Tijdlijn november 2013 - februari 2015 van de Russisch-Oekraïense Oorlog
De Russisch-Oekraïense oorlog ontstond na maandenlange pro-westerse protesten in Oekraïne die op 21 november 2013 begonnen naar aanleiding van het opschorten van de ondertekening van de associatieovereenkomst tussen Oekraïne en de Europese Unie door de pro-Russische Oekraïense president Viktor Janoekovitsj. De steeds gewelddadiger wordende protesten op het onafhankelijkheidsplein in Kiev, leidden in februari 2014 tot een revolutie, waarbij meer dan honderd doden vielen. Dit zorgde voor de afzetting van president Janoekovitsj, wat op zijn beurt weer leidde tot de Russischeannexatie van de Krim en pro-Russische onrust in Oost-Oekraïne. Deze pagina geeft een chronologisch overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in de periode november 2013 – februari 2015.
De oorlog begon in het voorjaar van 2014 in de Oost-Oekraïense oblasten Donetsk en Loehansk, waar Russische officieren zonder onderscheidingsteken vanaf 6 april 2014 diverse regeringsgebouwen bezetten, waarop de Oekraïense regering in reactie het leger inzette. De Russische officieren wisten de steden Donetsk en Loehansk in handen te krijgen, alsmede het gebied ten zuidoosten daarvan tot aan de Russische grens, alwaar zij de volksrepubliek Donetsk en volksrepubliek Loegansk uitriepen om net als de Krim een deel van Rusland te worden. De overige gebieden in de Donbas bleven onder het gezag van het Oekraïense leger.
18 – Het parlement neemt wetten aan die bedoeld zijn om de protesten te onderdrukken en waarbij het recht op vrije meningsuiting en het recht op vrije vergadering wordt ingeperkt, waarna overal in het land rellen uitbreken.
22 – Er vallen vier doden bij hevige confrontaties tussen demonstranten en de politie in Kiev. Een groot, gebarricadeerd protestkamp bezet het Majdan Nezalezjnosti (Onafhankelijkheidsplein) in het centrum.
De demonstraties worden steeds gewelddadiger en leiden tot de Revolutie van de Waardigheid, waarbij meer dan honderd doden vallen, waarna president Janoekovitsj het land ontvlucht en wordt afgezet. Vrijwel meteen daarna begint Rusland met de annexatie van de Krim.
18 – Er trekken zo'n 20.000 Maidan-demonstranten naar de Verchovna Rada in Kiev, waar door gewelddadige confrontaties tussen binnenlandse troepen en demonstranten minstens 25 doden en meer dan 400 gewonden vallen.[1]
19 – De noodtoestand wordt afgekondigd.[2] Een militaire An-26 maakt een geheime vlucht van Kiev naar Rusland om een grote partij anti-oproerwapens en munitie op te halen.[noot 1]
20 – In het centrum van Kiev wordt zwaar gevochten en er vallen minstens 75 doden en 700 gewonden. Sluipschutters schieten vanaf de daken op demonstranten.[4][5]
21 – Janoekovitsj ontvlucht Kiev en later Oekraïne.
22 – De Verchovna Rada zet Janoekovitsj af, vanwege het niet voldoen aan grondwettelijke verplichtingen. Vervolgens wordt de grondwet van 2004 in ere hersteld en komt oud-premier Joelia Tymosjenko vrij uit de gevangenis.
26 – De autonome republiek van de Krim weigert de nieuwe regering in Kiev te erkennen. Rusland begint aan een grootschalige militaire oefening.
27 – Arseni Jatsenjoek wordt benoemd tot president van de interim-regering. Tientallen gewapende pro-Russische activisten bestormen het regeringsgebouw en het parlement van de Krimrepubliek. De Russische vlag wordt in top gehesen. Het parlement van de Krimrepubliek ontslaat het kabinet.
28 – Op vrijdag 28 februari begint de Russische invasie van de Krim. Naar schatting 2.000 militairen zonder duidelijke herkenningstekens – bekend geworden als ‘groene mannetjes’ – bevinden zich al op het schiereiland. Ze maken wel gebruik van materieel met Russische kentekens.
