Cem Karaca

Cem Karaca
Jidayikbûn
Muhtar Cem Karaca Li ser Wîkîdaneyê biguhêre

5 nîsan 1945 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bakırköy Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Mirin8 sibat 2004 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Stembol Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sedema mirinêMirina masûlkeyên dil li ser wîkîdaneyê biguhêre(Sedemên sirûştî)
Cihê goristanêGoristana Karacaahmetê Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
HevwelatîTirkiye Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Perwerde
  • Robert College Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Pîşe
Hevjîn
  • Meriç Başaran Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Zarok
  • Emrah Karaca Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dê û bav
  • Mehmet İbrahim Karaca Li ser Wîkîdaneyê biguhêre (bav)
  • Toto Karaca Li ser Wîkîdaneyê biguhêre (dê)
Malperwww.cemkaraca.com/ Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Muhtar Cem Karaca (jdb. 5 nîsan 1945 - m. 8 sibat 2004) muzîkjenekî tirk ê rockê û kesayetekî tevgera rockê ya Anatolyayê bû.[1] Ew derçûyê Robert College bû. Bi gelek komên rocka yen tirk wekî Apaşlar, Kardaşlar, Moğollar û Dervişan re xebitî. Bi van koman re wî têgihiştin û şiroveyeke nû ji rocka tirkî re anî.[2]

Biyografî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Ew zarokê lîstikvanêkî şanoyê yê, ku bi eslê xwe azeri ye û bi nav Mehmet Îbrahîm Karaca[3] û lîstikvana opera, şano û sînemayê İrma Felekyan (Toto Karaca)[3] ku bi eslê xwe ermenî bû.[4] Koma wî ya yekem bi navê Dynamites bû û komeke rockê ya klasîkî bû. Dûv re karaca beşdarîya labêle Jaguars bû, komeke serpêhatî ya Elvis Presley. Di sala 1967an de, dest bi nivîsandina muzîka xwe dike û tevlî koma Apaşlarê dibe, ku yekemîn koma wî ya bi zimanê tirkî ye. Di heman salê de beşdarî pêşbirka Mîkrofona Zêrîn bû, ku bi strana xwe ya Emrah pileya xelata duyem bi dest xist. Di sala 1969an, Karaca û basîst Serhan Karabay ji Apaşlarê derketin û bi navê Kardaşlar (Bira) komeke orîjînal a "Anatolya" ava kirin.

Karaca di sala 1972an de tevlî koma Moğollar (Mongol) dibe û yek ji stranên xwe yên herî naskirî Namus Belası nivîsî. Lê belê serokê koma Moğollar Cahit Berkay ye, ji bo koma xwe navûdengê navneteweyî xwest û ew çû Fransayê da ku komê bigihîne asta pêş. Karaca ku xwest dengê lêdana xwe ya anatolî bidomîne û ji Moğollar terikand. Di sala 1974an de koma xwe ya bi navê Dervîşan (Derwîş) da destpêkir. Karaca û Dervîşan stranên helbestî û pêşver gotin.

Di salên 1970an de, Tirkiye bi tundûtûjiya siyasî di navbera alîgirên çep û rastgir, tevgerên cudaxwaz û bilindbûna îslamiyetê de rû bi rû maye. Ji ber ku welat ket nav kaosê, hîkûmetê guman kir ku Cem Karaca tevlî rêxistinên serhildar bûye. Ew ji ber ku ramanwerekî cudaxwaz û Marksîst-Lenînîst, bi xiyanetê hat tawanbar kirin. Dewleta Tirk hewlî Karaca weke kesekî ku bi nezanî stranan dinivîse ji bo destpêkirina şoreşê nîşan bide. Siyasetmedarekî jî got, "Karaca bi tenê bang li welatiyan dike ku li dijî dewletê şerekî bi xwîn." Dervîşan di dawiya sala 1977 de hatîye hilweşandin. Di 1978 de, wî koma Edirdahan ava kir, bi kurteya ji Edîrneyê heta Erdexanê; parêzgehên herî rojava û rojhilat ên Tirkiye. Bi Edirdahanê re LPkî tomar kir.

Di destpêka sala 1979an de Karaca ji ber sedemên bazirganiyê çû bajarê Kölnê li Almanyayê. Di sala 1980an de bi strana Nazim Hikmet - Kız Çocuğu ("Keçika Biçûk") dest bi stranbêjiya bi almanî kir: Cem bi heval, rêveber, aranjeker û serokê komê/muzîsyen Ralf Mähnhöfer re li ser piyanoya mezin, solo an jî helbestên almanî pêşkêş kir. Bi koma Anatology, strana bi zimanê tirkî.

Tirkiye bi qedexeyên leşkerî û derbeya dewleta Tirk ya 12ê Îlona ya sala 1980'î ji kontrolê derket. Fermandar Kenan Evren dest danî ser hikûmetê û bi awayekî demkî hemû partiyên siyasî qedexe kir. Piştî derbeyê nivîskar, hunermend û rojnamevan jî di nav de gelek rewşenbîr hatin binçavkirin. Der barê Karaca de ji aliyê dewleta Tirk re biryara girtinê hat dayîn.

Dewlet çend caran Karaca vexwendibû, lê Karaca ji ber ku nizanîbû dê piştî vegerê çi bibe, biryar da ku venegere.

Dema Karaca li Almanyayê bû, bavê wî wefat kir, lê nikaribû vegere û beşdarî merasîma cenaze bibe. Piştî demekê hikûmeta Tirkiye biryar da ku Cem Karaca ji hemwelatiya Tirkiyê bêpar bihêle û biryara girtinê aktîf bimîne.

Piştî çend salan, di sala 1987an de, serokwezîr û serokê Partiya Welatê tirk Turgut Özal ji bo Karaca efûyek derxist. Piştî demekê, ew vegeriya Tirkiyê. Vegera wî bi xwe re albûmek nû Merhaba Gençler ve Her Zaman Genç Kalanlar ("Silav çiwanên û hemî wekî çiwan dimên") yek ji berhemên wî yên herî bi bandor bû. Vegera wî ya malê ji hêla heyranên wî ve bi kêfxweş hate pêşwazî kirin, lê di dema nebûna wî de Karaca temaşevanên ciwan winda kiribû û tenê çend guhdarên nû peyda kiribûn.

Mirina wî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Di 8ê Sibata 2004an de ji ber krîza dil jiyana xwe ji dest da û li Goristana Karacaahmet a li navçeya Ûskudar a Stembolê hat definkirin.

Dîskografî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

45ên

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  • Emrah/Karacaoğlan (1967) (bi Apaşlar)
  • Hudey / Vahşet / Bang Bang / Shakin' All Over (1967) (bi Apaşlar)
  • Emrah / Hücum / Karacaoğlan / Ayşen (1967) (bi Apaşlar)
  • Ümit Tarlaları/Anadolu Oyun Havası/Suya Giden Allı Gelin/Nasıl Da Geçtin (1967) (bi Apaşlar)
  • İstanbul'u Dinliyorum/Oy Bana Bana (1968)
  • Oy Babo/Hikaye (1968)
  • İstanbul/Why (1968)
  • Emrah 1970/Karanlık Yollar (1968)
  • Resimdeki Gözyaşları/Emrah (1968)
  • Resimdeki Gözyaşları/Şans Çocuğu (1968)
  • Tears/No, No, No (1968)
  • Ayrılık Günümüz/Gılgamış (1969)
  • Zeyno/Niksar (1969)
  • Bu Son Olsun/Felek Beni (1969)
  • Emmioğlu/O Leyli (1970)
  • Kendim Ettim kendim Buldum/Erenler (1970)
  • Adsız/Unut Beni (1970)
  • Muhtar/Baba (1970)
  • Dadaloğlu/Kalender (1970)
  • Oy Gülüm Oy/Kara Sevda (1971)
  • Tatlı Dillim/Demedim Mi (1971)
  • Kara Yılan/Lümüne (1971)
  • Acı Doktor (Kısım 1)/Acı Doktor (Kısım 2) (1971)
  • Kara Üzüm/Mehmet'e Ağıt (1971)
  • Askaros Deresi/Üryan Geldim (1972)
  • Obur Dünya/El Çek Tabib (1973)
  • Gel Gel/Üzüm Kaldı (1973)
  • Namus Belası/Gurbet (1974)
  • Beyaz Atlı/Yiğitler (1974)
  • Tamirci Çırağı/Nerdesin? (1975)
  • Mutlaka Yavrum/Kavga (1975)
  • Beni Siz Delirttiniz/Niyazi (1975)
  • Parka/İhtarname (1976)
  • Mor Perşembe/Bir Mirasyediye Ağıt (1977)
  • 1 Mayıs/Durduramayacaklar Halkın Coşkun Akan Selini (1977)

LP

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  • Apaşlar-Kardaşlar (1972)
  • Cem Karaca'nın Apaşlar, Kardaşlar, Moğollar ve Ferdy Klein Orkestrasına Teşekkürleriyle (1974)
  • Nem Kaldı (1975)
  • Parka (1977)
  • Yoksulluk Kader Olamaz (1977) (1)
  • Safinaz (1978) (2)
  • Hasret (1980) (It was sold as LP and tape)
  • Bekle Beni (1982) (It was sold as tape only)
  • Die Kanaken (1984)
  • Merhaba Gençler ve Her Zaman Genç Kalanlar (1987) (It was sold as compact cassette and CD)

Albûmên ya dîn

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  • Töre (1988) (It was sold as CD) by Oğuz Abadan Orchestra
  • Yiyin Efendiler (1990)
  • Nerde Kalmistik (1992)
  • Bindik Bir Alamete (1999)
  • Kahpe Bizans (2000)
  • Hayvan Terli (2004) (Single)

Albûm

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  • The Best of Cem Karaca Volume 1 (1996)
  • The Best of Cem Karaca Volume 2 (1997)
  • The Best of Cem Karaca Volume 3 (2000)
  • The Best of Cem Karaca Volume 4 (2001)
  • The Best of Cem Karaca Volume 5 (2002)
  • Ölümsüzler (Immortals) (2004) (posthumously)
  • Ölümsüzler 2 (Immortals 2) (2005) (posthumously)
  • Mutlaka Yavrum (Absolutely, baby) (2006) (posthumously)

Çavkanî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  1. ^ Barchard, David. Cem Karaca: A dissident Turkish singer, he spent much of the 1980s in exile. The Guardian, March 8, 2004.
  2. ^ (c)2000., Author by webofisi.com Copyright. "biyografi.net: Cem Karaca biyografisi burada ünlülerin biyografileri burada". www.biyografi.net. Ji orîjînalê di 3 çiriya paşîn 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 11 kanûna pêşîn 2016. {{cite web}}: |pêşnav= sernavekî giştî bi kar tîne (alîkarî)CS1 maint: numeric names: lîsteya nivîskaran (lînk)
  3. ^ a b Sak, Sema (16 sibat 2004). "Cem Karaca:Sanat Yapar" (bi tirkî). Aksiyon. Ji orîjînalê di 30 îlon 2007 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 adar 2007.
  4. ^ "Toto Karaca (1912-1992)" (bi tirkî). biyografi.net. Ji orîjînalê di 2 sibat 2007 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 5 sibat 2007.