Tijdlijn november 2013 - februari 2015 van de Russisch-Oekraïense Oorlog

Kaart van de door Rusland (en seperatisten) veroverde gebieden in rood

De Russisch-Oekraïense oorlog ontstond na maandenlange pro-westerse protesten in Oekraïne die op 21 november 2013 begonnen naar aanleiding van het opschorten van de ondertekening van de associatieovereenkomst tussen Oekraïne en de Europese Unie door de pro-Russische Oekraïense president Viktor Janoekovitsj. De steeds gewelddadiger wordende protesten op het onafhankelijkheidsplein in Kiev, leidden in februari 2014 tot een revolutie, waarbij meer dan honderd doden vielen. Dit zorgde voor de afzetting van president Janoekovitsj, wat op zijn beurt weer leidde tot de Russische annexatie van de Krim en pro-Russische onrust in Oost-Oekraïne. Deze pagina geeft een chronologisch overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in de periode november 2013 – februari 2015.

Zie Russisch-Oekraïense Oorlog voor meer achtergrondinformatie

De oorlog begon in het voorjaar van 2014 in de Oost-Oekraïense oblasten Donetsk en Loehansk, waar Russische officieren zonder onderscheidingsteken vanaf 6 april 2014 diverse regeringsgebouwen bezetten, waarop de Oekraïense regering in reactie het leger inzette. De Russische officieren wisten de steden Donetsk en Loehansk in handen te krijgen, alsmede het gebied ten zuidoosten daarvan tot aan de Russische grens, alwaar zij de volksrepubliek Donetsk en volksrepubliek Loegansk uitriepen om net als de Krim een deel van Rusland te worden. De overige gebieden in de Donbas bleven onder het gezag van het Oekraïense leger.

Zie ook Euromaidan
Februari - Maart - April - Mei - Juni - Juli - Augustus - September - Oktober - November - December

Belangrijkste gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]

In januari 2014 slaat de toon van de Euromaidan-protesten om van pro-EU naar anti-regering.

  • 18 – Het parlement neemt wetten aan die bedoeld zijn om de protesten te onderdrukken en waarbij het recht op vrije meningsuiting en het recht op vrije vergadering wordt ingeperkt, waarna overal in het land rellen uitbreken.
  • 22 – Er vallen vier doden bij hevige confrontaties tussen demonstranten en de politie in Kiev. Een groot, gebarricadeerd protestkamp bezet het Majdan Nezalezjnosti (Onafhankelijkheidsplein) in het centrum.
  • 23 – Regioparlementen in West-Oekraïne worden bezet door Euromaidan-activisten. De oblasten Ivano-Frankivsk en Ternopil verbieden Janoekovitsj' Partij van de Regio's.

Belangrijkste gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]

De demonstraties worden steeds gewelddadiger en leiden tot de Revolutie van de Waardigheid, waarbij meer dan honderd doden vallen, waarna president Janoekovitsj het land ontvlucht en wordt afgezet. Vrijwel meteen daarna begint Rusland met de annexatie van de Krim.

  • 18 – Er trekken zo'n 20.000 Maidan-demonstranten naar de Verchovna Rada in Kiev, waar door gewelddadige confrontaties tussen binnenlandse troepen en demonstranten minstens 25 doden en meer dan 400 gewonden vallen.[1]
  • 19 – De noodtoestand wordt afgekondigd.[2] Een militaire An-26 maakt een geheime vlucht van Kiev naar Rusland om een grote partij anti-oproerwapens en munitie op te halen.[noot 1]
  • 20 – In het centrum van Kiev wordt zwaar gevochten en er vallen minstens 75 doden en 700 gewonden. Sluipschutters schieten vanaf de daken op demonstranten.[4][5]
  • 21 – Janoekovitsj ontvlucht Kiev en later Oekraïne.
  • 22 – De Verchovna Rada zet Janoekovitsj af, vanwege het niet voldoen aan grondwettelijke verplichtingen. Vervolgens wordt de grondwet van 2004 in ere hersteld en komt oud-premier Joelia Tymosjenko vrij uit de gevangenis.
  • 23Oleksandr Toertsjynov wordt benoemd tot waarnemend president.
  • 26 – De autonome republiek van de Krim weigert de nieuwe regering in Kiev te erkennen. Rusland begint aan een grootschalige militaire oefening.
  • 27Arseni Jatsenjoek wordt benoemd tot president van de interim-regering. Tientallen gewapende pro-Russische activisten bestormen het regeringsgebouw en het parlement van de Krimrepubliek. De Russische vlag wordt in top gehesen. Het parlement van de Krimrepubliek ontslaat het kabinet.
  • 28 – Op vrijdag 28 februari begint de Russische invasie van de Krim. Naar schatting 2.000 militairen zonder duidelijke herkenningstekens – bekend geworden als ‘groene mannetjes’ – bevinden zich al op het schiereiland. Ze maken wel gebruik van materieel met Russische kentekens.

Belangrijkste gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]

De Krim verklaart zich onafhankelijk en sluit zich na een referendum aan bij Rusland.