16 – Er wordt een referendum gehouden voor aansluiting bij Rusland. De opkomst is volgens de regering van de Krim 83% en 50% zou gestemd hebben voor onmiddellijke aansluiting.[6]
24 – Oekraïne trekt alle militairen terug uit de Krim. Ze krijgen van Rusland een vrije aftocht.
Vanaf 25 maart – Russische troepen worden waargenomen bij de Russisch-Oekraïense oostgrens, aan de Russische zijde. De NAVO maakt zich zorgen over deze troepenmacht van 40.000 à 50.000 man.[8]
27 – Joelia Tymosjenko zegt mee te willen doen aan de race naar het presidentschap van Oekraïne.
31 – Rusland kondigt aan enkele honderden troepen te verplaatsen, dieper Rusland in. Oekraïense soldaten bereiden zich voor op een mogelijke Russische inval. Deze troepen hebben mogelijk Transnistrië als doel. Dat is een zelfverklaarde republiek in Moldavië waarvan de onafhankelijkheid door geen enkel land erkend wordt. Er wonen veel (etnische) Russen die worden beschermd door het Russische leger.
31 – Buitenlanders hebben voor de Krim een visum voor Rusland nodig.[9]
Het Russische verzet bezet overheidsgebouwen in Oost-Oekraïne. De meeste gebouwen die bezet worden staan in de oblast Donetsk. Er zijn confrontaties tussen de Oekraïense Nationale Garde en de separatisten, soms op militaire bases. Uiteindelijk komt Kiev tot de conclusie dat het verzet niet te breken is.
Er is een doorbraak in Genève bereikt: ontwapening van de gewapende groepen en teruggave van bezette gebouwen. Daarna beschuldigen de partijen elkaar zich niet te houden aan het akkoord.
Volgens de NAVO staan er 40.000 Russen klaar om Oekraïne binnen te vallen. Een mogelijk doel is de verbinding van Rusland naar de grens met de Krim. Een ander doel is Transnistrië.[8][11][12]
Ex-leden van de Berkoet, de ondertussen opgeheven oproerpolitie van Oekraïne, worden verdacht van massamoord tijdens de Revolutie van de Waardigheid in Kiev.[14]
Tot 9 april – In Loehansk worden er 60 mensen gegijzeld in een gebouw van de SBU, vol met explosieven, volgens de SBU zelf. Maar de pro-Russische demonstranten ontkennen dit.[26][27]
In Loehansk hebben betogers wapens weten te bemachtigen van de SBU, de Oekraïense veiligheidsdienst.[29] Rusland waarschuwt Oekraïne geen geweld te gebruiken tegen Russische betogers. Oekraïne[30] en Polen[31] beschuldigen Rusland ervan deze opstandelingen te steunen en te betalen.
Rusland weigert vredestroepen te sturen naar het oosten van Oekraïne anders dan in VN-verband.[32]
In Donetsk hebben speciale eenheden de demonstranten verwijderd uit de kantoren van de SBU, beweert Oekraïne.[33]
In Charkov hebben pro-Russische Oekraïners het gebouw van de lokale regering bezet.[34]
Sinds 7 april – Er zijn separatistische rellen in oostelijke delen van Oekraïne. Er worden overheidsgebouwen bezet.[35]
Pro-Russische betogers laten 56 van de 60 gegijzelden vrij. Ze zaten in het gebouw van de SBU.[27]
De Oekraïense minister van Binnenlandse zaken Arsen Avakov verklaart dat de Oekraïnecrisis binnen twee dagen voorbij zal zijn, ofwel door onderhandelingen ofwel door dwang.[35][37][38]
Jatsenjoek bezoekt het oosten van Oekraïne. Hij wil de oostelijke oblasten meer zelfstandigheid geven, zei hij tijdens zijn aanwezigheid.[46]
Ultimatum verstrijkt zonder bestorming van de regeringsgebouwen.[47]
De Krim wordt vanavond grondwettelijk een deel van Rusland. Het Russisch, het Oekraïens en het Krim-Tataars (in de volgorde van het percentage sprekers) worden de officiële grondwettelijke talen.[48]
