Wabak virus Nipah Malaysia 1998–1999

Wabak virus Nipah Malaysia 1998–1999
Mikrograf elektron penghantaran berwarna menunjukkan virus Nipah ekstraselular matang (hijau) berhampiran periferi sel VERO yang dijangkiti (biru).
Tempat pertama virus di Ipoh pada tahun 1998 dan kemudian berlanjutan ke tempat-tempat lain dengan jangkitan virus dalam warna biru sementara virus Hendra dalam warna merah, kedua-duanya ialah milik keluarga Paramyxoviridae.
Kawasan wabak virus Nipah 1998–1999 Malaysia Barat, biru ialah sumber asal-usul virus manakala warna merah ialah kawasan terjejas.
PenyakitVirus Nipah
Asal wabakIpoh, Perak
Kes indeksSeptember 1998
Kes yang disahkan265
Kematian
105

Wabak virus Nipah Malaysia 1998–1999 ialah wabak virus Nipah berlaku dari September 1998 sehingga Mei 1999 di negeri Perak, Negeri Sembilan dan Selangor di Malaysia. Sejumlah 265 kes ensefalitis akut dengan 105 kematian yang disebabkan oleh virus itu dilaporkan di tiga negeri sepanjang wabak itu.[1] Pihak berkuasa kesihatan Malaysia pada pemikiran pertama ensefalitis Jepun (JE) menjadi penyebab utama jangkitan yang menjejaskan penggunaan langkah-langkah berkesan untuk mencegah penyebaran sebelum akhirnya dikenal pasti oleh seorang ahli virus tempatan disebabkan oleh agen yang baru ditubuhkan bernama virus Nipah (NiV), penyakit maut seperti penyakit virus Ebola (EVD) di mana ia menyerang sistem otak berbanding dengan yang menyerang saluran darah.[1][2]

Wabak itu mencipta sejarah dalam kategori penyakit baru muncul di mana ia menyebabkan kerugian besar kepada nyawa haiwan dan manusia, yang menjejaskan perdagangan ternakan dan mewujudkan kemunduran yang ketara kepada sektor industri haiwan babi di Malaysia.[3] Negara ini juga menjadi asal-usul virus di mana ia tidak mempunyai lebih banyak kes sejak 1999 tetapi wabak kemudiannya terus berlaku di Bangladesh dan India.[4][5]

Latar belakang

[sunting | sunting sumber]

Virus itu mula menyerang ladang babi di pinggir bandar Ipoh di Perak dengan berlakunya penyakit pernafasan dan ensefalitis di kalangan babi di mana ia dianggap pertama disebabkan oleh ensefalitis Jepun (JE) kerana 4 sampel serum dari 28 orang yang dijangkiti kawasan yang diuji positif untuk Immunoglobulin M (IgM) khusus JE yang juga disahkan oleh penemuan Pusat Kerjasama Penyakit Tropika Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) di Universiti Nagasaki.[1] Sebanyak 15 orang yang dijangkiti meninggal dunia semasa wabak sebelum virus mula merebak ke Sikamat, Kampung Sungai Nipah dan Bukit Pelandok di Negeri Sembilan apabila petani yang terlibat dengan langkah kawalan mula menjual babi yang dijangkiti mereka ke kawasan ini. Ini mengakibatkan lebih 89 orang meninggal dunia akibat daripada 180 orang yang dijangkiti virus itu. Dengan pergerakan lanjut mengenai babi yang dijangkiti, lebih banyak kes muncul di sekitar Daerah Sepang dan Sungai Buloh di Selangor dengan 11 kes dan 1 kematian dilaporkan di kalangan pekerja rumah sakit di Singapura yang telah mengendalikan babi yang dijangkiti diimport dari Malaysia.[1]

