രവിശങ്കർ വ്യാസ്

Ravishankar Maharaj
Ravishankar Maharaj portrait
ജനനം
Ravishankar Vyas

(1884-02-25)ഫെബ്രുവരി 25, 1884
Radhu village, British India (now in Kheda district, Gujarat, India)
മരണംജൂലൈ 1, 1984(1984-07-01) (പ്രായം 100)
Borsad, Gujarat, India
ദേശീയതIndian
തൊഴിൽActivist, social worker
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)Surajba
മാതാപിതാക്ക(ൾ)Pitambar Shivram Vyas, Nathiba
ഒപ്പ്

രവിശങ്കർ മഹാരാജ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന രവിശങ്കർ വ്യാസ് ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനും ഒരു പ്രമുഖ ഗാന്ധിയനും ആയിരുന്നു.

ജീവിതം

[തിരുത്തുക]

1884 ഫെബ്രുവരി 25 ന് രവിശങ്കർ വ്യാസ് ജനിച്ചു. പീതാംബർ ശിവറാം വ്യാസ്, നതിബ, വടകര ബ്രാഹ്മണ കർഷക കുടുംബത്തിൽ രാധു ഗ്രാമത്തിൽ (ഇപ്പോൾ ഗുജറാത്തിലെ ഖേഡ ജില്ലയിലെ ) മഹാശിവരാത്രിയിൽ ജനിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം മഹെംവദാദിനടുത്തുള്ള സരസാവാനി ഗ്രാമത്തിലെ സ്വദേശികളാണ്. ആറാം ക്ലാസ്സിനോടനുബന്ധിച്ച് തന്റെ മാതാപിതാക്കളെ കൃഷിയിടത്തിൽ അദ്ദേഹം സഹായിച്ചിരുന്നു. [1][2] അദ്ദേഹം സൂരജ്ബയെ വിവാഹം ചെയ്തു. 19 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അച്ഛൻ മരിച്ചു. 22 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അമ്മയും മരിച്ചു. .[3]

ആര്യ സമാജത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തയെ അദ്ദേഹം സ്വാധീനിച്ചു. 1915- ൽ അദ്ദേഹം മഹാത്മാഗാന്ധിയെ കണ്ടുമുട്ടി. സ്വാതന്ത്ര്യപ്രവർത്തനത്തിലും സാമൂഹിക പ്രവർത്തനത്തിലും അദ്ദേഹം പങ്കാളിയായിരുന്നു. 1920-കളിലും 1930-കളിലും ഗുജറാത്തിലെ നാഷണലിസ്റ്റ് വിപ്ലവത്തിന്റെ മുഖ്യ സംഘാടകനായിരുന്ന സർദാർ വല്ലഭായ് പട്ടേൽ , ദർബാർ ഗോപാൽദാസ് ദേശായി , നരഹരി പാരിക് , മോഹൻ ലാൽ പാണ്ഡ്യ എന്നിവരുടെ ഏറ്റവും അടുത്ത അനുയായികളിൽ ഒരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. തീരദേശ മധ്യ ഗുജറാത്തിലെ ബരയ്യ, പട്ടൻവൈദ്യ ജാതിക്കാരെ പുനരധിവസിപ്പിക്കാൻ അദ്ദേഹം വർഷങ്ങളോളം പ്രവർത്തിച്ചു. 1920-ൽ സുനവ് ഗ്രാമത്തിൽ രാഷ്ട്രീയ ശാല (ദേശീയ സ്കൂൾ) സ്ഥാപിച്ചു. ഭാര്യയുടെ ആഗ്രഹത്തിനു വിരുദ്ധമായി തന്റെ അവകാശങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ച അദ്ദേഹം 1921-ൽ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനത്തിൽ ചേർന്നു. 1923-ലെ ബോറെസ് സത്യാഗ്രഹത്തിൽ പങ്കെടുത്ത അദ്ദേഹം ഹെയ്ദിയ നികുതിയെ എതിർത്തു. 1926 -ൽ അദ്ദേഹം ബർഡൊലി സത്യാഗ്രഹത്തിൽ പങ്കുചേർന്നു. ആറ് മാസക്കാലം ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികൾ അദ്ദേഹത്തെ തടവിലാക്കി. 1927- ൽ പ്രളയത്തിന്റെ ദുരിതാശ്വാസ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കുചേർന്നു. 1930- ൽ ഗാന്ധിസവുമായി ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹത്തിൽ ചേർന്ന അദ്ദേഹം രണ്ട് വർഷം ജയിലിലടയ്ക്കപ്പെട്ടു. [4]1942- ൽ ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ മൂവ്മെന്റിലും പങ്കെടുത്തു. അഹമ്മദാബാദിൽ വർഗ്ഗീയ സംഘർഷം നടത്താൻ അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചു. [1][5] [3]

