Нема да бидеш сама

„Нема да бидеш сама“
Плакатот на филмот
Режисер	Горан Столевски
Продуцент	Кристина Кејтон Сем Џенингс
Сценарист	Горан Столевски
Главни улоги	Сара Климоска Анамарија Маринка Алис Енглерт Феликс Марито Камка Тоциновски Карлото Кота Никола Ристановски Номи Рапас Ирена Ристиќ Даниел Ковачевиќ Шенка Колозова Верица Недеска
Музика	Марк Бредшо
Кинематографија	Метју Чуанг
Монтажа	Лука Капели
Дистрибутер	Focus Features (светски) Madman Films (Австралија)
Премиера	22 јануари 2022 г. (Санденс) 1 април 2022 г. (САД) 22 септември 2022 г. (Австралија)
Времетраење	108 минути[1]
Земја	Австралија Обединето Кралство Србија Македонија
Јазик	македонски
Бруто заработка	335.465 долари[2]

Нема да бидеш сама (англиски: You Won't Be Alone) — македонски фантастичен филм на ужасите од 2022 г. по сценарио и режија на Горан Столевски.

Филмот ја следи Невена, нема девојка од Македонија од XIX век, која живее живот во тивка изолација. Нејзиниот свет е вознемирен кога вештерката Марија ја претвора во вештерка што си го менува обликот, а потоа ја напушта. Додека Невена за првпат излегува над земјата, таа тргнува на патешествие за да ги открие човештвото, загубата и љубовта — сето тоа под будниот поглед на разбеснетата Марија. Во глумечката екипа се Сара Климоска, Алис Енглерт, Карлото Кота и Номи Рапас, кои претставуваат различни облици на Невена, а Анамарија Маринка ја игра Марија.

Содржина

Во Македонија од XIX век, Марија „Волкојатката“ или вештерка, со ужасен изгорен изглед — влегува во домот на новороденото девојче. Преплашената мајка на детето вели дека ако Марија го поштеди животот на девојчето, таа ќе се откаже од неа штом девојчето ќе наполни 16 години. Марија се согласува, но ѝ го одзема гласот на девојката пред да замине. Мајката ја крие својата ќерка Невена во една пештера и таму ја одгледува без знаење за надворешниот свет.

На 16-тиот роденден на Невена, Марија пристигнува во облик на орел; мајката ја брка птицата надвор од видното поле, каде Марија ја убива и добива облик пред да ја извади Невена од пештерата. Една вештерка може да користи волшепство само еднаш во целиот свој живот за да направи некој друг вештерка; Марија го прави тоа со убивање на магаре, па потоа чешајќи по градите на Невена и плукајќи на крвта на магарето врз неа пред да ја запали нејзината рана со оган. Сега како вештерка, Невена добива смртоносни црни канџи на прстите и на дланката. Марија потоа ги извлекува цревата на мајката на Невена од дупката во градите, предизвикувајќи таа да го обнови претходниот, изгорен облик.

Марија се обидува да ја научи Невена да фаќа, убива и јаде животни, чија крв вештерките ја употребуваат за моќ, и ја предупредува Невена дека луѓето ќе ја повредат; но помладата вештерка одбива да се храни, претпочитајќи да си игра со суштествата, што ја налутува насилствената и разочарана Марија, која на крајот ја остава да се грижи за себе. Невена ја шпионира Марија, која добива облик на волк со тоа што ја става неговата утроба во внатрешноста во нејзините гради, разбирајќи како да си го промени обликот како вештерка. Сега сама, Невена наидува на едно село и случајно ја убива младата мајка Босилка, пред да ја искористи нејзината утроба за да го земе изгледот на Босилка и да го преземе нејзиниот живот. Додека немоста и непромисленоста на Невена ги тера другите селани да мислат дека Босилка полудела, таа полека учи како да живее како човек: како да готви и пере, како да општи невербално и разликите во тоа како мажите и жените се однесуваат кон неа. Во меѓувреме, Марија го гледа сето тоа оддалеку. Една вечер, насилниот сопруг на Босилка се обидува да има полов однос со неа. Непознатоста на процесот, заедно со грубата природа на нејзиниот сопруг, предизвикува таа да испаничи и да го убие. Таа ги отстранува внатрешностите на Босилка од нејзината градна празнина, се враќа на старо и бега.

