César Domela

César Domela
	César Domela. Afkomstig uit De Stijl, 7e jaargang, nummer 79/84 (1927): p. 91.
Persoonsgegevens
Volledige naam	César Domela Nieuwenhuis
Geboren	15 januari 1900
Overleden	30 december/31 december 1992
Geboorteland	Nederland
Beroep(en)	schilder, graficus, fotograaf, typograaf, edelsmid
Oriënterende gegevens
Stijl(en)	Nieuwe beelding, elementarisme, abstracte kunst
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

César Domela, ook gespeld als Césare Doméla, eigenlijk César Domela Nieuwenhuis (Amsterdam, 15 januari 1900 – Parijs, 30/31 december 1992), was een Nederlands kunstschilder, graficus, fotograaf, typograaf en edelsmid en lid van kunstbeweging De Stijl.

Levensloop

Hij was de jongste zoon van politicus Ferdinand Domela Nieuwenhuis en diens vierde vrouw Johanna Egberta Godthelp, en woonde van 1900 tot 1918 in Hilversum. Domela was autodidact en bestudeerde eerst de natuur. Van 1919 tot 1923 woonde hij in het Zwitserse Ascona, waar hij in 1922 een constructivistisch-abstracte stijl ontwikkelde. In 1923 verhuisde hij naar Berlijn. In datzelfde jaar exposeerde hij op de tentoonstelling van de Novembergroep aldaar.

*Schema met medewerkers van De Stijl, 1917-1927*.

In 1925 werd hij lid van De Stijl (zie tabel) en was zodoende goed bevriend met Theo van Doesburg en Piet Mondriaan. Hij werkte in de tweede helft van de jaren '20 in een stijl die nauw verwant was aan die van Mondriaan. Hij ging zich toeleggen op de ontwikkeling van reliëfs: driedimensionale schilderijen, waarbij het diagonaal een belangrijke rol zou spelen. Daarnaast experimenteerde hij met fotomontages en paste die toe in de reclame. Na omstreeks 1930 maakte hij opvallende reliëfs van plexiglas en metaal, maar steeds met als uitgangspunt het olieverfschilderij. In 1933 vestigde hij zich definitief in Parijs.

In 1936 nam hij deel aan de tentoonstelling Cubism and Abstract Art in het Museum of Modern Art in New York.

Werk

Publicatie

'Ik houd niet van theorieën van een kunstenaar over zijn werk [...]', De Stijl, 7e jaargang, nummer 79/84 (1927): p. 91-92

Schilderijen

Paysage, 1922. Olieverf op karton, 45 × 62 cm. Museo Cantonale d'Arte Lugano
Neoplastische composition 5a. 1924. Olieverf op doek. 58 × 58 cm. Amsterdam, Christie's (9 juni 2004). Zie artnet.
Compositie. 1925.
Reliëfconstructie Nr. 11A. 1929. Glass, beschilderd glas, beschilderd metaal, verchroomd geelkoper en beschilderd hout. 89,8 × 75,2 × 4,2 cm. Washington, Hirshhorn Museum and Sculpture Garden. Zie hirshhorn.si.edu^{[dode link]}.
Compositie. 1929. Houtsnede.
Neoplastisch reliëf nr. 10. 1930. Olieverf op hout. Plexiglas, messing. 85 × 85 cm. Gemeentemuseum Den Haag. Zie Gemeentemuseum Den Haag.
Relief n. 52, 1955. Olieverf op hout, Macassar en rood koper. 115 × 85 cm. Museo Cantonale d'Arte Lugano
Reliëf nr. 71. 1960. Olieverf op hout, messing. 120 × 80 cm. Gemeentemuseum Den Haag.
Sculpture, 1962. Duraluminium en natuurlijke^[bron?], 97 × 43 × 19,5 cm. Museo Cantonale d'Arte Lugano
Relief n. 110, 1967. Messing, plexiglas en geverfd hout, 78 × 100 cm. Museo Cantonale d'Arte Lugano
Reliëf nr. 167. 1977. Olieverf op hout, aluminium, plexiglas, messing. Ø 100 cm. Gemeentemuseum Den Haag. Zie Gemeentemuseum Den Haag.

Erfenis

Na zijn overlijden in 1992 liet hij zijn omvangrijke archief na aan de Nederlandse staat, die het onderbracht in het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag. Het bureau wijdde vanaf 23 november 2007 een tentoonstelling aan Domela met stukken uit dit archief.

In het Gemeentemuseum Den Haag vond van 24 november 2007 t/m 6 april 2008 een tentoonstelling van schilderijen van Domela plaats, naar aanleiding van de schenking van een aantal van zijn schilderijen door zijn dochters Lie Tugayé-Domela Nieuwenhuis en Anne Dutter-Domela Nieuwenhuis.

Bronnen, noten en/of referenties

Anoniem, Artikel Cesar Domela (Kunstbus), 8 oktober 2007.
Biografische gegevens bij het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis

Zie de categorie César Domela van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.