Reactie van de Oekraïense regering op bezetting zal krachtig zijn.[55]
In Slovjansk wordt het gebouw van de SBU door de betogers bezet. Maatregelen van de Oekraïense regering blijven uit, maar zij beschuldigt Rusland van deze inmenging.[56] Rusland ontkent dit, maar wil er wel naar kijken.[57]
"Antiterroristische operatie is begonnen in Slovjansk," zegt de Minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov.[64][65] Volgens Janoekovitsj zou de CIA hierachter zitten. Rusland noemt het ultimatum van Toertsjynov een "crimineel bevel", en eist dat het Westen Oekraïne onder controle krijgt.[66]
Joerij Sergjejev, de Oekraïense ambassadeur bij de Verenigde Naties, zegt dat de separatistische acties afgelopen weekend in Oost-Oekraïne zijn uitgelokt door Rusland.[83]
Igor Girkin, alias Igor Strelkov, een Russische kolonel, zit volgens de SBU achter de separatistische acties in Slovjansk.[83]
SBU heeft een strafzaak tegen een Russische bank.[83]
12.000 Russen worden bij de Oekraïense grens tegengehouden.[84]
EU plaatst enkele Oekraïners die overheidsgelden verduisterd hebben, op de zwarte lijst.[83]
Beschuldigingen dat Rusland aanwezig zou zijn in Oost-Oekraïne zijn absurd, liet het Kremlin weten.[83]
Bij geweld zullen er geen gesprekken zijn, zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov.[83]
Rusland is gestopt met het teruggeven van wapentuig aan Oekraïne.[83]
"Separatisten die hun wapens niet inleveren zullen worden geliquideerd," zei een Oekraïense generaal.[83]
Het vliegveld van Kramatorsk is heroverd.[83] Er zijn doden gevallen.[85]
Slovjansk is omsingeld door het Oekraïense leger.[83]
Het Witte Huis heeft begrip voor de acties van Oekraïne.[83]
Er worden bij een synagoge pamfletten uitgedeeld waarin wordt opgeroepen dat alle Joden van 16 jaar en ouder uiterlijk 2 mei hun bezittingen en godsdienst moeten laten registreren. Wie daaraan niet voldoet, zou worden verbannen en hun bezittingen zouden in beslag worden genomen. De Joden moeten voor de registratie $50 betalen.[96]
Denis Poesjilin ontkent dat de pamfletten bestemd voor Joden van zijn organisatie zijn en zegt dat ze onrechtmatig zijn en louter leugens bevatten.[96][97][98]
Volksrepubliek Donetsk bereidt het referendum over de aansluiting bij Rusland voor. Een Centrale Verkiezingscommissie is opgericht.[99]
Poetin over Transnistrië: "Mensen hebben het recht om te beslissen over hun eigen lot."
Als antwoord op de vraag van Edward Snowden zegt Poetin, dat Rusland niet zijn burgers in de gaten houdt zoals de NSA dat met Amerikaanse burgers doet.
Poetin over de crisis: "Er komt geen nieuw IJzeren Gordijn." Hij zegt echter dat de Federatieraad hem toestemming heeft gegeven om elders in te grijpen als dat nodig is. Hij hoopt heel erg dat hij dat niet hoeft.
Poetin over de Krim: "Voor de annexatie van de Krim waren er wel Russische militairen." Dat heeft hij eerder ontkend.
Oekraïense legereenheid trekt zich terug uit Donetsk.[101]
Er is een topoverleg over Oekraïne in Genève. Daaraan doen mee de Europese Unie, Oekraïne, Rusland en de Verenigde Staten.[105] Jatsenjoek heeft daar weinig vertrouwen in. In het topoverleg werd besloten door Rusland, Oekraïne, de EU en de VS, dat de separatisten de wapens en de gebouwen die zij in beslag hebben genomen of hebben bezet, moeten teruggeven.[101][106][107]
Separatisten willen dat de demonstranten in Kiev op het Majdan eerst verdwijnen.
Er komen waarnemers van OVSE om de eisen in het akkoord te realiseren.
