Seth Gaaikema

Seth Gaaikema
	Gaaikema in zijn Oudejaarsshow van 1969
Algemene informatie
Volledige naam	Seth Regner Gaaikema
Geboren	11 juli 1939
Overleden	21 oktober 2014
Geboorteland	Nederland
Jaren actief	1963-2014
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Cabaret

Seth Gaaikema (Uithuizen, 11 juli 1939 – 's-Hertogenbosch, 21 oktober 2014) was een Nederlands cabaretier, musicalschrijver en vertaler.

Biografie

Gaaikema werd geboren als zoon van twee doopsgezinde predikanten. Zijn grootvader van moederskant was Armeniër. Na een studie Nederlandse Taal- en Letterkunde begon hij teksten te schrijven, onder meer voor Wim Kan. Teksten schrijven ging Gaaikema goed af. Voor zijn teksten kreeg hij verschillende onderscheidingen. Aanvankelijk schreef hij voor Wim Kan, en sinds 1956 schreef en vertaalde hij ook teksten voor musicals.^[1] Dit begon toen Piet Meerburg, directeur van het Nieuwe de la Mar Theater, hem vroeg om de liedjes in de musical My Fair Lady te vertalen.^[2] Daarna volgden Oliver, Kiss Me Kate, de Driestuiversopera, Les Misérables, The Phantom of the Opera, Evita, Miss Saigon, Jekyll & Hyde, Chicago en de operette La Vie parisienne.

Hij schreef verder musicals als Swingpop, Publiek, Grace, Kuifje: De Zonnetempel, Catharine en Adam en Eva (Duitsland).

Zijn eerste eigen optreden als cabaretier was in 1967. Aanvankelijk trad hij op met een gezelschap, later maakte hij solovoorstellingen. In 1969 maakte Gaaikema zijn eerste oudejaarsavondprogramma, 'Heer ik kom hier om te twijfelen'. Dit was een spraakmakend programma, met gasten als Jan Buskes en Johan Cruijff en met de meezinger Wat een spreker is die man. Zijn doorbraak als cabaretier beleefde hij echter een jaar later, toen hij met de oudejaarsconference Tien Miljoen Geboden de tien geboden van Mozes toetste aan de maatschappij van de jaren zeventig. In de jaren tachtig maakte hij oudejaarsconferences voor Veronica. Ook in de jaren negentig maakte hij enkele oudejaarsconferences. Gaaikema blonk vooral uit in woordspelingen. Door sommigen werd dit echter als oubollig ervaren, mede door het veelvuldig gebruik. Ondanks zijn grote productiviteit kreeg Gaaikema daardoor veel kritiek te verduren, van zowel recensenten als collega-cabaretiers.^[3]

Op 30 mei 2008 trouwde hij met Peter Biemans in Schijndel.^[4]

Met de afscheidsvoorstelling Wat ik nog graag zou willen sloot Gaaikema na 55 jaar zijn carrière af in het theaterseizoen 2013-2014. Zijn laatste voorstelling vond plaats op 19 januari 2014 in de Stadsschouwburg in Groningen.

Gaaikema overleed op 21 oktober 2014 op 75-jarige leeftijd in het Jeroen Bosch Ziekenhuis aan hartfalen.^[5]^[6] Hij werd op 27 oktober 2014 begraven op Zorgvlied.^[7] Kort voor zijn overlijden werkte hij nog mee aan het televisieprogramma Sterren op het Doek, waarin hij werd geïnterviewd door Hanneke Groenteman.^[8]

Programma's (onvolledige lijst)

Bijdragen voor Wim Kan

1963 - 12 miljoen oliebollen op aardgas - Oudejaarsavond 1963
1966 - Lachend over de loongrens - Oudejaarsavond 1966

Eigen programma's

1963 - Avondje Nederlands
1967 - Kom kom, tuut tuut, ho ho
1968 - En ik.. zei Seth
1969 - Heer, ik kom hier om te twijfelen
1970 - Tien Miljoen geboden
1971 - Met mekaar op oudejaar
1972 - Elf verdwazingen
1975 - Familie Willekeur
1978 - Toen de zwijgers gingen spreken
1980 - Seth nu
1981 - Het laatste zaaltje met gezond verstand
1985 - En waarom zeg ik dit?
1986 - Dat moet toch kunnen
1988 - Zo kan het ook
1989 - Nog één dag om het goed te maken
1990 - Geef mij maar Nederland
1991 - Achter de horizon
1993 - De wereld is stapelgek, nu wij nog
1995 - Schande
1997 - Uitverkoop van de Eeuw
2000 - De Ommekeer
2003 - De orkaan doorstaan
2005 - Als 't effe kan
2008 - Als was het de eerste keer
2010 - Het mooiste komt nog
2012 - Wat ik nog graag zou willen!