  • 11 – De Krim verklaart zich onafhankelijk.
  • 16 – Er wordt een referendum gehouden voor aansluiting bij Rusland. De opkomst is volgens de regering van de Krim 83% en 50% zou gestemd hebben voor onmiddellijke aansluiting.[6]
  • 17 – De Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS) stellen sancties in tegen Rusland.[7]
  • 18-21 – Het annexatieproces van de Krim door Rusland.
  • 24 – Oekraïne trekt alle militairen terug uit de Krim. Ze krijgen van Rusland een vrije aftocht.
  • Vanaf 25 maart – Russische troepen worden waargenomen bij de Russisch-Oekraïense oostgrens, aan de Russische zijde. De NAVO maakt zich zorgen over deze troepenmacht van 40.000 à 50.000 man.[8]
  • 27Joelia Tymosjenko zegt mee te willen doen aan de race naar het presidentschap van Oekraïne.
  • 31 – Rusland kondigt aan enkele honderden troepen te verplaatsen, dieper Rusland in. Oekraïense soldaten bereiden zich voor op een mogelijke Russische inval. Deze troepen hebben mogelijk Transnistrië als doel. Dat is een zelfverklaarde republiek in Moldavië waarvan de onafhankelijkheid door geen enkel land erkend wordt. Er wonen veel (etnische) Russen die worden beschermd door het Russische leger.
  • 31 – Buitenlanders hebben voor de Krim een visum voor Rusland nodig.[9]
1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30

