Anisomeles

Anisomeles
Ilustracja
Anisomeles indica
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

Anisomeles

Nazwa systematyczna
Anisomeles R.Br.
Prodr. Fl. Nov. Holland.: 503 (1810), nom. cons.[3]
Typ nomenklatoryczny

A. moschata R. Brown[4]

Anisomeles heyneana

Anisomelesrodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 27 gatunków[3]. Występują one w Azji Południowo-Wschodniej na obszarze od Pakistanu po wschodnie Chiny kontynentalne i Tajwan oraz południową i zachodnią Australię[3]. Rośliny te rosną często na wtórnych, zaburzonych siedliskach[5]. Niektóre gatunki wykorzystywane są jako rośliny lecznicze, w tym zwłaszcza Anisomeles indica, która dodawana jest też do ciastek z sago w Malezji. Rośliny z tego rodzaju są cenione jako miododajne[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Tęgie rośliny zielne i półkrzewy. Owłosione (włoski nierozgałęzione)[5].
Liście
Ogonkowe, ząbkowane[5].
Kwiaty
Zebrane w tyrs składający się z 5-kwiatowych lub wielokwiatowych wierzchotek. Kielich z 5 równymi lub nierównymi ząbkami. Korona kwiatu z dwoma wyraźnymi wargami, z górną jednołatkową i dolną, bardziej okazałą, trójłatkową. Górna jest nieco kapturkowata, całobrzega i dość wąska. Pręciki mają owłosione nitki, para górna (tylna) jest dłuższa od pary dolnej (przedniej) i nieco dłuższa od górnej łatki korony. Łatki znamienia równej długości[5].
Owoce
Niełupki w górnej części zaokrąglone, gładkie i lśniące[5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Pogostemoneae w obrębie podrodziny Lamioideae z rodziny jasnotowatych Lamiaceae[7]. W wąskim ujęciu systematycznym należy tu do 5–6 gatunków[5][8], w szerokim ujęciu włączane są tu gatunki z rodzaju Epimeridi i liczba gatunków sięga 26[3][6].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  3. a b c d e Anisomeles R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-08-09].
  4. Anisomeles. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2023-08-09].
  5. a b c d e f K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 217. ISBN 978-3-642-62200-7.
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 52, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. Genus Anisomeles R. Br.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-08-09].
  8. Anisomeles R. Brown, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-08-09].