1947- ൽ ഇന്ത്യയ്ക്കു സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ചതിനുശേഷം അദ്ദേഹം സ്വയം സാമൂഹ്യപ്രസ്ഥാനത്തിൽ മുഴുകി. അദ്ദേഹം വിനോബ ഭാവയുടെ ഭൂദാൻ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ ചേർന്നു. 1955 മുതൽ 1958 വരെ അദ്ദേഹം 6000 കിലോമീറ്ററോളം സഞ്ചരിച്ചു. 1960 കളിൽ സർവോദയ പ്രസ്ഥാനം അദ്ദേഹം സംഘടിപ്പിക്കുകയും പിന്തുണക്കുകയും ചെയ്തു. [6]1960 മേയ് 1-ന് ഗുജറാത്ത് സംസ്ഥാന രൂപവത്കരിച്ചപ്പോൾ രവിശങ്കർ മഹാരാജ് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. [7] അടിയന്തരാവസ്ഥയെ അദ്ദേഹം 1975 -ൽ എതിർത്തു . ഗുജറാത്ത് രൂപവത്കരിച്ച ശേഷം അദ്ദേഹത്തിൻറെ മരണം വരെ പുതുതായി നിയമിതനായ മുഖ്യമന്ത്രി സത്യവാചകം ചൊല്ലിയതിനുശേഷം അദ്ദേഹത്തെ സന്ദർശിച്ച് എല്ലാ ആശംസകളും പങ്കുവെക്കുന്ന ഒരു പാരമ്പര്യമായിരുന്നു. 1984 ജൂലൈ 1 ന് ഗുജറാത്തിലെ ബർസാഡിൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു.[1][3][8][9] അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്മാരകം ബോച്ചാസനിൽ അദ്ധ്യാപകൻ മന്ദിർ, വല്ലഭ് വിദ്യാലയ, സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [10]

കൃതികൾ

[തിരുത്തുക]

വിദ്യാഭ്യാസം, ഗ്രാമീണ പുനർ നിർമ്മാണം, കൊൽക്കത്ത തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങളെപ്പറ്റി അദ്ദേഹം എഴുതി.[11][1]

അംഗീകാരം

[തിരുത്തുക]

1984- ൽ ഭാരതസർക്കാരിന്റെ തപാൽ സ്റ്റാമ്പ് പുറത്തിറക്കി. 1 ലക്ഷത്തിന്റെ സാമൂഹ്യസേവനത്തിനായുള്ള രവിശങ്കർ മഹാരാജ് അവാർഡ് ഗുജറാത്ത് ഗവൺമെന്റിന്റെ സാമൂഹിക നീതി വകുപ്പാണ് നല്കുന്നത്. [12]

ജനകീയമായ സംസ്കാരത്തിൽ

[തിരുത്തുക]

ആദിവാസികളിലെ സാമൂഹിക പ്രവർത്തനത്തിൽ ജാവേർചന്ദ് മേഘാനിയും മനശായി ന ദിവയും ആദിവാസികൾക്കിടയിൽ സാമൂഹിക പ്രവർത്തനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുഭവങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി എഴുതി. [13]. പന്നാലാൽ പട്ടേൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവചരിത്ര നോവലായ ജേൻ ജീവി ജാനു (1984) രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Lal (1992). Encyclopaedia of Indian Literature: Sasay to Zorgot. Sahitya Akademi. pp. 4607–4608. ISBN 978-81-260-1221-3.
  2. M. V. Kamath (1996). Milkman from Anand: the story of Verghese Kurien. Konark Publishers. p. 24.
  3. 3.0 3.1 3.2 "પ.પૂ.રવિશંકર મહારાજ". WebGurjari (in ഗുജറാത്തി). 2014-05-01. Archived from the original on 2017-05-11. Retrieved 2016-12-24.
  4. Thomas Weber (1 January 1997). On the Salt March: The Historiography of Gandhi's March to Dandi. HarperCollins Publishers India. p. 166. ISBN 978-81-7223-263-4.
  5. David Hardiman (1981). Peasant nationalists of Gujarat: Kheda District, 1917-1934. Oxford University Press. pp. 175, 272–273.
  6. Thomas Weber (1996). Gandhi's Peace Army: The Shanti Sena and Unarmed Peacekeeping. Syracuse University Press. pp. 74, 108, 125. ISBN 978-0-8156-2684-8.
  7. Parvis Ghassem-Fachandi (8 April 2012). Pogrom in Gujarat: Hindu Nationalism and Anti-Muslim Violence in India. Princeton University Press. p. 295. ISBN 1-4008-4259-X.
  8. Bhavan's Journal. Bharatiya Vidya Bhavan. 1984. p. 71.
  9. Sarvodaya. Sarvodaya Prachuralaya. 1984. p. 94.
  10. "Our Motivator". Adhyapan Mandir. Archived from the original on 2016-03-18. Retrieved 2016-12-24.
  11. Sisir Kumar Das (2000). History of Indian Literature. Sahitya Akademi. p. 618. ISBN 978-81-7201-006-5.
  12. Justice, Department of Social. "બીસીકે-૨૯૯ : પૂ. રવિશંકર મહારાજ એવોર્ડ". Department of Social Justice, Government of Gujarat (in ഗുജറാത്തി). Archived from the original on 2016-12-24. Retrieved 2016-12-24.
  13. Nalini Natarajan; Emmanuel Sampath Nelson (1996). Handbook of Twentieth-century Literatures of India. Greenwood Publishing Group. p. 114. ISBN 978-0-313-28778-7.

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ

[തിരുത്തുക]