Azraq våtmarksreservat
| Azraq våtmarksreservat | |||
| verneområde | |||
 Våtområda i Azraq.
| |||
| Land |  Jordan
| ||
|---|---|---|---|
| Koordinatar | 31°50′N 36°49′E / 31.833°N 36.817°E | ||
| Areal | 12 km² [1] | ||
| Grunnlagd | 1978 | ||
| Styre | Royal Society for the Conservation of Nature | ||
 Azraq våtmarksreservat 31°49′45″N 36°50′19″E / 31.82909°N 36.83857°E | |||
  Kart som viser Azraq våtmarksreservat.
| |||
| Wikimedia Commons: Azraq Wetland Reserve | |||
Azraq våtmarksreservat er eit naturreservat nær byen Azraq i den austlege ørkenen i Jordan. Det er ein oase for trekkfuglar og vart grunnlagd i 1978 over eit areal på 12 km². Dei naturlege kjeldene tørka inn i 1991 og dei fleste trekkfuglane forsvann frå området. I dag vert det oppretthalde kunstige kjelder for at plassen framleis kan vere eit turistmål.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Våtmarkene vart skapt kring 250 000 år sidan[2] då geologiske endringar førte vatn opp til overflata. Azraq har sidan oldtida vore både langs kryssande menneskelege handelsruter og trekkfugleruter.[3] Millionar av kubikkmeter med ferskvatn trekte til seg kamelkaravanar[4] som førte krydder og urter mellom Arabia, Mesopotamia og Syria.[2] Millionar av trekkfuglar stoppa i Azraq mellom Afrika og Europa.[3] I 1960-åra byrja ein å pumpe vatnet for å forsyne den aukande folkesetnaden i Amman.[4] I 1978 oppretta Royal Society for the Conservation of Nature Azraq som eit våtmarksreservat.[5] Men i 1992 hadde kjeldene tørka inn,[4] og dei vassførande laga opphøyrde. Alle vassbøflane i Azraq døydde, og mange trekkfuglar stoppa ved Genesaretsjøen i staden for.[4]
Azraq i dag
[endre | endre wikiteksten]Azraq-våtmarka har blitt skildra som ein «økologisk kollaps».[4] RSCN kjempar stadig ein kamp mot aukande folketal og det veksande behovet for vatn.[4] Kvart år vert det pumpa 10 millionar kubikkmeter vatn av det jordanske vassdepartementet for å oppretthalde Azraq, men det er berre nok til at Azraq er 10 % av den opphavlege storleiken.[6] I dag er det meir enn 500 ulovlege brunnar som framleis pumper vatn frå Azraq.[7] På berre 37 år har talet på trekkfuglar blitt redusert frå 347 000 i 1967 til 1200 fuglar i 2000.[8] Azraq forsyner kring ein fjerdedel av Amman med drikkevatn.[9] 25 kvadratkilometer som ein gong var dekt av våtmarker, har no tørka inn.[5]
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]- Dana biosfærereservat
- Dibeen skogsreservat
- Shaumari dyrereservat
- Royal Society for the Conservation of Nature
- naturreservat i Jordan
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Azraq wetland reserve» frå Wikipedia på engelsk, den 2. oktober 2015.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ «Reserves of Azraq and Shaumari». Arkivert frå originalen 3. mai 2009. Henta 1. oktober 2015.
- ↑ 2,0 2,1 Plakat i Azraq museum.
- ↑ 3,0 3,1 Poster i Azraq museum.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Matthew Teller. Rough Guide to Jordan. Rough Guides 2007.
- ↑ 5,0 5,1 «Azraq Wetlands Reserve». Arkivert frå originalen 24. juni 2008. Henta 1. oktober 2015.
- ↑ Plakat i Azraq museum.
- ↑ Plakat i Azraq museum.
- ↑ Plakat i Azraq museum.
- ↑ Plakat i Azraq museum.