Pada awal Mac 1999, seorang ahli virologi perubatan tempatan di Universiti Malaya bernama Kaw Bing Chua akhirnya mendapati punca utama jangkitan.[2] Melalui penemuannya, jangkitan itu sebenarnya disebabkan oleh agen baru bernama virus Nipah (NiV), yang diambil dari nama kawasan penyiasatan Kampung Sungai Nipah,[6] di mana ia masih tidak diketahui dengan rekod sains yang ada pada masa itu.[1][7] Asal usul virus dikenal pasti dari spesies keluang.[8] Bersama-sama dengan virus Hendra (HeV), virus novel itu kemudian diiktiraf sebagai genus baru, Henipavirus (Hendra + Nipah) dalam keluarga Paramyxoviridae.[1] Beliau mendapati NiV dan HeV berkongsi epitop yang cukup untuk antigen HeV untuk digunakan dalam ujian serologi prototaip untuk antibodi NiV yang membantu dalam penyaringan dan diagnosis jangkitan NiV seterusnya.[1] Berikutan penemuan itu, pengawasan populasi babi yang meluas bersama dengan pemusnahan lebih sejuta babi telah dilakukan dan kematian manusia terakhir berlaku pada 27 Mei 1999.[1] Wabak di negara jiran Singapura juga berakhir dengan larangan import babi dengan segera ke negara itu dan penutupan tempat penyembelihan.[1] Penemuan virus itu mendapat perhatian dari Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC), Pertubuhan Penyelidikan Sains dan Industri Komanwel (CSIRO) dan Hospital Besar Singapura (SGH) yang memberikan bantuan pantas terhadap pencirian virus dan perkembangan pengawasan dan langkah kawalan.[1]

Sehingga tahun 2010, larangan penternakan babi di Bukit Pelandok masih berkuatkuasa untuk mencegah pengulangan wabak itu walaupun sesetengah orang secara diam-diam memulakan perniagaan itu selepas ditimbulkan oleh pemimpin masyarakat.[9] Kebanyakan penternak babi yang masih hidup telah beralih kepada penanaman minyak kelapa sawit dan Artocarpus integer (cempedak).[10] Sejak virus itu dinamakan Nipah dari sampel yang diambil di Kampung Sungai Nipah Bukit Pelandok, kawasan yang terakhir ini menjadi sinonim dengan virus maut.[11]

Peringatan

[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 2018, wabak itu telah dijadikan memorial di sebuah muzium yang baru dibina bernama Muzium Terowong Sungai Nipah di Kampung Sungai Nipah dengan beberapa cerita korban yang telah terselamat telah difilemkan dalam dokumentari yang akan dipaparkan di muzium.[10]

Dalam budaya masyhur

[sunting | sunting sumber]

Di dalam filem Contagion (2011), virus MEV-1 diinspirasikan oleh virus Nipah.[12]

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]

