Andreas Hallén

Andreas Hallén
Ilustracja
Imię i nazwisko

Johannes Andreas Hallén

Data i miejsce urodzenia

22 grudnia 1846
Göteborg

Pochodzenie

szwedzkie

Data i miejsce śmierci

11 marca 1925
Sztokholm

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons

Johannes Andreas Hallén[1][2] (ur. 22 grudnia 1846 w Göteborgu, zm. 11 marca 1925 w Sztokholmie[1][2][3]) – szwedzki kompozytor.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1866–1871 przebywał w Niemczech, gdzie uczył się w Lipsku u Carla Reineckego, w Monachium u Josefa Rheinbergera i w Dreźnie u Juliusa Rietza[1][2][3]. W latach 1872–1878 i 1883–1884 dyrygował Musikföreningen w Göteborgu[2][3]. Od 1878 do 1882 roku mieszał w Berlinie, gdzie uczył śpiewu[3]. Od 1884 roku mieszkał w Sztokholmie, gdzie był członkiem Królewskiej Akademii Muzycznej. Założył też towarzystwo filharmoniczne Filharmoniska Sällskapet, którym w latach 1885–1895 dyrygował[3]. Dyrygował także Ceciliaföreningen, wykonując dzieła muzyki dawnej, m.in. J.S. Bacha[3]. Od 1892 do 1897 roku dyrygował Operą Królewską w Sztokholmie[1][3]. W 1902 roku założył w Malmö drugie towarzystwo filharmoniczne Svenska Filharmoniska Sällskapet, które prowadził do 1907 roku[2][3]. W latach 1909–1919 wykładał w sztokholmskim Musikkonservatorium[2][3].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Komponował w stylu późnoromantycznym, w jego twórczości dominowały wielkie formy orkiestrowe, chóralne i sceniczne[3]. Nawiązywał do muzyki Richarda Wagnera[1][3]. W późniejszych utworach zaczął odwoływać się także do tradycji skandynawskiej[3]. W poematach symfonicznych wzorował się na twórczości Liszta, w balladach natomiast Loewego[3].

Położył zasługi w organizacji szwedzkiego życia muzycznego, zakładając dwa towarzystwa filharmoniczne[3]. Jako dyrygent propagował twórczość Wagnera, wprowadził też na sceny szwedzkie nie wykonywane wcześniej w tym kraju dzieła muzyki dawnej, m.in. Pasję według św. Mateusza J.S. Bacha[3]. Pisywał jako krytyk muzyczny do pisma Nya Dagligt Allehanda[3]. Jego artykuły i recenzje ukazały się drukiem w 1894 roku w zbiorze Musikaliska Kåserier[2][3].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[3])

Utwory orkiestrowe

  • poemat symfoniczny Frithiof og Ingeborg (1872)
  • poemat symfoniczny En sommersaga (1889)
  • poemat symfoniczny Die Toteninsel (1898)
  • poemat symfoniczny Sphärenklänge (1905)
  • uwertura koncertowa I värbrytningen (1877)
  • 2 rapsodie (1882, 1883)

Muzyka kameralna

  • Trio fortepianowe c-moll (1868)
  • Kwartet fortepianowy d-moll (1869)

Ballady

Utwory wokalno-instrumentalne

  • kantata Dionysos (1909)
  • Ett juloratorium, słowa Annie Quiding-Åkerhielm (1904)
  • Sverige (1917)
  • Missa solemnis (1921)
  • Botgörerskan (1890)
  • Julnatten (1895)
  • Das Aehrenfeld (1880)
  • Vineta (1882)
  • Requiescat (1910)

Pieśni na głos z orkiestrą

Opery

  • Harald Viking (wyst. Lipsk 1881)
  • Hexfällan (wyst. Sztokholm 1896), przerobione jako Valborgmässa (wyst. Sztokholm 1902)
  • Waldemarsskatten (wyst. Sztokholm 1899)

Muzyka do sztuk scenicznych

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1424. ISBN 978-0-02-865528-4.
  2. ↑ a b c d e f g The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 349. ISBN 0-674-37299-9.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 19. ISBN 83-224-0453-0.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]