Belangrijkste gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Het Russische verzet bezet overheidsgebouwen in Oost-Oekraïne. De meeste gebouwen die bezet worden staan in de oblast Donetsk. Er zijn confrontaties tussen de Oekraïense Nationale Garde en de separatisten, soms op militaire bases. Uiteindelijk komt Kiev tot de conclusie dat het verzet niet te breken is.
  • Er is een doorbraak in Genève bereikt: ontwapening van de gewapende groepen en teruggave van bezette gebouwen. Daarna beschuldigen de partijen elkaar zich niet te houden aan het akkoord.
  • Journalisten, OVSE en SBU-medewerkers worden met goedkeuring van de volksburgemeester van Slovjansk, Vjatsjeslav Ponomarev, gegijzeld.
  • De NAVO schort de samenwerking met Rusland op.[10]
  • Ex-leden van de Berkoet, de ondertussen opgeheven oproerpolitie van Oekraïne, worden verdacht van massamoord tijdens de Revolutie van de Waardigheid in Kiev.[14]
  • Gazprom eist meer geld van Oekraïne.[15]
  • Rusland roept zijn ambassadeur voor de NAVO terug voor overleg, nadat deze de samenwerking met Rusland opschortte.[16].
Vlag van Volksrepubliek Donetsk.
Bezetting van het administratiekantoor in Donetsk.
  • In Donetsk hebben betogers het gebouw van de regionale overheid bezet. De organisatie Donetskaja Respoeblika, een separatistische beweging, roept de Volksrepubliek Donetsk uit. Ze vragen Rusland om militaire hulp en ze willen op 11 mei 2014 een referendum houden voor de aansluiting bij Rusland.[28]
  • In Loehansk hebben betogers wapens weten te bemachtigen van de SBU, de Oekraïense veiligheidsdienst.[29] Rusland waarschuwt Oekraïne geen geweld te gebruiken tegen Russische betogers. Oekraïne[30] en Polen[31] beschuldigen Rusland ervan deze opstandelingen te steunen en te betalen.
  • Rusland weigert vredestroepen te sturen naar het oosten van Oekraïne anders dan in VN-verband.[32]
  • In Donetsk hebben speciale eenheden de demonstranten verwijderd uit de kantoren van de SBU, beweert Oekraïne.[33]
  • In Charkov hebben pro-Russische Oekraïners het gebouw van de lokale regering bezet.[34]
  • Sinds 7 april – Er zijn separatistische rellen in oostelijke delen van Oekraïne. Er worden overheidsgebouwen bezet.[35]
  • Rusland waarschuwt Kiev om te stoppen met militaire voorbereidingen die kunnen leiden tot een burgeroorlog.[34]
  • In Charkov zijn de bezetters van het regeringsgebouw opgepakt.[34]
  • De VS dreigt met nieuwe sancties tegen Rusland.[26]
  • Oekraïne is bereid tot dialoog met Rusland.[36]
  • Pro-Russische betogers laten 56 van de 60 gegijzelden vrij. Ze zaten in het gebouw van de SBU.[27]
  • De Oekraïense minister van Binnenlandse zaken Arsen Avakov verklaart dat de Oekraïnecrisis binnen twee dagen voorbij zal zijn, ofwel door onderhandelingen ofwel door dwang.[35][37][38]
  • Russische journalisten krijgen geen toegang tot Oekraïne.[39][40]
  • Jatsenjoek bezoekt het oosten van Oekraïne. Hij wil de oostelijke oblasten meer zelfstandigheid geven, zei hij tijdens zijn aanwezigheid.[46]
  • Ultimatum verstrijkt zonder bestorming van de regeringsgebouwen.[47]
  • De Krim wordt vanavond grondwettelijk een deel van Rusland. Het Russisch, het Oekraïens en het Krim-Tataars (in de volgorde van het percentage sprekers) worden de officiële grondwettelijke talen.[48]
  • Het Nederlandse ministerie van Defensie schort de samenwerking met Rusland op.[49]
  • Speciale eenheden weigeren bezette gebouwen in het oosten van Oekraïne te bestormen.[50]
  • De NAVO wil dat Rusland zijn troepen terugtrekt van de grens met Oekraïne.[51]
  • Een politiebureau in Slovjansk wordt bezet.[52]
  • Volgens de Russische versie van Google Maps behoort de Krim aan Rusland.[53][54]
  • Bezetters in Donetsk riskeren 5 tot 8 jaar gevangenisstraf.[55]
  • Reactie van de Oekraïense regering op bezetting zal krachtig zijn.[55]
  • In Slovjansk wordt het gebouw van de SBU door de betogers bezet. Maatregelen van de Oekraïense regering blijven uit, maar zij beschuldigt Rusland van deze inmenging.[56] Rusland ontkent dit, maar wil er wel naar kijken.[57]
  • Politiechef in Donetsk stapt op.[58]
  • Toertsjynov ontslaat het hoofd van de veiligheidsdienst van Donetsk.[59]
  • Wegblokkades rondom Slovjansk.[60]
  • Het lukt de betogers niet om gebouwen te bezetten in Krasnoarmijsk en Krasnyj Lyman in oblast Donetsk.[61] Later werd na een vuurgevecht met Oekraïense politie het politiebureau in Kramatorsk toch ingenomen.[62]
  • De Oekraïense veiligheidsraad komt met spoed bijeen.[63]
Torpedobootjager USS Donald Cook
  • Volgens Poetin staat Oekraïne op de rand van een burgeroorlog.[88][89]