Таа добива облик на куче и наидува на група млади мажи, намамувајќи еден од нив, Борис, пред да го убие и да го добие неговиот облик. Сега како маж, Невена учи да ги ора нивите и да врши во селото на Борис, но сепак се однесува збунето и детско. Неговото чудно однесување го привлекува вниманието на жените од селото, кои веруваат дека е опседнат и се обидуваат да извршат егзорцизам, за кој веруваат дека е успешен, но велат дека Волкојатката што го маѓепсала еден ден ќе се врати и ќе го одвлече. Повторно се појавува Марија и ја предупредува Невена дека зближувањето со луѓето нема да заврши добро.

Невена настојува и ужива во животот во селото, дури и има пријатно сексуално искуство со месна жена. По откривањето на телото на умирачкото дете, Билјана, која паднала од карпа, Невена, плачејќи за првпат и учејќи ја тагата, го зема обликот на малото девојче и повторно се прилагодува во селото на Борис, каде што се однесуваат со неа како дете за првпат. Како што минува времето, таа се зближува со момчето Јован, кое навидум исто така е нем. Една вечер на неа и на другите деца им е раскажано како, според месната легенда, Марија станала вештерка:

Пред неколку векови, „старата мома Марија“, остарена и немажена, водела неисполнет, повторувачки живот грижејќи се за својот постар татко. Еден ден се сретнала со вештерка и ја молела за маж и дете. Вештерката ѝ ги драснала градите и ѝ плукнала крв по нејзиното лице — првите два чекори од создавањето на вештерка — пред да си замине. Подоцна, на Марија ѝ пришол човек што му ја предложил раката на неговиот син. Таа прифатила, но по пристигнувањето во неговиот дом открила дека синот умира; ја врзуваат селаните и е силувана од умирачкиот син, бидејќи мајка му не сакала тој да умре без да го рашири неговото семе. Оставена болна по смртта на синот, очајната Марија се обидела да испие кравја крв за да ѝ даде сила, но била откриена и запалена како вештерка. Огнот го завршил волшепството на вештерката и ја претворил Марија во вештерка — но само откако нејзиното тело било непоправливо изгорено и лузничаво.

За Невена поминуваат многу години, а откако пораснала во постара Билјана, се омажила за момчето од нејзината младост. Вистински заљубена, таа ги открива канџите на својата вештерка, но тој не се плаши. Таа останува бремена, но се случува трагедија кога нејзиниот сопруг е убиен од свиња — се претпоставува дека е Марија, но прикриена. Невена раѓа девојче, но е преплашена дека Марија може да дојде да ѝ наштети. Нејзините стравови се остваруваат едно утро кога ја наоѓа Марија со своето бебе; Марија го исмева детето пред да му го пресече грлото на бебето со канџите, но Невена веднаш го користи своето единствено вештерско волшепство и го прави ритуалот за да ја претвори ќерката во вештерка и да ѝ го спаси животот. Зачудена од љубовта на Невена кон своето дете, расплаканата Марија конечно ја признава својата љубомора за способноста на Невена да се однесува и да се чувствува како човек. Невена го спушта детето и ја убива Марија; додека Марија умира, Невена се сеќава на сите животи што ги водела.

Улоги

Глумец	Улога
Сара Климоска	Невена
Анамарија Маринка	Марија
Алис Енглерт	Билјана
Камка Тоциновски	Јоана
Феликс Марито	Јован
Никола Ристановски	Милан
Ирена Ристиќ	Елица
Карлото Кота	Борис
Номи Рапас	Босилка
Даниел Ковачевиќ	таткото на Билјана
Верица Недеска	мајката на младоженецот
Шенка Колозова	баба Билјана

Оценки

Филмот добил одобрение од критичарите. На веб-страницата за собирање на податоци Rotten Tomatoes, 93 % од 134 критичари се потврдни, со просечна оценка од 7,70/10. Консензусот на веб-страницата гласи: „Иако некои филмови може да изгледаат како премногу уметнички за свое добро, Нема да бидеш сама дава обмислен свеж изглед на познатите тропови на ужасите.“^[3] На Metacritic, филмот има оценка од 82 од 100 врз основа на критики од 32 критичари, што укажува на „општо поволни критики“.^[4]

Наводи

1. You Won't Be Alone Sundance
2. „You Won't Be Alone“. www.boxofficemojo.com. Box Office Mojo. Посетено на 4 August 2022.
3. „You Won't Be Alone | Rotten Tomatoes“. www.rottentomatoes.com (англиски). Посетено на 2024-08-13.
4. „You Won't Be Alone“. Metacritic. Посетено на 2020-05-04.

Надворешни врски

• Нема да бидеш сама на Семрежната филмска база на податоци (англиски)