Bacaan lanjut

[sunting | sunting sumber]
  • Yob JM; Field H; Rashdi AM; Morrissy C; van der Heide B; Rota P; bin Adzhar A; White J; Daniels P; Jamaluddin A; Ksiazek T. (2001). "Nipah virus infection in bats (order Chiroptera) in peninsular Malaysia". Veterinary Research Institute, Ipoh, Perak, Malaysia. 7 (3). doi:10.3201/eid0703.010312. PMC 2631791. PMID 11384522 – melalui National Center for Biotechnology Information.
  • Sai Kit Lam; Kaw Bing Chua (2002). "Nipah Virus Encephalitis Outbreak in Malaysia". Clinical Infectious Diseases. 34 (2). doi:10.1086/338818 – melalui Oxford Academic.
  • Lam SK (2003). "Nipah virus--a potential agent of bioterrorism?". Department of Medical Microbiology, Faculty of Medicine, University of Malaya. 57 (1–2). PMID 12615307 – melalui National Center for Biotechnology Information.
  • James M. Hughes; Mary E. Wilson; Stephen P. Luby; Emily S. Gurley; M. Jahangir Hossain (2009). "Transmission of Human Infection with Nipah Virus". Clinical Infectious Diseases. 49 (11). doi:10.1086/647951 – melalui Oxford Academic.
  • Sayantan Banerjee; Nitin Gupta; Parul Kodan; Ankit Mittal; Yogiraj Ray; Neeraj Nischal; Manish Soneja; Ashutosh Biswas; Naveet Wig (2019). "Nipah virus disease: A rare and intractable disease". Intractable and Rare Diseases Research. 8 (1). doi:10.5582/irdr.2018.01130. PMID 30881850 – melalui National Center for Biotechnology Information.
  • Laura T Mazzola; Cassandra Kelly-Cirino (2019). "Diagnostics for Nipah virus: a zoonotic pathogen endemic to Southeast Asia". 4 (2). doi:10.1136/bmjgh-2018-001118 – melalui The BMJ. Cite journal requires |journal= (bantuan)
  1. ^ a b c d e f g h i j Lai-Meng Looi; Kaw-Bing Chua (2007). "Lessons from the Nipah virus outbreak in Malaysia" (PDF). 29. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 30 Ogos 2019 – melalui The Malaysian Journal of Pathology. Cite journal requires |journal= (bantuan)
  2. ^ a b Michaeleen Doucleff; Jane Greenhalgh (25 Februari 2017). "A Taste For Pork Helped A Deadly Virus Jump To Humans" (dalam bahasa Inggeris). NPR. Dicapai pada 30 Ogos 2019. The disease was as deadly as Ebola, but instead of attacking blood vessels, it attacked the brain. Young men would be healthy one day, the next day their brains would swell up. They couldn't walk or talk. They'd become comatose and some of them became paralysed. Yet the Malaysian government told people not to worry, it said the disease was coming from mosquitoes and it had it under control because it was spraying for mosquitoes. Both C. T. Tan and Kaw Bing Chua thought the government was wrong and there was one big clue: No Muslims were getting sick, mosquitoes don't care which religion you practice so if the disease was coming from mosquitoes, you would have Muslims, Hindus and Christians getting sick. But only Chinese Malaysians were catching the disease — and even more specifically, only Chinese farmers raising pigs. As you know, Muslims don't handle pigs.
  3. ^ "Manual on the Diagnosis of Nipah Virus Infection in Animals" (PDF) (dalam bahasa Inggeris). Food and Agriculture Organization. 2002. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 30 Ogos 2019. Cite journal requires |journal= (bantuan)
  4. ^ Brenda S. P. Ang; Tchoyoson C. C. Lim; Linfa Wang (2018). "Nipah Virus Infection". Journal of Clinical Microbiology. doi:10.1128/JCM.01875-17. PMID 29643201 – melalui American Society for Microbiology.
  5. ^ "Nipah virus" (dalam bahasa Inggeris). Pertubuhan Kesihatan Sedunia. 30 Mei 2018. Dicapai pada 30 Ogos 2019.
  6. ^ "Nipah Virus Infection" (PDF). Pertubuhan Kesihatan Sedunia. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 30 Ogos 2019. The virus is named after the Malaysian village where it was first discovered. This virus along with Hendra virus comprises a new genus designated Henipavirus in the subfamily Paramyxovirinae.
  7. ^ "Nipah Virus (NiV)" (dalam bahasa Inggeris). Centers for Disease Control and Prevention. 20 Mac 2014. Dicapai pada 30 Ogos 2019.
  8. ^ Martin Enserink (2000). "Malaysian Researchers Trace Nipah Virus Outbreak to Bats". Science (dalam bahasa Inggeris). 289 (5479): 518–9. doi:10.1126/science.289.5479.518. PMID 10939954 – melalui American Association for the Advancement of Science.
  9. ^ Sarban Singh (3 Julai 2014). "1998 ban on pig farming in Bukit Pelanduk still in force" (dalam bahasa Inggeris). The Star. Dicapai pada 31 Ogos 2019.
  10. ^ a b Yimie Yong (14 April 2018). "Nipah virus outbreak memorialised in museum" (dalam bahasa Inggeris). The Star. Dicapai pada 31 Ogos 2019.
  11. ^ Chang Yi (27 Mei 2018). "Bukit Pelandok revisited" (dalam bahasa Inggeris). The Borneo Post. Dicapai pada 31 Ogos 2019.
  12. ^ "'Contagion' Reality Check: CDC Experts Explore Some of the Film's Scenarios". PBS (dalam bahasa Inggeris). 23 September 2011. Dicapai pada 17 Mac 2020.