Pro-Oekraïners gaan in Odessa met Oekraïense vlaggen de straat op.[101]
In Loehansk pleiten studenten voor eenheid in Oekraïne.[101]
Kiev legt reisbeperkingen op aan Russische mannen tussen 16 en 60 jaar die per vliegtuig Oekraïne willen bezoeken. Als reactie daarom bezetten de separatisten het vliegveld van Donetsk. Rusland wil hierover een opheldering. De Russische minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov noemt deze maatregelen "discriminerend en onvriendelijk".[101]
Bij een schietincident bij Slovjansk zijn 5 mensen gedood.[118] Volgens Rusland, dat nu verontwaardigd is, zit Pravyj Sektor daarachter.[119] De volksburgemeester stelt een avondklok in en vraagt Poetin om hulp[120]
Poetin tekent eerherstel van Krim-Tataren en andere etnische minderheden op de Krim. Daarmee erkent hij het lijden van deze minderheden onder de dictatuur van Stalin.[125][126]
Pavel Doerov, de oprichter van VKontakte (een Russische variant van Facebook) is Rusland ontvlucht. VKontakte staat nu direct onder toezicht van Poetin.[144]
Oekraïne heeft een nachtelijke aanval op een militaire basis in Artemivsk door de separatisten afgeslagen.[145]
Separatisten hebben Marioepol verlaten volgens Kiev,[145] maar dat wordt door Volksrepubliek Donetsk ontkend.[146]
Sergej Lavrov reageert gematigder: "Rusland verwacht dat het akkoord zal uitmonden in concrete acties in de nabije toekomst."[145]
Controleposten worden "afgewisseld" door separatisten en Oekraïense soldaten.[147]
Volksrepubliek Donetsk verklaart in Slovjansk de oorlog.[147]
De EU erkent het recht van Oekraïne om zijn soevereiniteit te verdedigen.[147]
Rusland begint met militaire oefeningen aan de grens.[147]
Inwoners van Oost-Oekraïne wordt door flyers gewaarschuld voor "Russische terroristen".[147]
Oekraïne omsingelt het gemeentehuis van Marioepol.[147]
Separatisten zijn bereid te praten over de gegijzelde OVSE-waarnemers.[159] Die zijn in goede gezondheid.[160] Later werd één OVSE-er vrijgelaten.[161]
Drie officieren van de SBU zijn door separatisten aangehouden.[162]
Separatisten bezetten het gebouw van de regionale tv in Donetsk.[163][164]
Gazprom zegt dat sancties gevolgen kunnen hebben voor gasleveranties en handel.[173]
Er is overleg over gevangen OVSE-leden met de separatisten.[174]
Er zijn volgens de NAVO geen tekenen dat de troepen bij de grens met Oekraïne zich terugtrekken, zoals de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe een dag eerder gemeld had.[175]
Separatisten bezetten gemeentehuis in Loehansk.[176]
Oekraïne zegt de omgeving van Donetsk niet meer onder controle te hebben.[183][184] Desondanks zegt Toertsjynov dat het Oekraïense leger klaar staat voor een eventuele inval door Rusland.[185]
Tot en met 1 mei – Veiligheidsdiensten houden een oefening.[186]
Bij een brand in Odessa komen tientallen mensen om. Er zijn honderden arrestaties.
De uitslagen van referenda van de oblast Donetsk en de oblast Loehansk geven aan dat de meerderheid voor onafhankelijkheid stemt. Daarop verklaren deze respectievelijke oblasten zich onafhankelijk en noemen ze zichzelf volksrepublieken.
Het Oekraïense leger begint een militaire operatie in Slovjansk,[192] waarbij twee Oekraïense helikopterpiloten om het leven komen.[193] De betrokken mannen werden later gearresteerd.[194]
Het lukt het Oekraïense leger niet Slovjansk te veroveren. Onder de separatisten zijn volgens Toertsjynov veel doden gevallen.
