbọala dị iche iche eme ihe n'ịrụ ọrụ iwu ya, nke edepụtara n'okpuru ebe a
Ndị na-ahụ maka iwu na Naijiria: