Kernewek Kemmyn

Kernewek Kemmyn yw rannyeth dhasserghys Kernewek. Ken George a'n ordenas yn 1986 avel dasfurvyans moy fonologiek ages Kernewek Unys.

Poyntys a nowydhses Kernewek Kemmyn:

  • dyffrans ynter o hag oe (r.e. los ha loes, an dhew lytherennys los yn KU)
  • dyffrans ynter y hag i (r.e. pith ha pyth, an dhew lytherennys pyth yn KU)
  • dyffrans ynter u hag eu (r.e. mur ha meur, an dhew lytherennys mur yn KU)
  • lytherennow dewblek rag kessonennow hir (r.e. nn: ken ha kenn, an dhew lytherennys ken yn KU)
  • lytherennans fonologiek a k(w) yn le c/k/qu (r.e. kar, kerens yn le car, kerens); s yn le c blin (r.e. sita yn le cyta); hw yn le wh (r.e. gweres/y hweres/ow kweres yn le gweres/y wheres/ow queres)
  • lytherennans fonologiek a nebes kessonennow finek (koedh, folenn, hweg yn le coth, folen, whek. Mes y hwithas p ha k wosa syllabenn heb poeslev, nag yw fonologiek: gorthyp/gorthybow, Kernewek/Kerneweger)
  • (wostalleth, dj/tj yn le s/j/ch; mes restorys o an lytherennansow s/j/ch wosa diw po teyr blydhen)

Avonsya Kernewek Kemmyn a wra Kesva an Taves Kernewek ha Kowethas an Yeth Kernewek, ynter erell.

Nyns eus dyffransow meur yntra gramasegow Kernewek Kemmyn ha Kernewek Unys; dhe wir, y hyllir medhes aga bos dew lytherennans rag rannyeth unnik. Mes a-dhia 1986, yma fols nowydh yn materow gerva. Dre vras, yma Kernewek Kemmyn ow kwruthyl moy a eryow nowydh a-dhia Gembrek, Bretonek, ha garrow kernewek (r.e. steronieth yn le astronomy); hag yma Kernewek Unys ow kwitha moy a eryow Sowsnek. (Kehevel studh Hindi hag Ourdou, po Serbek ha Kroatek.)

Kehevelepter tekstennow Kernewek Unys ha Kernewek Kemmyn:

KU: Dorydhyeth yu studhyans tylleryow ha spas y'n Norvys. Yma'n classyans ma ow-synsy ynno tythy corf an nor, randyryow gwlasek an wharheans, avel broyow ha cytys, ha scyens nes. Studhyans hevelep a-ves dhe'n Norvys yu astronomy.
KK: Doronieth yw studhyans tylleryow ha spas y'n Norvys. Yma'n klasyans ma ow synsi ynno teythi korf an nor, ranndiryow gwlasek an hwarheans, avel broyow ha sitys, ha skians nes. Studhyans hevelep a-ves dhe'n Norvys yw steronieth.

Wella Brown a skrifas lyver gramasek savonel a Gernewek Kemmyn yn 1984 (yth esa dyllansow diwedhes yn 1993 ha 2001). Ray Edwards re ros lies kevro dhe lytherennans hag usadow Kernewek Kemmyn.

Porth Kernow – Tre rag folennow ha klassys Wikipedya a-dro dhe Gernow.