Minister van Binnenlandse Zaken van Oekraïne, Arsen Avakov, zegt dat er 9 checkpoints zijn veroverd op de separatisten.[193]
De hoop op het naleven van het akkoord in Genève is nu gevlogen, zegt de woordvoerder van Poetin, Dnitri Paskov.[193]
Separatisten hebben het treinverkeer van Donetsk gestremd.[193]
Separatisten verlaten het gisteren door hen bezette justitiegebouw.[188][193]
Gazprom zal Oekraïne minder gas leveren in geval van geen vooruitbetaling.[193]
Er zijn rellen tussen pro-Oekraïense en pro-Russische demonstranten in Odessa. Daarbij komen 4 mensen om. Er zijn 15 gewonden.[193]
Het hoofdkantoor van de separatisten in Odessa staat enige tijd in brand. Hierbij komen tientallen pro-Russische demonstranten om. De separatisten beschuldigen de pro-Oekraïense demonstranten van het in brand steken van het gebouw.[195]
VN Veiligheidsraad is weer bijeen over deze crisis.[193]
De Russische VN-ambassadeur Vitali Tsjoerkin beschuldigt Oekraïne, dat zijn leger burgers aanvalt. Volgens de Franse gezant, Gérard Araud, waren het geen gewone burgers.
Het westen is schuldig aan deze crisis, meent Rusland.
De mensenrechtensituatie in het oosten van Oekraïne/in de twee volksrepublieken en op de Krim gaat snel achteruit, vindt de VN. Rusland vindt het rapport te eenzijdig.[249]
Ivan Šimonović, de plaatsvervangend secretaris-generaal voor de mensenrechten van de VN zegt tegen de VN Veiligheidsraad dat er in de laatste paar weken in Oost-Oekraïne al 127 mensen zijn omgekomen.[255]
De verkiezingen zijn volgens Poetin niet legitiem, als er kandidaten in elkaar worden geslagen.[81][101] Later zei Poetin, dat hij de uitslag zal respecteren.[261]
Naast de verkiezingen moet er ook een referendum komen over de territoriale integriteit van Oekraïne.[262] Dat werd later echter door het parlement afgewezen.[206]
Oekraïne voorziet problemen in het oosten tijdens de verkiezingen.[263]
Er worden duizenden agenten ingezet om de kiezers te beschermen.[264]
Stembiljetten worden verbrand door separatisten.[260]
Bij het vliegveld bij Donetsk zijn er bij gevechten meer dan 35 doden gevallen. Rusland eist dat die gevechten stoppen. Petro Porosjenko zegt niet met terroristen te willen praten.[267]
De Verenigde Naties maken bekend dat er tot dan toe 423 mensen zijn omgekomen in het conflict in het oosten van het land. Er zijn 46.000 mensen op de vlucht geslagen.[294]
De stad Slovjansk wordt na dagenlange gevechten heroverd door het Oekraïense leger op de Russische separatisten, die zich noodgedwongen moesten terugtrekken richting Donetsk en Loehansk.
Nabij Hrabove in de oblast Donetsk stort passagiersvlucht MH17 neer. De separatisten worden er algemeen van verdacht dat ze het vliegtuig met een luchtdoelraket abusievelijk hebben neergehaald. De separatisten en Rusland beschuldigen de Oekraïense luchtmacht.
De aanwezigheid van Russische troepen in Oost-Oekraïne werd bevestigd door de separatisten. Op 28 augustus 2014 was een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad op verzoek van Litouwen. Het belangrijkste vergaderpunt was de aanwezigheid van Russische troepen in Oost- en Zuidoost-Oekraïne.
