Plioplatecarpus
| Plioplatecarpus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Krijt (~ 83,5 Ma) | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Plioplatecarpus Dollo, 1882 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Plioplatecarpus marshi | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Skelet van Plioplatecarpus (vermoedelijk Plioplatecarpus ictericus) lengte 5,5m | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Plioplatecarpus op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Plioplatecarpus is een geslacht van uitgestorven zeereptielen, behorend tot de familie Mosasauridae. Zoals alle Mosasauridae leefde Plioplatecarpus tijdens het Laat-Krijt, ongeveer 83,5 miljoen jaar geleden.
Ontdekking
[bewerken | brontekst bewerken]Plioplatecarpus is op veel plaatsen wereldwijd gevonden (de meeste mosasauriërs waren tamelijk wijdverspreid). Plioplatecarpus is gevonden in de Pierre Shale van Kansas, Demopolis Chalk van Alabama en ook in Mississippi, North Dakota, South Dakota, Canada, Zweden en Nederland. Het dier werd in 1882 voor het eerst in Europa gevonden door paleontoloog Louis Dollo (Plioplatecarpus marshi). Het was relatief onvolledig, maar er zouden al snel meer fossielen opduiken. In Noord-Amerika vond Edward Drinker Cope in 1869 nog een mosasauriër, die hij echter had geïdentificeerd als Mosasaurus. Later zou hij worden geherclassificeerd als Plioplatecarpus, net als Cope's Liodon in 1870. Liodon zou worden geherclassificeerd als Platecarpus, en later als Prognathodon of dit geslacht.
Mogelijk voorkomen in zoet water
[bewerken | brontekst bewerken]In 1999 beschreven Holmes en collega's een incompleet exemplaar van Plioplatecarpus uit een niet-mariene afzetting, wat er op wijst dat dit geslacht mogelijk in zoetwater- en estuariene habitats is terechtgekomen. Terwijl de beschrijvers van Pannoniasaurus dit beschouwden als 'een stochastisch voorkomen zonder ecologische implicaties', waren Taylor en collega's in 2021 van mening dat dit exemplaar en Pannoniasaurus direct 'Mosasaurus' bewoning van kust- en rivieromgevingen' ondersteunen.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Plioplatecarpus was een middelgrote mosasauriër, waarbij Plioplatecarpus marshi 5,5 meter lang was en Plioplatecarpus houzeaui 5 tot 6 meter. De ogen van Plioplatecarpus waren verhoudingsgewijs groter dan die van veel geslachten mosasauriërs, hoewel de schedel relatief kort is. De grotere ogen kunnen mogelijk een aanpassing zijn geweest aan omstandigheden met weinig licht, zoals in dieper water. Hij heeft minder tanden dan de meeste mosasauriërs, maar ze zijn sterk teruggebogen. Dit suggereert dat Plioplatecarpus op relatief kleine prooien zou hebben gejaagd die hij heel precies kon grijpen. De brede verspreiding van fossiele resten in zowel Noord-Amerika als Europa doet vermoeden dat het een roofdier uit de open oceaan zou zijn geweest.
Anatomie
[bewerken | brontekst bewerken]
De ogen van Plioplatecarpus waren mogelijk groter dan die van andere Mosasauridae, maar zijn schedel was relatief kort. Hij had minder tanden en de tanden waren meer gekromd, wat erop wijst dat hij mogelijk op kleine prooien joeg.
Ontdekking
[bewerken | brontekst bewerken]De eerste overblijfselen van Plioplatecarpus werden gevonden in 1882 in Europa, door paleontoloog Louis Dollo (P. marshi). Zijn vondst was incompleet, maar al snel doken er meer fossielen op. In 1869 vond Edward Drinker Cope een fossiel in Noord-Amerika, maar identificeerde dit eerst als een soort van Mosasaurus.[1]
Fossielen en skeletten van Plioplatecarpus zijn wereldwijd gevonden, waaronder in Nederland.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Plioplatecarpus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.