Diphydontosaurus
| Diphydontosaurus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Trias | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Geslacht | |||||||||
| Diphydontosaurus Whiteside, 1986 | |||||||||
| Typesoort | |||||||||
| Diphydontosaurus avonis | |||||||||
| |||||||||
Diphydontosaurus[1] is een geslacht van uitgestorven rhynchocephale reptielen uit het Laat-Trias van Engeland en Italië. Dit kleine dier was verwant aan de levende tuatara (Sphenodon). Het kan zijn gegroeid tot een lengte van tien centimeter. Het is meer afgeleid dan Gephyrosaurus, maar primitiever dan Planocephalosaurus, en deelt eigenschappen met beiden.
Naamgeving
[bewerken | brontekst bewerken]Fossielen gevonden in de Tytherington Quarry werden door Pamela Robinson informeel aangeduid als 'Perparvus'. Die naam verscheen in 1966 in een geslachtenlijst door Alfred Romer maar zonder beschrijving zodat hij een nomen nudum bleef.
In 1986 benoemde Whiteside de typesoort Diphydontosaurus avonis. De geslachtsnaam betekent 'dubbeleworteltandsauriër'. De soortaanduiding verwijst naar de Lower Avon.
het holotype is BU 23760, een rechterdentarium. Talrijke losse botten zijn toegewezen.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Diphydontosaurus was een kleine sphenodontiër van wel tien centimeter lang. Hij had lange, scherpe klauwen om zijn prooi te vangen en pinachtige doordringende tanden, geschikt om insecten te eten. Deze kenmerken worden gedeeld met de andere primitieve rhynchocephaliërs als Gephyrosaurus en Planocephalosaurus.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Diphydontosaurus is bekend uit vele grotendeels complete exemplaren, wat betekent dat de classificatie als lid van de Rhynchocephalia vrij zeker is. In een analyse door Oliver Rauhut en collega's in 2012 werd ontdekt dat Diphydontosaurus na Gephyrosaurus de op een na meest basale rhynchocephaliër en de meest primitieve sphenodontiër is, basaler dan Planocephalosaurus. Hun analyse wordt hieronder weergegeven:
| Rhynchocephalia |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Paleo-ecologie
[bewerken | brontekst bewerken]Diphydontosaurus was een klein dier dat leefde in de regio Bristol Channel in Engeland en Italië. In het Kanaal van Bristol leefde het tijdens het Trias ongeveer 205 miljoen jaar geleden. De afzettingen waar het vandaan komt, zijn compleet genoeg om het ecosysteem in 2012 te reconstrueren. In het Laat-Trias waren de regio's waarin Diphydontosaurus leefde, talrijke rotsachtige, kleine grotten die op een kalksteenbed zaten. Waarschijnlijk zijn de grotten geërodeerd door mogelijk zuur regenwater. Diphydontosaurus is algemeen aangetroffen in deze afzettingen, mogelijk omdat ze verdronken na een regenbui of moesson. Andere dieren die ook in de grotten werden gevonden, waren 2,97 meter lange sauropodomorfe dinosauriërs, kleinere tien centimeter lange sphenodontiërs als Diphydontosaurus en andere groepen van verschillende grootte. In het spelonkachtige systeem voedden de kleine sphenodontiërs zoals Diphydontosaurus zich waarschijnlijk met insecten. Diphydontosaurus leefde 231-200 miljoen jaar geleden in zowel Engeland als Italië.
- ↑ Fossilworks: Diphydontosaurus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 25-01-2023.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Diphydontosaurus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.