ਹਾਜਰਾ ਮਸਰੂਰ

ਹਾਜਰਾ ਮਸਰੂਰ
ਜਨਮ(1930-01-17)17 ਜਨਵਰੀ 1930
ਲਖਨਊ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਹਿੰਦ
ਮੌਤ15 ਸਤੰਬਰ 2012(2012-09-15) (ਉਮਰ 82)
ਕਰਾਚੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਪਾਕਿਸਤਾਨੀ
ਪੇਸ਼ਾਲੇਖਕ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਹਕੂਕ ਨਿਸਵਾਂ ਲੇਖਕ

ਹਾਜਰਾ ਮਸਰੂਰ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹਕੂਕ ਨਿਸਵਾਂ ਦੀ ਅਲੰਬਰਦਾਰ ਲੇਖਕ ਸੀ।[1] ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਇਨਾਮਾਂ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਮਗ਼ਾ ਹੁਸਨ ਕਾਰਕਰਦਗੀ 1995 ਬਤੌਰ ਬਿਹਤਰੀਨ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਆਲਮੀ ਫ਼ਰੋਗ਼ ਉਰਦੂ ਅਦਬ ਐਵਾਰਡ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।[2]

ਜ਼ਾਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ

[ਸੋਧੋ]

ਹਾਜਰਾ ਦਾ ਜਨਮ ਡਾਕਟਰ ਤਹੂਰ ਅਹਿਮਦ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਘਰ ਲਖਨਊ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 17 ਜਨਵਰੀ 1930 ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਡਾ ਤਾਹੂਰ ਅਹਿਮਦ ਖਾਨ ਬਰਤਾਨਵੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਸੀ। ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੁਖਤਲਿਫ਼ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਠੀਕ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਿਖਾਈ ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇ ਸਕੇ। ਖ਼ਦੀਜਾ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਅਨਵਰ ਜਹਾਂ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਪੜ੍ਹੀ ਲਿਖੀ ਔਰਤ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਲੇਖ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਿਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਛੁਪਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਵੇਖਾ ਵੇਖੀ ਬੱਚੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਦਬੀ ਰੁਝਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖ਼ਦੀਜਾ ਦੇ ਬਾਪ ਦੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਈਆਂ। ਪਰਿਵਾਰ ਕੁੱਝ ਅਰਸਾ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਕਸੀਮ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਹਾਰਜਾ ਮਸਰੂਰ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਈਆਂ ਤੇ ਉਥੇ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ।[3] ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਰਦੂ ਲੇਖਕ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਾਜਰਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਸਾਹਿਰ ਲੁਧਿਆਣਵੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੰਗੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਇਕੱਠ ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਵੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਗਲਤ ਉਚਾਰਨ ਕੀਤਾ, ਹਾਜਰਾ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁੜਮਾਈ ਟੁੱਟ ਗਈ ਸੀ।[4] ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਉਸ ਨੇ ਅਹਿਮਦ ਅਲੀ ਖਾਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ, ਜੋ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਡਾਨ ਅਖਬਾਰ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ ਹਨ। ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਲੇਖਕ ਖ਼ਦੀਜਾ ਮਸਤੂਰ ਉਸ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਸੀ।[5] 15 ਸਤੰਬਰ 2012 ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[6]

ਹਾਜਰਾ ਨੇ ਅਹਿਮਦ ਨਦੀਮ ਕਾਸਮੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹਿਤਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨਾਕ਼ੂਸ਼ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ। ਕਾਸਮੀ ਉਸ ਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਦਾ ਮਿੱਤਰ ਸੀ।[4][7]===Background===

ਇਨਾਮ

[ਸੋਧੋ]

ਲਿਖਤਾਂ

[ਸੋਧੋ]
  • ਚਾਂਦ ਕੀ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼[4] چاند کی دوسری طرف
  • ਤੀਸਰੀ ਮੰਜ਼ਿਲ[4] تیسری منزل
  • ਅੰਧੇਰੇ ਉਜਾਲੇ[4] اند ھیرے اُجالے
  • ਚੋਰੀ ਛੁਪੇ[4] چوری چُھپے
  • ਹਾਏ ਅੱਲ੍ਹਾ[4] ہائے اللہ
  • ਚਰਕੇ[4] چرکے
  • ਵੋਹ ਲੋਗ[4] وہ لوگ
  • "ਮਲੰਮਾ"[4]

ਹੋਰ ਦੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਖ਼ਦੀਜਾ ਮਸਤੂਰ

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑
  2. ↑
  3. ↑
  4. ↑ 4.00 4.01 4.02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07 4.08 4.09 Hajra Masoor's interview by Rashid Ashraf published in monthly literary magazine Shair-Edition March 2012, page.58-62. Retrieved.2012-09-09
  5. ↑ "Short Story Writer Khadija Mastoor's 29th Death Anniversary". Sial TV.com. Archived from the original on 3 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 9 September 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  6. ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named dawn.h
  7. ↑ "A Tribute: Ahmed Nadeem Qasmi". Pakistaniat.com. 16 August 2006. Retrieved 9 September 2012.
  8. ↑ "Urdu awards ceremony, Mushaira set for Oct. 6". Daily Gulf Times.com. 11 September 2011. Retrieved 9 September 2012.