Oekraïense strijdkrachten strijden tegen de pro-Russische rebellen in de buurt van de internationale luchthaven van Luhansk. Het gebied wordt meer dan 3 weken lang omringd door de Russische strijdkrachten.[296]
De pro-Russische rebellen in het oosten van Oekraïne willen geen afscheiding van Oekraïne, maar eisen wel een aparte status van het gebied onder hun controle.[297]
Zeven militairen van het Oekraïense leger komen om in de buurt van de luchthaven van Donetsk wanneer hun pantservoertuig geraakt wordt door een granaat. Men vermoedt dat pro-Russische rebellen achter de aanval zitten.[298]
Rond de luchthaven van Donetsk, die in handen is van het Oekraïense leger, wordt er hevig gevochten tussen het Oekraïense leger en de pro-Russische rebellen. De Verenigde Naties noemen het "een gevaarlijk escalatie" die het bestand schade zou kunnen toebrengen.[302]
De Oekraïense regering meldt dat in het oosten van het land twaalf pro-Russische rebellen gedood zijn bij een aanval op de luchthaven van Donetsk.[303][304]
In het oosten van Oekraïne worden verkiezingen georganiseerd in de steden Donetsk en Loehansk door de pro-Russische rebellen, met de bedoeling het autonome statuut van de regio te onderstrepen. Deze worden in Donetsk gewonnen door de zelfverklaarde premier en rebellenleider Aleksandr Zachartsjenko en in Loegansk door rebellenleider Igor Plotnitski. Enkel Rusland erkent de uitslag. De Oekraïense regering zegt dat de verkiezingen in strijd zijn met het vredesakkoord van september.[307][308]
Premier Arseni Jatsenjoek verklaart dat Oekraïne niet langer de begroting draagt van de gebieden in het oosten van het land die gecontroleerd worden door de pro-Russische rebellen.[309]
In Oost-Oekraïne worden twee jongens gedood wanneer een granaat ontploft op een sportterrein van een school.[310]
Het Oekraïense parlement stemt met grote meerderheid voor de opheffing van de neutrale status van het land, met de bedoeling een toetreding tot de NAVO mogelijk te maken.[311][312]
De Oekraïense regering en de pro-Russische rebellen komen overeen om gevangenen uit te wisselen: 225 rebellen en 150 regeringsgetrouwe Oekraïners zullen vrijgelaten worden.[313]
Op 12 januari 2015 wordt de voormalig Oekraïense president Viktor Janoekovitsj door Interpol op een internationale lijst gezet op verdenking van verduistering en financiële en vastgoedfraude. De Oekraïense regering had hiertoe een verzoek ingediend in maart 2014. Moskou verklaart dat het elke aanvraag tot uitlevering waarschijnlijk naast zich neer zal leggen.[314]
Er vallen meerdere doden bij een granaatinslag op een bus aan het legercontrolepunt Boegas bij Volnovacha in Oost-Oekraïne. Het regionale bestuur schrijft de aanval toe aan de rebellen, die ontkennen.[315]
Het Oekraïense leger en de pro-Russische rebellen leveren fel strijd om de luchthaven van Donetsk. Bij de gevechten zouden drie soldaten en twee burgers zijn omgekomen.[316]
De Wereldgezondheidsorganisatie kaart de precaire gezondheidssituatie in Oost-Oekraïne aan. Het gebrek aan medicijnen zou kunnen betekenen dat de bevolking vatbaarder is voor ziektes als polio, mazelen of tbc. De ziekenhuizen zijn slecht bereikbaar en worden amper bevoorraad. Ze hebben ook te maken met onderbrekingen in de toevoer van elektriciteit en stromend water.[316]
Door een grote tegenaanval heeft het Oekraïense leger naar eigen zeggen de luchthaven van Donetsk in handen. Een woordvoerder van het leger legt uit dat het staakt-het-vuren niet is geschonden omdat de situatie door de herovering van de luchthaven opnieuw gelijk is aan die van de periode waarin de wapenstilstand werd afgesproken, begin september 2014.[317]
In de Oekraïense hoofdstad Kiev stappen duizenden mensen op in een vredesmars.[317]
In het centrum van Donetsk wordt een ziekenhuis getroffen door raketten. Er vallen zes gewonden. Het ministerie van Noodtoestanden van de Volksrepubliek Donetsk beschuldigt de Oekraïense regeringstroepen van de aanval.[318]