  • Oekraïense militairen lopen in Slovjansk over naar de pro-Russen.[90] Het Oekraïense Ministerie van Defensie ontkent dat.[89]
  • Toertsjynov heeft de commandant van het Oekraïense leger, Poltorak, ontslagen.[89][91]
  • Volksrepubliek Donetsk bereidt in het stadhuis van Donetsk een persconferentie voor.[89]
  • NAVO wil troepen sturen.[89]
  • Bild en Berliner Zeitung verzamelen handtekeningen voor het verwijderen van Sovjet-tanks. Deze staan bij de Brandenburger Tor.[89]
  • Betogers roepen de Volksrepubliek Odessa uit.[92]
  • President van Transnistrië vraagt aan EU om erkenning.[89][93]
  • NAVO stuurt materieel voor oostelijke NAVO-lidstaten.[89]
  • Jatsenjoek beschuldigt Rusland ervan "terrorisme naar Oekraïne te exporteren".[89]
  • Poetin wil Russisch vetorecht in Oekraïne.[94]
  • Verklaring van Volksrepubliek Donetsk.[95]
  • Er worden bij een synagoge pamfletten uitgedeeld waarin wordt opgeroepen dat alle Joden van 16 jaar en ouder uiterlijk 2 mei hun bezittingen en godsdienst moeten laten registreren. Wie daaraan niet voldoet, zou worden verbannen en hun bezittingen zouden in beslag worden genomen. De Joden moeten voor de registratie $50 betalen.[96]
  • Denis Poesjilin ontkent dat de pamfletten bestemd voor Joden van zijn organisatie zijn en zegt dat ze onrechtmatig zijn en louter leugens bevatten.[96][97][98]
  • Volksrepubliek Donetsk bereidt het referendum over de aansluiting bij Rusland voor. Een Centrale Verkiezingscommissie is opgericht.[99]
  • De VS dreigt met nieuwe sancties.[100][101]
  • Betogers in Loehansk willen een referendum zoals op de Krim.[101]
  • Separatisten belagen militaire basis in Marioepol.[101][102][103]
  • Bewoners van Kramatorsk houden tanks tegen, soms echter zonder succes.[101]
  • Toertsjynov gaat de 25e brigade van de luchtlandingstroepen ontbinden, omdat zij wapens aan de separatisten hebben overgedragen.[101]
  • Poetin houdt een vragenuurtje.[101][104]
    • Poetin over Transnistrië: "Mensen hebben het recht om te beslissen over hun eigen lot."
    • Als antwoord op de vraag van Edward Snowden zegt Poetin, dat Rusland niet zijn burgers in de gaten houdt zoals de NSA dat met Amerikaanse burgers doet.
    • Poetin over de crisis: "Er komt geen nieuw IJzeren Gordijn." Hij zegt echter dat de Federatieraad hem toestemming heeft gegeven om elders in te grijpen als dat nodig is. Hij hoopt heel erg dat hij dat niet hoeft.
    • Poetin over de Krim: "Voor de annexatie van de Krim waren er wel Russische militairen." Dat heeft hij eerder ontkend.
  • Oekraïense legereenheid trekt zich terug uit Donetsk.[101]
  • Er is een topoverleg over Oekraïne in Genève. Daaraan doen mee de Europese Unie, Oekraïne, Rusland en de Verenigde Staten.[105] Jatsenjoek heeft daar weinig vertrouwen in. In het topoverleg werd besloten door Rusland, Oekraïne, de EU en de VS, dat de separatisten de wapens en de gebouwen die zij in beslag hebben genomen of hebben bezet, moeten teruggeven.[101][106][107]
    • Separatisten willen dat de demonstranten in Kiev op het Majdan eerst verdwijnen.
    • Er komen waarnemers van OVSE om de eisen in het akkoord te realiseren.
  • Pro-Oekraïners gaan in Odessa met Oekraïense vlaggen de straat op.[101]
  • In Loehansk pleiten studenten voor eenheid in Oekraïne.[101]
  • NAVO ontkent dat Anders Fogh Rasmussen privégesprekken van Poetin opgenomen heeft.[101]
  • Kiev legt reisbeperkingen op aan Russische mannen tussen 16 en 60 jaar die per vliegtuig Oekraïne willen bezoeken. Als reactie daarom bezetten de separatisten het vliegveld van Donetsk. Rusland wil hierover een opheldering. De Russische minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov noemt deze maatregelen "discriminerend en onvriendelijk".[101]
  • Geert Wilders legt de schuld van deze crisis bij de EU.[101]
  • Er is een pro-Oekraïense demonstratie in Donetsk.[101]
  • Igor Bezier wordt de nieuwe politiechef van Horlivka. Hij was eerder verantwoordelijk voor de annexatie van de Krim.[101]
  • Oekraïne wil dat het ICC onderzoek doet naar internationale misdrijven tussen november 2013 en februari 2014.[101]
  • De Canadese premier Stephen Harper kondigt aan CF-18's te sturen naar Polen.[101]
  • Europa wil overleg met Rusland over gas.[108]
  • Jatsenjoek beweert dat Poetin van plan is de Oekraïense presidentsverkiezingen van 25 mei te saboteren.[101]
  • Barack Obama twijfelt aan het akkoord[101][105][106] van Genève over Oekraïne.[109] De separatisten willen niet vertrekken.[110]
  • Oekraïense troepen vallen Serhijivka aan.[110]
  • Na Pasen komen er concrete acties.[111]
  • VS dreigt Rusland met hardere sancties bij schenden van het Genève-akkoord.[112]
  • Rusland zegt dat de troepen bij de Oekraïense grens zijn voor Russische veiligheid.[113]
Joe Biden, de vicepresident van de VS
Sergej Lavrov
  • Joe Biden gaat naar Oost-Oekraïne.[129]
  • De strijd tegen Donetsk wordt hervat.[130]
  • De VS zegt dat groene soldaten Russen zijn.[131]
  • In Oost-Oekraïne worden de lichamen van twee West-Oekraïense politici ontdekt. Een van deze politici is Volodymyr Rybak.[132]
  • OVSE heeft contact met separatisten gehad.[133]
  • Joe Biden vindt dat Rusland actie moet ondernemen.[134]
  • De leider van de Krim-Tataren, Moestafa Dzjemiljev, krijgt geen toegang tot de Krim, want hij is persona non-grata in Rusland.[135]
  • Sinds 22 april – De Amerikaanse journalist Simon Ostrovsky wordt vastgehouden in Slovjansk in opdracht van de volksburgemeester Vjatsjeslav Ponomarev.[136][137]
  • Vanwege de economische krimp van Oekraïne, die 5 % bedraagt, steunt het IMF een lening van 5 miljard euro.[142]
  • Oblast Donetsk wil niet deelnemen aan de verkiezingen van 25 mei.[143]
  • Pavel Doerov, de oprichter van VKontakte (een Russische variant van Facebook) is Rusland ontvlucht. VKontakte staat nu direct onder toezicht van Poetin.[144]
  • Oekraïne heeft een nachtelijke aanval op een militaire basis in Artemivsk door de separatisten afgeslagen.[145]
  • Separatisten hebben Marioepol verlaten volgens Kiev,[145] maar dat wordt door Volksrepubliek Donetsk ontkend.[146]
  • Sergej Lavrov reageert gematigder: "Rusland verwacht dat het akkoord zal uitmonden in concrete acties in de nabije toekomst."[145]
  • Controleposten worden "afgewisseld" door separatisten en Oekraïense soldaten.[147]
  • Volksrepubliek Donetsk verklaart in Slovjansk de oorlog.[147]
  • De EU erkent het recht van Oekraïne om zijn soevereiniteit te verdedigen.[147]
  • Rusland begint met militaire oefeningen aan de grens.[147]
  • Inwoners van Oost-Oekraïne wordt door flyers gewaarschuld voor "Russische terroristen".[147]
  • Oekraïne omsingelt het gemeentehuis van Marioepol.[147]
  • Journalist Simon Ostrovsky is vrijgelaten.[147]
  • Amnesty International noemt het vasthouden van journalisten, etc. door de milities "weerzinwekkend en onwettig".[147]
  • Rusland plaatst "serieuze" vraagtekens bij de verkiezingen van 25 mei.[147]
  • Oekraïne en de VS willen binnen 48 uur uitleg van Rusland over de troepen aan de grens.[147]
  • John Kerry waarschuwt Rusland voor een "dure vergissing".[148]
  • Kiev beschuldigt Rusland dat het de Derde Wereldoorlog wil ontketenen.[149]
  • Afstand tussen Oekraïense grens en Russische militairen is 1 km, volgens Kiev.[150]
  • Op het vliegveld van Kramatorsk ontploft een Oekraïense legerhelikopter.[151]
  • Angela Merkel vindt dat Poetin te weinig doet om crisis te bezweren.[152]
  • Tot en met 3 mei – Waarnemers van OVSE worden gegijzeld.[153]
  • Russische vliegtuigen vliegen in Oekraïens luchtruim.[154][155]
  • Denis Poesjilin wil de 8 militaire OVSE-waarnemers ruilen tegen door Oekraïne gevangengenomen Pavel Goebarev, de gouverneur.[156]
  • Ultimatum aan Rusland m.b.t. uitleg over Russische troepen aan de grens.[147]
  • Kiev sluit de watervoorziening naar de Krim af.[157]
  • Lavrov en Kerry bellen elkaar over Oekraïne.[158]
  • Separatisten zijn bereid te praten over de gegijzelde OVSE-waarnemers.[159] Die zijn in goede gezondheid.[160] Later werd één OVSE-er vrijgelaten.[161]
  • Drie officieren van de SBU zijn door separatisten aangehouden.[162]
  • Separatisten bezetten het gebouw van de regionale tv in Donetsk.[163][164]
  • Gazprom zegt dat sancties gevolgen kunnen hebben voor gasleveranties en handel.[173]
  • Er is overleg over gevangen OVSE-leden met de separatisten.[174]
  • Er zijn volgens de NAVO geen tekenen dat de troepen bij de grens met Oekraïne zich terugtrekken, zoals de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe een dag eerder gemeld had.[175]
  • Separatisten bezetten gemeentehuis in Loehansk.[176]
  • De neergeschoten burgemeester van Charkov[171], Hennadij Kernes, wordt geopereerd in Haifa in Israël.[177]
  • John Kerry waarschuwt Rusland elk stukje NAVO-grondgebied te zullen verdedigen.[178]
  • Gijzelnemer van Simon Ostrovsky stelde hem de benen af te hakken.[137][179][180]
  • Separatisten hebben in Horlivka het regeringsgebouw en het hoofdpolitiebureau bezet.[181]
  • Volgens IMF verkeert Rusland in een recessie.[182]
  • Oekraïne zegt de omgeving van Donetsk niet meer onder controle te hebben.[183][184] Desondanks zegt Toertsjynov dat het Oekraïense leger klaar staat voor een eventuele inval door Rusland.[185]
  • Tot en met 1 mei – Veiligheidsdiensten houden een oefening.[186]
1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30

