J. Bernlef

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Bernlef in 2002.

J. Bernlef, pseudoniem vaan Hendrik Jan Marsman (Sint-Pancras, 14 jannewarie 1937 - Amsterdam, 29 oktober 2012), waor 'ne Nederlandsen diechter, prozaïs en literair vertaoler. Zie pseudoniem is aofkomsteg vaan de legendarische Friesen diechter Bernlef.

Biografie

[bewirk | brón bewèrke]

Marsman deeg de HBS in Haarlem en studeerde daonao e tiedsje politieke en sociaol wetensjappe. Heer debuteerde in 1959 es diechter mèt de bundel Kokkels, en kort daonao es prozaïs mèt de verhaolebundel Stenen spoelen. Zienen ierste roman Stukjes en beetjes versjeen in 1965. Al deen tied kraog Bernlef dèks lof en haolde heer diverse literatuurprieze, meh bleef heer bij 't groet publiek rillatief oonbekind.

Dat veraanderde in 1984. Ziene roman Hersenschimmen, wat de krenkde vaan Alzheimer vaanoet 't perspectief vaan de patiënt sjèldert, woort e succes bij e breid pebliek. 'n Verfilming volgde in 1988. Dit succes zouw heer neet mie evenere. Wel zouwe zien beuk oonder de aondach blieve, en bleef heer tot zienen doed zier productief, zoewel es diechter wie ouch es romansjriever en es verhaolesjriever. Ouch woort heer in de jaore negenteg actief es poëzievertaoler oet 't Ingels en Zweeds. In 2008 sjreef Bernlef 't Bokeweekgesjenk, De pianoman.

Bernlef waor getrouwd mèt Eva Hoornik, dochter vaan d'n diechter Ed. Hoornik. Ze hadde twie kinder. Heer storf in 2012 nao e kort kraankebèd.

Stijl

[bewirk | brón bewèrke]

Diverse vaan zien prozawerke kinmerke ziech door geisteskrenkdes es thema. Hersenschimmen, wat de krenkde vaan Alzheimer besjrijf, is e good veurbeeld; in aander werke sjrijf Bernlef euver hersesjaoj en autisme. Väöl vaan zien essays handele euver jazz.

Werk

[bewirk | brón bewèrke]

Poëzie

[bewirk | brón bewèrke]
  • 1959 - Kokkels
  • 1961 - Morene
  • 1965 - Ben even weg
  • 1965 - Het strikken van een das
  • 1966 - De schoenen van de dirigent
  • 1968 - Bermtoerisme
  • 1970 - Hoe wit kijkt een eskimo
  • 1972 - Grensgeval
  • 1974 - Brits
  • 1976 - Zwijgende man
  • 1979 - Stilleven
  • 1980 - De kunst van het verliezen
  • 1982 - Alles teruggevonden/niets bewaard
  • 1986 - Wolftoon
  • 1988 - Geestgronden
  • 1990 - De noodzakelijke engel
  • 1992 - De herinneringen zien mij (vertaoling vaan 't compleet werk vaan Tomas Tranströmer)
  • 1993 - Niemand wint
  • 1994 - Vreemde wil
  • 1995 - Alfabet op de rug gezien (vertaolinge)
  • 1998 - Aambeeld
  • 2001 - Bagatellen voor een landschap
  • 2004 - Kiezel en traan
  • 2008 - Dwaalwegen
  • 2010 - Kanttekeningen

Verhaolend proza

[bewirk | brón bewèrke]
  • 1960 - Stenen spoelen (verhaole)
  • 1962 - De overwinning: het verslag van een nederlaag
  • 1963 - Onder de bomen (verhaole)
  • 1965 - Stukjes en beetjes (roman; in 1989 bewèrk tot Achterhoedegevecht en in 2005 nog ins tot Een jongensoorlog)
  • 1966 - Paspoort in duplo (roman)
  • 1967 - De schaduw van een vlek (verhaole)
  • 1968 - De dood van een regisseur (roman)
  • 1969 - De verdwijning van Kim Miller (verhaole)
  • 1971 - Het verlof (roman)
  • 1971 - Rondom een gat ('e winterbook')
  • 1972 - De maker (roman)
  • 1973 - Sneeuw (roman)
  • 1974 - Hondedromen (verhaole)
  • 1974 - Het komplot (verhaole)
  • 1975 - Meeuwen (roman)
  • 1976 - De man in het midden (roman)
  • 1978 - Anekdotes uit een zijstraat (verhaole)
  • 1980 - De ruïnebouwer (verslaag en sjouwspäöl)
  • 1981 - Onder ijsbergen (roman)
  • 1984 - Hersenschimmen (roman)
  • 1985 - Verschrijvingen (prozagediechte)
  • 1987 - Publiek geheim (roman)
  • 1989 - Vallende ster (novèl)
  • 1990 - Doorgaande reizigers (verhaole)
  • 1992 - De witte stad (roman)
  • 1993 - Eclips (roman)
  • 1995 - Cellojaren (verhaole)
  • 1997 - Verloren zoon (roman)
  • 1999 - Meneer Toto-tolk
  • 1999 - Tindeman's Dilemma (verhaole)
  • 2000 - Boy (roman)
  • 2002 - Verbroken zwijgen (verhaole)
  • 2003 - Buiten is het maandag
  • 2005 - De onzichtbare jongen (roman)
  • 2006 - Hoe van de trap te vallen (verhaole)
  • 2007 - Op slot (roman)
  • 2008 - Het begin van tranen (verhaole)
  • 2008 - De pianoman (novèl)
  • 2009 - De rode droom (roman)
  • 2010 - Geleende levens (novèl)
  • 2011 - De een zijn dood (roman)
  • 2012 - Help me herinneren (verhaole)
  • 2012 - Onbewaakt ogenblik (roman)
  • 2015 - Een onschuldig meisje (roman)

Buunwerke

[bewirk | brón bewèrke]
  • 1979 - Nachtrit
  • 1994 - Esther
  • 2009 - Ophelia (libretto)

Non-fictie

[bewirk | brón bewèrke]
  • 1965 - Wat zij bedoelen (mèt K. Schippers, interviews)
  • 1967 - Een cheque voor de tandarts (mèt K. Schippers, documentair)
  • 1970 - Wie a zegt (essays)
  • 1991 - Ontroeringen (essays)
  • 1993 - Schiet niet op de pianist. Over jazz (essays)
  • 1998 - De losse pols (essays)
  • 1999 - Haalt de jazz de eenentwintigste eeuw? (essays)
  • 2001 - Tegenliggers (portrètte en rencontres)
  • 2010 - De tweede ruimte (essays)

Prieze

[bewirk | brón bewèrke]