Bartowice

Bartowice
Bartovice

Część miasta Ostrawy
Ul. Šenovská, w tle Nowa Huta
Państwo	Czechy
Kraj	morawsko-śląski
Powiat	Ostrawa-miasto
Miasto	Ostrawa
W granicach Ostrawy	1960
Powierzchnia	8,52 km²
Populacja (2001) • liczba ludności	1556
Położenie na mapie Ostrawy Bartowice Bartovice
Położenie na mapie Czech Bartowice Bartovice
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego Bartowice Bartovice
49°47′51″N 18°21′24″E/49,797500 18,356667
Multimedia w Wikimedia Commons

Bartowice (cz. Bartovice, niem. Bartelsdorf) – jedna z 37 części miasta statutarnego Ostrawy, stolicy kraju morawsko-śląskiego, we wschodnich Czechach, tworzy południową część obwodu miejskiego Radwanice i Bartowice we wschodniej części miasta, w historycznych granicach Śląska Cieszyńskiego. Jest to także jedna z 39 gmin katastralnych o powierzchni 852,069 ha^[1]. Populacja w 2001 wynosiła 1556 osób^[2], zaś w 2012 odnotowano 626 adresów^[3].

Demografia^[2]

Rok	1869	1880	1890	1900	1910	1921	1930	1950	1961	1970	1980	1991	2001
Liczba ludności	1191	1350	1541	1924	2062	2040	2658	2978	1774	1726	1595	1494	1556

Historia

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Bertoltowitz^[4][5][6]. Zapis ten (brak określenia liczby łanów, z których będzie płacony podatek) wskazuje, że wieś była w początkowej fazie powstawania (na tzw. surowym korzeniu), co wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

W 1411 roku wieś Bartelsdorf sprzedał Jeszek Kornic Andrzejowi z Tworkowa. Miejscowość stała się tym sposobem częścią tzw. państwa polskoostrawskiego aż do połowy XVII wieku. Wtedy to w 1738 r. Bartowice i mniejszą część Radwanic zakupił od Bogusława Sedlnickiego Jan Skrbenski z Hřiště i na Šenově (Szonowie). Jego syn Jan Jarosław Skrbenski złączył tę mniejszą część Radwanic, Bartowice i nowo założoną osadę Lipinę w samodzielne "państwo feudalne" z siedzibą w pałacu w Bartowicach. To "państwo" w 1738 r. przyłączono do szonowskiego. Następnie Skrbeńscy podzielili swe "państwo" na szonowskie i kończyckie; Bartowice pozostały częścią państwa szonowskiego do 1848 r. Rolniczy charakter wsi stopniowo zmieniał się wraz z XIX-wieczną rewolucją przemysłową.

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 220 budynkach w Bartowicach na obszarze 862 hektarów mieszkało 1924 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 223,2 os./km². z tego 1737 (90,3%) mieszkańców było katolikami, 134 (7%) ewangelikami a 53 (2,8%) żydami, 1837 (95,5%) było czesko-, 44 (2,3%) polsko- a 36 (1,9%) niemieckojęzycznymi^[7]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 2062, z czego 2061 zameldowanych było na stałe, 1936 (93,9%) było katolikami, 117 (5,7%) protestantami, 8 (0,4%) żydami, 1 była innego wyznania lub religii, 2018 (97,9%) było czesko-, 39 (1,9%) polsko- a 4 (0,2%) niemieckojęzycznymi^[8].

Po I wojnie światowej miejscowość znalazła się w granicach Czechosłowacji. Bartowice przyłączono do Morawskiej Ostrawy l stycznia 1960 roku.

Przypisy

1. Informace o katastrálním území Bartovice. [dostęp 2012-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (cz.).
2. Český statistický úřad: Historický lexikon obcí ČR 1869 - 2005 - 1. díl. 20 sierpnia 2008. s. 736-737. [dostęp 2010-10-13]. (cz.).
3. Adresy v České republice. 2012-03-19. [dostęp 2016-10-16]. (cz.).
4. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
5. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
6. H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
7. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.). Brak numerów stron w książce
8. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.). Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Bartowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 113 .