De gevechten rond de luchthaven van Donetsk gaan door. Drie soldaten sneuvelen daarbij.[318]
Volgens de Oekraïense regering zijn 700 Russische soldaten de grens overgestoken om de rebellen te ondersteunen.[318]
Volgens het Oekraïense leger hebben Russische troepen stellingen van het regeringsleger aangevallen in het oosten van Oekraïne. Het zijn de eerste beschuldigingen van een aanval sinds de vredesakkoorden van Minsk van 5 september 2014.[319]
De luchthaven van Donetsk is bijna volledig in de handen van de rebellen. Laat in de avond trekken de Oekraïense regeringstroepen zich terug na een tegenoffensief van de rebellen, waarbij zes Oekraïense militairen zijn gesneuveld.[321]
Minstens dertien mensen komen om wanneer een granaat inslaat op een bushalte in de Oost-Oekraïense stad Donetsk. Het is onduidelijk wie verantwoordelijk is.[321]
Het Franse persagentschap AFP noemt de voorbije 24 uur de bloedigste dag sinds begin september 2014.[321]
De spanningen tussen Oekraïne en Rusland lopen op nadat een pro-Russische rebellenleider, Aleksandr Zachartsjenko, verklaart dat zijn troepen een offensief voorbereiden en dat hij geen vredesonderhandelingen wil met de Oekraïense regering. De rebellen zijn openlijk gekant tegen het staakt-het-vuren.[322]
John Kerry, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, roept Rusland op om zijn troepen uit Oost-Oekraïne terug te trekken. Rusland ontkent echter troepen in het gebied te hebben. Ook de Europese Unie en de NAVO roepen Rusland op om de steun aan de rebellen stop te zetten.[323]
In Kiev komen mensen op straat om de slachtoffers van de aanval in Marioepol te gedenken.[324]
De oorlog in Oost-Oekraïne breidt zich uit naar het westen. In Kramatorsk worden een commandocentrum van het Oekraïense leger en een woonwijk onder vuur genomen door pro-Russische rebellen. Zeven mensen komen om.[326]
In de voorbije 24 uur zijn in Oost-Oekraïne vijf burgers en zeven soldaten van het regeringsleger omgekomen. De pro-Russische rebellen omsingelen de stad Debaltseve. Het Oekraïense leger opent een nieuwe aanval op de havenstad Marioepol.[327]
In het oosten van Oekraïne doden de pro-Russische rebellen minstens negentien soldaten van het regeringsleger.[328]
In Donetsk komen minsten vijf burgers om bij een aanval van het Oekraïense regeringsleger.[328]
De Oekraïense president Petro Porosjenko verklaart dat hij de noodtoestand in heel Oekraïne zal uitroepen als de geplande vredesgesprekken in de Witrussische hoofdstad Minsk geen oplossing opleveren.[328]
Generaal Ben Hodges, de bevelhebber van de Amerikaanse troepen in Europa, verklaart dat het duidelijk is dat Rusland zich direct mengt in de gevechten rond de stad Debaltseve.[328]
Na zeventien uur onderhandelen bereiken de regeringsleiders van Rusland, Oekraïne, Frankrijk en Duitsland een akkoord over een staakt-het-vuren in Oost-Oekraïne. De overeenkomst stipuleert dat om middernacht zondag 15 februari de wapens zullen zwijgen en dat de troepen en de zware wapens binnen de veertien dagen moeten weggehaald worden uit een gedemilitariseerde zone van 50 tot 70 kilometer breed.[331]
Angela Merkel en François Hollande melden dat het bereikte akkoord slechts een staakt-het-vuren is en geen definitieve oplossing. Merkel zegt dat er "nog veel obstakels uit de weg zullen geruimd moeten worden".[331]
De Europese regeringsleiders reageren afwachtend op het in Minsk bereikte akkoord.[332]
Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad, meldt dat de economische sancties tegen Rusland niet zullen worden verminderd, om Rusland aan te moedigen het akkoord tot wapenstilstand te respecteren.[333]
Het IMF zal Oekraïne een speciaal krediet van 17,5 miljard dollar toekennen om de financiële instorting van het land te voorkomen. In ruil zal Oekraïne onder andere de begroting moeten stabiliseren en de corruptie aanpakken. De Oekraïense premier Arseni Jatsenjoek belooft de nodige stappen te zullen ondernemen.[334]