Albums

1967 - Kom, kom! Tuut, tuut! Ho, ho! - 12"-lp - Barclay - HB 2001
1969 - En... ik, zei Seth - 12"-lp - Philips - 861 819 LCY
1971 - Tien miljoen geboden - 12"-lp - Philips - 6413 023
1971 - Seth en Willeke in Scheveningen (met Willeke Alberti) - 12"-lp - Philips - 6423 009
1974 - Seth Gaaikema one-man show - Seth's verdwazingen - 12"-lp - Philips - 6413 049
1976 - Dat typisch Hollands vingertje! - 12"-lp - Philips - 6413 093
1977 - Cabaret: Vandaag gisteren morgen - Seth Gaaikema - 12"-lp - Philips - 9286 801
1977 - One-man show: Familie Willekeur - 2 12"-lp's - Philips - 6629 004
1978 - Wuiven naar elkaar - 12"-lp - Philips - 9199 490
1980 - Seth! - 12"-lp - Philips - 6423 408
1981 - Lyrisch intermezzo - 12"-lp - Philips - 6423 500
1982 - De Haagse Operette - 12"-lp - Philips - 6423 559
1984 - Seth '84 (met medewerking van The Broads) - 12"-lp - Dureco - 88 081
1986 - En waarom zeg ik dit... ? (oudejaarsconference '85-'86) - 12"-lp - CNR - 655 233
1991 - Geef mij maar Nederland - cd - Red Bullet - RB 66 33
1991 - Jij en ik - cd - Red Bullet - RB 66 43
1995 - Nederland ziet paars - cd - Red Bullet - RB 66 97

Singles

1962 - Kip in Parijs + Molepof / Vleute + Blauw - 7"-ep - Philips - 433 143 PE
1966 - Handhaaft...: Handhaaft en beschaaft + Waar is de tijd / Hooggeplaatste personen + Feest - 7"-ep - Vindicat Atque Polit - 110 720 E
1967 - Ik weet nog goed / Samen in de sauna, ja gezellig - 7"-single - Barclay - 60 829
1969 - Wat een spreker is die man / Dame van Suriname - 7"-single - Philips - JF 336 092
1970 - Pastorie / Twijfelen - 7"-single - Philips - 6012 022
1971 - Het Lunslied / Jurgen en Job - 7"-single - Philips - 6012 088
1972 - Nooit meer doen / Met mekaar in 't nieuwe jaar - 7"-single - Philips - 6012 185
1973 - Ver van de troon, deel 1 / Ver van de troon, deel 2 - 7"-single - Philips - 6012 375
1982 - Sire Dries en de anderen... - 7"-FD - Elsevier - SHOL 3349

Dvd

2014 - Seth Gaaikema (verzamelbox)

Musical

1986 - Musical 'Publiek' (Scenario: Seth Gaaikema, muziek: Bob Zimmerman, regie: Willem Nijholt)

Onderscheidingen

1966 - Culturele prijs van de provincie Groningen
1987 - Gouden Harp
2000 - Kubus Oeuvre Award
2001 - Musical Oeuvre Award

Trivia

De naam van de cabaretier Herman Gaaikevliet in de stripreeks De Kiekeboes (album Kiekeboe in Carré) is een samenvoeging van de namen Herman van Veen, Seth Gaaikema en Paul van Vliet.^[9]

Over Gaaikema

Henk van Gelder: 'Seth Gaaikema'. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, 2014-2015, pag. 114-121

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Volgens de biografie op de website sethgaaikema.nl sinds 1958.
↑ My fair lady: een musical naar Pygmalion van Bernard Shaw, door Alan Jay Lerner; vertaling tekst: Hubert Janssen en Alfred Pleiter; bewerking liedjes Seth Gaaikema; H.W. Becht, Amsterdam (1956)
↑ Seth Gaaikema: Een heel klein bescheiden winkeltje, Vrij Nederland, januari 1994
↑ Seth Gaaikema getrouwd. De Telegraaf (3 juni 2008).
↑ Cabaretier Seth Gaaikema (75) overleden. de Volkskrant (21 oktober 2014).
↑ Seth Gaaikema op 75-jarige leeftijd aan hartfalen overleden. Blik op nieuws (21 oktober 2014).
↑ Gaaikema zei het zelf al: eens komt het einde. NOS (27 oktober 2014).
↑ Herman Roggeveen, Laatste interview Seth Gaaikema in Sterren op het Doek. Zappen (22 november 2014).
↑ De Kiekeboes, dekiekeboes.be

[1] Volgens de biografie op de website sethgaaikema.nl sinds 1958.

[2] My fair lady: een musical naar Pygmalion van Bernard Shaw, door Alan Jay Lerner; vertaling tekst: Hubert Janssen en Alfred Pleiter; bewerking liedjes Seth Gaaikema; H.W. Becht, Amsterdam (1956)

[3] Seth Gaaikema: Een heel klein bescheiden winkeltje, Vrij Nederland, januari 1994

[4] Seth Gaaikema getrouwd. De Telegraaf (3 juni 2008).

[5] Cabaretier Seth Gaaikema (75) overleden. de Volkskrant (21 oktober 2014).

[6] Seth Gaaikema op 75-jarige leeftijd aan hartfalen overleden. Blik op nieuws (21 oktober 2014).

[7] Gaaikema zei het zelf al: eens komt het einde. NOS (27 oktober 2014).

[8] Herman Roggeveen, Laatste interview Seth Gaaikema in Sterren op het Doek. Zappen (22 november 2014).

[9] De Kiekeboes, dekiekeboes.be

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]