Belangrijkste gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Bij een brand in Odessa komen tientallen mensen om. Er zijn honderden arrestaties.
  • De uitslagen van referenda van de oblast Donetsk en de oblast Loehansk geven aan dat de meerderheid voor onafhankelijkheid stemt. Daarop verklaren deze respectievelijke oblasten zich onafhankelijk en noemen ze zichzelf volksrepublieken.
  • Petro Porosjenko is volgens de exitpolls de overwinnaar van de Oekraïense presidentsverkiezingen.
  • Aan het eind van mei zijn er zware gevechten tussen het Oekraïense leger en de separatisten.
  • Oekraïne voert per direct militaire dienstplicht in.[187]
  • Het justitiegebouw van Donetsk wordt aangevallen door de separatisten.[188]
  • Poetin vindt dat het Oekraïense leger weg moet uit Oost-Oekraïne.[189]
  • In Kiev wordt een Russische militair attaché verdacht van spionage en daarom vastgezet.[190]
  • De NAVO ziet Rusland niet langer als partner, maar weer als tegenstander.[191]
  • Het Oekraïense leger begint een militaire operatie in Slovjansk,[192] waarbij twee Oekraïense helikopterpiloten om het leven komen.[193] De betrokken mannen werden later gearresteerd.[194]
    • Het lukt het Oekraïense leger niet Slovjansk te veroveren. Onder de separatisten zijn volgens Toertsjynov veel doden gevallen.
  • Minister van Binnenlandse Zaken van Oekraïne, Arsen Avakov, zegt dat er 9 checkpoints zijn veroverd op de separatisten.[193]
  • De hoop op het naleven van het akkoord in Genève is nu gevlogen, zegt de woordvoerder van Poetin, Dnitri Paskov.[193]
  • Separatisten hebben het treinverkeer van Donetsk gestremd.[193]
  • Separatisten verlaten het gisteren door hen bezette justitiegebouw.[188][193]
  • Gazprom zal Oekraïne minder gas leveren in geval van geen vooruitbetaling.[193]
  • Journalisten van SkyNews, Buzzfeed en CBS werden tijdens de middag vrijgelaten.[193]
  • Er zijn rellen tussen pro-Oekraïense en pro-Russische demonstranten in Odessa. Daarbij komen 4 mensen om. Er zijn 15 gewonden.[193]
    • Het hoofdkantoor van de separatisten in Odessa staat enige tijd in brand. Hierbij komen tientallen pro-Russische demonstranten om. De separatisten beschuldigen de pro-Oekraïense demonstranten van het in brand steken van het gebouw.[195]
  • VN Veiligheidsraad is weer bijeen over deze crisis.[193]
    • De Russische VN-ambassadeur Vitali Tsjoerkin beschuldigt Oekraïne, dat zijn leger burgers aanvalt. Volgens de Franse gezant, Gérard Araud, waren het geen gewone burgers.
    • Het westen is schuldig aan deze crisis, meent Rusland.
  • Nasleep van de brand in Odessa.
    • De schuld van de brand[196] en het bloedbad[197] ligt volgens Rusland bij Oekraïne.
    • 144 mensen werden gearresteerd en er vielen 46 doden.[197]
    • Volgens de Oekraïense veiligheidsdiensten was Transnistrië betrokken bij de onlusten.[197]
    • Chef van de politie Petr Loetsjoek wordt ontslagen.
  • Het Oekraïense leger start een militaire operatie in Kramatorsk.[197][198]
    • Er werden explosies gehoord.
    • Er zijn hevige gevechten.
    • Het leger neemt het hoofdkwartier van de veiligheidsdienst weer in.
    • Het leger maakt in en om Kramatorsk vorderingen. Er zijn 20 mensen opgepakt.
  • OVSE-waarnemers worden vrijgelaten.[197]
  • Rusland zegt geen controle te hebben over de zelfverdedigingstroepen.[197]
  • Krim-Tataren demonstreren op de Krim.[197]
    • Het is de Krim-Tataren gelukt om hun leider Mustafa Cemilev naar de Krim te krijgen.
  • In Donetsk wordt het kantoor van de gouverneur geplunderd.[197]
  • Nasleep van de brand in Odessa.
    • Jatsenjoek wil een grootschalig onderzoek naar de falende veiligheidsdiensten.[199][200]
    • Jatsenjoek bezoekt Odessa.[201]
    • Activisten vallen een politiebureau aan.[202]
  • Nasleep van de onlusten in Odessa.
    • Meer dan 60 arrestanten worden vrijgelaten.[203]
  • Er zijn zware gevechten bij Slovjansk.[204]
    • Meer dan dertig mensen zijn gedood en er is een helikopter neergehaald.[205][206]
  • De NAVO-commandant Philip Breedlove vindt dat de NAVO permanente troepen moet stationeren in Oost-Europa.[209] Hij verwacht geen Russische inval.[210]
  • Oekraïense troepen heroveren het stadhuis in Marioepol.[211] De separatisten hebben het terugveroverd.[212]
  • Poetin wil dat de separatisten het referendum van 11 mei[28] uitstellen en dat Oekraïne zijn troepen terugtrekt uit het zuiden en oosten.[213]
  • Kiev en de separatisten zijn bereid tot onderhandelingen.[214]
  • De separatisten wijzen het uitstellen (suggestie van Poetin[213]) van het referendum van 11 mei[28] af.[215]
  • Een grenspost van oblast Loehansk werd aangevallen.[216]
  • Volgens Oekraïne zijn er in Marioepol zeker 20 separatisten gedood.[217]
  • De VS vindt het bezoek van Poetin aan de Krim "onnodig en provocatief".[218]
  • Medewerkers van het Rode Kruis werden 7 uur in Donetsk vastgehouden op verdenking van spionage.[219]
  • Duitsland en Frankrijk willen "gepaste maatregelen" nemen, als de verkiezingen op 25 mei[220] niet doorgaan.[221]
  • Nasleep van het referendum van 11 mei.
    • Volgens de separatisten stemden in oblast Donetsk 89 % voor onafhankelijkheid.[230][231]
    • De uitslag is de wil van het volk, aldus Rusland.[232]
    • In Donetsk zal de tweede fase niet worden uitgevoerd.[233]
    • Loehansk overweegt een referendum voor aansluiting bij Rusland.[234]
  • Herman Van Rompuy, de president van de EU, wil maandag Kiev bezoeken om te praten over de stabilisatie van Oekraïne.[235]
  • De ministers van Buitenlandse Zaken besluiten tot meer sancties.[236] Als Rusland de presidentsverkiezingen van 25 mei dwarsbomen, komen er meer.[237]
  • De Volksrepubliek Donetsk vraagt Rusland om annexatie.[238] Slovjansk vraagt Rusland om steun van het leger.[239]
  • De Europese Unie en Oekraïne hebben een akkoord ondertekend over een hulppakket van de EU aan Kiev ter waarde van 1,3 miljard euro.[244]
  • Rusland zal geen troepen sturen waar dan ook in Oekraïne.[245]
  • Poetin trekt soldaten bij de Oekraïense grens terug, maar NAVO ziet geen veranderingen.[253]
  • Ivan Šimonović, de plaatsvervangend secretaris-generaal voor de mensenrechten van de VN zegt tegen de VN Veiligheidsraad dat er in de laatste paar weken in Oost-Oekraïne al 127 mensen zijn omgekomen.[255]
  • Er zijn weer doden gevallen in Oost-Oekraïne.[256]
  • Bij een militair checkpoint in Oost-Oekraïne vielen er elf doden.[257]
  • De VS bevestigt de aftocht van Russische troepen.[258]
  • Poetin noemt de sancties "contraproductief".[259]
  • Er zijn Oekraïense presidentsverkiezingen.[220][260]
    • De verkiezingen zijn volgens Poetin niet legitiem, als er kandidaten in elkaar worden geslagen.[81][101] Later zei Poetin, dat hij de uitslag zal respecteren.[261]
    • Naast de verkiezingen moet er ook een referendum komen over de territoriale integriteit van Oekraïne.[262] Dat werd later echter door het parlement afgewezen.[206]
    • Oekraïne voorziet problemen in het oosten tijdens de verkiezingen.[263]
    • Er worden duizenden agenten ingezet om de kiezers te beschermen.[264]
    • Stembiljetten worden verbrand door separatisten.[260]
    • Volgens de exitpolls mag Petro Porosjenko zich president noemen.[265]
  • Separatisten ontkennen dat zij een rol spelen in de verdwijning van OVSE-waarnemers.[271]
  • Bij het neerhalen van een Oekraïens helikopter komen er 14 inzittenden om.[272]
  • Separatisten erkennen het gijzelen van OVSE-waarnemers en laten ze snel vrij.[273]
  • Moskou waarschuwt voor een "catastrofe" in Oekraïne.[274]
1 - 2 - 3 - 4 - 6 - 8 - 10 - 13 - 14 - 17
  • Petro Porosjenko kondigt voor het oosten van het land een staakt-het-vuren aan. Hij wil praten met separatisten.[288]
  • De Oekraïense regering realiseert een vluchtelingencorridor voor hen die gebieden willen verlaten waar militaire operaties zijn.[289]
  • De NAVO vreest een ernstige escalatie.[290]
  • Tientallen mensen kwamen om toen een Oekraïens legervliegtuig werd neergehaald.[291]
  • In Kiev werd de Russische ambassade bestormd.[292]
  • Er is overleg tussen Poetin en Porosjenko over het staakt-het-vuren.[293]
  • De Verenigde Naties maken bekend dat er tot dan toe 423 mensen zijn omgekomen in het conflict in het oosten van het land. Er zijn 46.000 mensen op de vlucht geslagen.[294]
  • Porosjenko besluit het staakt-het-vuren niet te verlengen vanwege 'criminele activiteiten' door seperatisten in het oosten van Oekraïne.[295]