In de afgelopen 24 uur zijn in Oost-Oekraïne minstens elf mensen (acht Oekraïense soldaten en drie burgers) omgekomen bij gevechten tussen het regeringsleger en de rebellen. De rebellensteden Donetsk en Loehansk worden onder vuur genomen.[335]
Net voor het ingaan van het staakt-het-vuren wordt er op verscheidene plaatsen in Oost-Oekraïne nog hevig gevochten met de bedoeling zoveel mogelijk terreinwinst te boeken. Bij wederzijds artillerievuur komen aan beide kanten tientallen mensen om het leven, onder andere in de stad Donetsk. Ook rond de stad Debaltseve, waar het regeringsleger omsingeld is door pro-Russische rebellen, wordt nog flink strijd geleverd.[336][337][338]
Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van het opzettelijk ondermijnen van het akkoord nog voor het van start gaat.[336]
In Oost-Oekraïne gaat het in de Wit-Russische hoofdstad Minsk afgesproken staakt-het-vuren om middernacht in. De situatie blijft zeer gespannen, vooral rond de Debaltseve, waar het regeringsleger zit tussen de steden Donetsk en Loehansk, die in handen zijn van de pro-Russische rebellen.[337][338]
Anderhalve dag na het van kracht worden van het staakt-het-vuren zijn de gevechten rond de stad Debaltseve nog steeds aan de gang. Het Oekraïense leger zegt dat het enkel terugvuurt als antwoord op aanvallen van de rebellen.[339]
Beide strijdende partijen weigeren hun wapens weg te trekken van het front als de andere partij niet stopt met aanvallen.[339]
De pro-Russische rebellen beschuldigen het regeringsleger ervan de luchthaven van Donetsk te beschieten.[339]
De Europese Unie publiceert een nieuwe lijst met negentien namen van Russen en Oekraïners voor wie een inreisverbod zal gelden en wiens buitenlandse aandelen zullen bevroren worden. Onder de namen bevinden zich onder andere die van de Russische viceminister van Defensie Anatoli Antonov en de zanger Iosif Kobzon. Rusland laat weten dat het "gepast" zal reageren op de nieuwe sancties.[339]
De pro-Russische rebellen kondigen aan dat hun zware wapens op sommige plaatsen tot achter het front zullen teruggetrokken worden. Dit geldt echter niet voor de stad Debaltseve.[340]
Het Oekraïense leger beweert dat Debaltseve door de rebellen onder vuur is genomen en dat daarbij vijf soldaten zijn omgekomen. Buitenlandse journalisten verklaren echter dat ook het regeringsleger de rebellen met raketten bestookt.[340]
Op een persconferentie in Donetsk verklaart Edoeard Basoerin, de viceminister van defensie van de Volksrepubliek Donetsk, dat de separatisten 80 procent van Debaltseve onder controle hebben. Meer dan honderd Oekraïense soldaten zouden gevangengenomen zijn. De overige vijfduizend militairen van het regeringsleger zouden de stad mogen verlaten als zij hun wapens neerleggen.[341]
President Petro Porosjenko maakt bekend dat het Oekraïense leger zich terugtrekt uit de stad Debaltseve. Daarmee komt de stad in handen van de pro-Russische rebellen. Door de terugtrekking wordt voorkomen dat de soldaten met hun wapens in handen komen van de separatisten.[343][344]
De Europese Unie noemt de inname van Debaltseve door de rebellen een "duidelijke schending van het staakt-het-vuren" en roept de rebellen op om de gevechten stop te zetten.[343]
NAVO-secretaris-generaalJens Stoltenberg steunt de territoriale integriteit van Oekraïne. Hij roept Rusland op om te stoppen met de separatisten te steunen en om al zijn troepen uit het oosten van Oekraïne terug te trekken. Rusland ontkent troepen in Oekraïne te hebben.[343]
Op het Maidanplein in Kiev vindt de herdenking plaats van de Revolutie van de Waardigheid een jaar eerder, waarbij meer dan honderd doden vielen. President Porosjenko houdt een toespraak. Honderdduizenden mensen wonen de herdenkingsplechtigheid bij.[345]
In Oost-Oekraïne worden de eerste gevangenen geruild tussen het regeringsleger en de pro-Russische separatisten. Het gaat om 139 soldaten en 52 rebellen.[346]