Belangrijkste gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Het leger van Oekraïne zet een groot offensief in tegen de Volksrepublieken Donetsk en Loehansk.
  • Passagiersvlucht Malaysia Airlines-vlucht 17 stort neer in de oblast Donetsk. Neergeschoten door Russische raket.
  • De stad Slovjansk wordt na dagenlange gevechten heroverd door het Oekraïense leger op de Russische separatisten, die zich noodgedwongen moesten terugtrekken richting Donetsk en Loehansk.
  • Nabij Hrabove in de oblast Donetsk stort passagiersvlucht MH17 neer. De separatisten worden er algemeen van verdacht dat ze het vliegtuig met een luchtdoelraket abusievelijk hebben neergehaald. De separatisten en Rusland beschuldigen de Oekraïense luchtmacht.

De aanwezigheid van Russische troepen in Oost-Oekraïne werd bevestigd door de separatisten. Op 28 augustus 2014 was een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad op verzoek van Litouwen. Het belangrijkste vergaderpunt was de aanwezigheid van Russische troepen in Oost- en Zuidoost-Oekraïne.

  • Oekraïense strijdkrachten strijden tegen de pro-Russische rebellen in de buurt van de internationale luchthaven van Luhansk. Het gebied wordt meer dan 3 weken lang omringd door de Russische strijdkrachten.[296]
  • De pro-Russische rebellen in het oosten van Oekraïne willen geen afscheiding van Oekraïne, maar eisen wel een aparte status van het gebied onder hun controle.[297]
  • Zeven militairen van het Oekraïense leger komen om in de buurt van de luchthaven van Donetsk wanneer hun pantservoertuig geraakt wordt door een granaat. Men vermoedt dat pro-Russische rebellen achter de aanval zitten.[298]
  • In meerdere wijken van de stad Donetsk zijn er geweergevechten. Drie burgers komen daarbij om en vijf raken gewond.[298]
  • Minstens tien mensen komen in Donetsk om door bommen die terechtkomen op een speelplaats van een school en een taxibusje.[299][300]
  • In Donetsk komt een medewerker van het Rode Kruis om het leven wanneer een granaat op het kantoor van de hulporganisatie terechtkomt.[301]
  • Pro-Russische rebellen zetten een offensief in op de luchthaven van Donetsk.[301]
  • Rond de luchthaven van Donetsk, die in handen is van het Oekraïense leger, wordt er hevig gevochten tussen het Oekraïense leger en de pro-Russische rebellen. De Verenigde Naties noemen het "een gevaarlijk escalatie" die het bestand schade zou kunnen toebrengen.[302]
  • De Oekraïense regering meldt dat in het oosten van het land twaalf pro-Russische rebellen gedood zijn bij een aanval op de luchthaven van Donetsk.[303][304]
  • Rusland, Oekraïne en de Europese Unie bereiken een akkoord over de levering van Russisch gas tijdens de winter. Het akkoord geldt tot maart 2015.[306]
  • In het oosten van Oekraïne worden verkiezingen georganiseerd in de steden Donetsk en Loehansk door de pro-Russische rebellen, met de bedoeling het autonome statuut van de regio te onderstrepen. Deze worden in Donetsk gewonnen door de zelfverklaarde premier en rebellenleider Aleksandr Zachartsjenko en in Loegansk door rebellenleider Igor Plotnitski. Enkel Rusland erkent de uitslag. De Oekraïense regering zegt dat de verkiezingen in strijd zijn met het vredesakkoord van september.[307][308]
  • Premier Arseni Jatsenjoek verklaart dat Oekraïne niet langer de begroting draagt van de gebieden in het oosten van het land die gecontroleerd worden door de pro-Russische rebellen.[309]
  • In Oost-Oekraïne worden twee jongens gedood wanneer een granaat ontploft op een sportterrein van een school.[310]
  • Het Oekraïense parlement stemt met grote meerderheid voor de opheffing van de neutrale status van het land, met de bedoeling een toetreding tot de NAVO mogelijk te maken.[311][312]
  • De Oekraïense regering en de pro-Russische rebellen komen overeen om gevangenen uit te wisselen: 225 rebellen en 150 regeringsgetrouwe Oekraïners zullen vrijgelaten worden.[313]
  • Op 12 januari 2015 wordt de voormalig Oekraïense president Viktor Janoekovitsj door Interpol op een internationale lijst gezet op verdenking van verduistering en financiële en vastgoedfraude. De Oekraïense regering had hiertoe een verzoek ingediend in maart 2014. Moskou verklaart dat het elke aanvraag tot uitlevering waarschijnlijk naast zich neer zal leggen.[314]
  • Er vallen meerdere doden bij een granaatinslag op een bus aan het legercontrolepunt Boegas bij Volnovacha in Oost-Oekraïne. Het regionale bestuur schrijft de aanval toe aan de rebellen, die ontkennen.[315]
  • Het Oekraïense leger en de pro-Russische rebellen leveren fel strijd om de luchthaven van Donetsk. Bij de gevechten zouden drie soldaten en twee burgers zijn omgekomen.[316]
  • De Wereldgezondheidsorganisatie kaart de precaire gezondheidssituatie in Oost-Oekraïne aan. Het gebrek aan medicijnen zou kunnen betekenen dat de bevolking vatbaarder is voor ziektes als polio, mazelen of tbc. De ziekenhuizen zijn slecht bereikbaar en worden amper bevoorraad. Ze hebben ook te maken met onderbrekingen in de toevoer van elektriciteit en stromend water.[316]
  • Door een grote tegenaanval heeft het Oekraïense leger naar eigen zeggen de luchthaven van Donetsk in handen. Een woordvoerder van het leger legt uit dat het staakt-het-vuren niet is geschonden omdat de situatie door de herovering van de luchthaven opnieuw gelijk is aan die van de periode waarin de wapenstilstand werd afgesproken, begin september 2014.[317]
  • In de Oekraïense hoofdstad Kiev stappen duizenden mensen op in een vredesmars.[317]
  • In het centrum van Donetsk wordt een ziekenhuis getroffen door raketten. Er vallen zes gewonden. Het ministerie van Noodtoestanden van de Volksrepubliek Donetsk beschuldigt de Oekraïense regeringstroepen van de aanval.[318]
  • De gevechten rond de luchthaven van Donetsk gaan door. Drie soldaten sneuvelen daarbij.[318]
  • Volgens de Oekraïense regering zijn 700 Russische soldaten de grens overgestoken om de rebellen te ondersteunen.[318]
  • Volgens het Oekraïense leger hebben Russische troepen stellingen van het regeringsleger aangevallen in het oosten van Oekraïne. Het zijn de eerste beschuldigingen van een aanval sinds de vredesakkoorden van Minsk van 5 september 2014.[319]
  • Minstens dertien mensen komen om wanneer een granaat inslaat op een bushalte in de Oost-Oekraïense stad Donetsk. Het is onduidelijk wie verantwoordelijk is.[321]
  • Het Franse persagentschap AFP noemt de voorbije 24 uur de bloedigste dag sinds begin september 2014.[321]
  • De spanningen tussen Oekraïne en Rusland lopen op nadat een pro-Russische rebellenleider, Aleksandr Zachartsjenko, verklaart dat zijn troepen een offensief voorbereiden en dat hij geen vredesonderhandelingen wil met de Oekraïense regering. De rebellen zijn openlijk gekant tegen het staakt-het-vuren.[322]
  • De oorlog in Oost-Oekraïne breidt zich uit naar het westen. In Kramatorsk worden een commandocentrum van het Oekraïense leger en een woonwijk onder vuur genomen door pro-Russische rebellen. Zeven mensen komen om.[326]
  • In de voorbije 24 uur zijn in Oost-Oekraïne vijf burgers en zeven soldaten van het regeringsleger omgekomen. De pro-Russische rebellen omsingelen de stad Debaltseve. Het Oekraïense leger opent een nieuwe aanval op de havenstad Marioepol.[327]
  • Na zeventien uur onderhandelen bereiken de regeringsleiders van Rusland, Oekraïne, Frankrijk en Duitsland een akkoord over een staakt-het-vuren in Oost-Oekraïne. De overeenkomst stipuleert dat om middernacht zondag 15 februari de wapens zullen zwijgen en dat de troepen en de zware wapens binnen de veertien dagen moeten weggehaald worden uit een gedemilitariseerde zone van 50 tot 70 kilometer breed.[331]
  • Angela Merkel en François Hollande melden dat het bereikte akkoord slechts een staakt-het-vuren is en geen definitieve oplossing. Merkel zegt dat er "nog veel obstakels uit de weg zullen geruimd moeten worden".[331]
  • De Europese regeringsleiders reageren afwachtend op het in Minsk bereikte akkoord.[332]
  • Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad, meldt dat de economische sancties tegen Rusland niet zullen worden verminderd, om Rusland aan te moedigen het akkoord tot wapenstilstand te respecteren.[333]
  • Het IMF zal Oekraïne een speciaal krediet van 17,5 miljard dollar toekennen om de financiële instorting van het land te voorkomen. In ruil zal Oekraïne onder andere de begroting moeten stabiliseren en de corruptie aanpakken. De Oekraïense premier Arseni Jatsenjoek belooft de nodige stappen te zullen ondernemen.[334]
  • In de afgelopen 24 uur zijn in Oost-Oekraïne minstens elf mensen (acht Oekraïense soldaten en drie burgers) omgekomen bij gevechten tussen het regeringsleger en de rebellen. De rebellensteden Donetsk en Loehansk worden onder vuur genomen.[335]
  • Net voor het ingaan van het staakt-het-vuren wordt er op verscheidene plaatsen in Oost-Oekraïne nog hevig gevochten met de bedoeling zoveel mogelijk terreinwinst te boeken. Bij wederzijds artillerievuur komen aan beide kanten tientallen mensen om het leven, onder andere in de stad Donetsk. Ook rond de stad Debaltseve, waar het regeringsleger omsingeld is door pro-Russische rebellen, wordt nog flink strijd geleverd.[336][337][338]
  • Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van het opzettelijk ondermijnen van het akkoord nog voor het van start gaat.[336]
  • In Oost-Oekraïne gaat het in de Wit-Russische hoofdstad Minsk afgesproken staakt-het-vuren om middernacht in. De situatie blijft zeer gespannen, vooral rond de Debaltseve, waar het regeringsleger zit tussen de steden Donetsk en Loehansk, die in handen zijn van de pro-Russische rebellen.[337][338]
  • Anderhalve dag na het van kracht worden van het staakt-het-vuren zijn de gevechten rond de stad Debaltseve nog steeds aan de gang. Het Oekraïense leger zegt dat het enkel terugvuurt als antwoord op aanvallen van de rebellen.[339]
  • Beide strijdende partijen weigeren hun wapens weg te trekken van het front als de andere partij niet stopt met aanvallen.[339]
  • De pro-Russische rebellen beschuldigen het regeringsleger ervan de luchthaven van Donetsk te beschieten.[339]
  • De Europese Unie publiceert een nieuwe lijst met negentien namen van Russen en Oekraïners voor wie een inreisverbod zal gelden en wiens buitenlandse aandelen zullen bevroren worden. Onder de namen bevinden zich onder andere die van de Russische viceminister van Defensie Anatoli Antonov en de zanger Iosif Kobzon. Rusland laat weten dat het "gepast" zal reageren op de nieuwe sancties.[339]
  • De pro-Russische rebellen kondigen aan dat hun zware wapens op sommige plaatsen tot achter het front zullen teruggetrokken worden. Dit geldt echter niet voor de stad Debaltseve.[340]
  • Het Oekraïense leger beweert dat Debaltseve door de rebellen onder vuur is genomen en dat daarbij vijf soldaten zijn omgekomen. Buitenlandse journalisten verklaren echter dat ook het regeringsleger de rebellen met raketten bestookt.[340]
  • Op een persconferentie in Donetsk verklaart Edoeard Basoerin, de viceminister van defensie van de Volksrepubliek Donetsk, dat de separatisten 80 procent van Debaltseve onder controle hebben. Meer dan honderd Oekraïense soldaten zouden gevangengenomen zijn. De overige vijfduizend militairen van het regeringsleger zouden de stad mogen verlaten als zij hun wapens neerleggen.[341]
  • De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties roept op om het afgesproken staakt-het-vuren te eerbiedigen.[342]
  • In Oost-Oekraïne worden de eerste gevangenen geruild tussen het regeringsleger en de pro-Russische separatisten. Het gaat om 139 soldaten en 52 rebellen.[346]