Bogumił Pawłowski

Bogumił Pawłowski
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1898
Kraków

Data i miejsce śmierci

27 lipca 1971
Saloniki

profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: botanika
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1922

Habilitacja

1930

Profesura

1938

Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN

członek rzeczywisty

Status PAU

członek korespondent

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński
Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN

dyrektor Instytutu Botaniki PAN w Krakowie
Okres spraw.

1961–1968

Grób Bogumiła Pawłowskiego na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Bogumił Pawłowski (ur. 25 listopada 1898 w Krakowie, zm. 27 lipca 1971 w Salonikach) – polski botanik, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Instytutu Botaniki PAN w Krakowie.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość spędził w Nowym Sączu, w 1916 ukończył tam I Gimnazjum Klasyczne. W latach 1916–1921 studiował nauki przyrodnicze na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1921 pracował w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, początkowo jako asystent, w 1922 obronił pracę doktorską napisaną pod kierunkiem Władysława Szafera, wydaną w 1925 jako Geobotaniczne stosunki Sądeczyzny, od 1925 pracował jako adiunkt. W 1930 otrzymał stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Elementy geograficzne i pochodzenie flory tatrzańskiego piętra turniowego. Od 1931 pracował jako stały adiunkt, w 1938 otrzymał tytuł profesora. W czasie II wojny światowej pracował w dalszym ciągu w Ogrodzie Botanicznym UJ.

W 1951 został profesorem zwyczajnym w Katedrze Botaniki Leśnej Wydziału Leśnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a po jego likwidacji w 1952 przeniósł się do Katedry Systematyki i Geografii Roślin Instytutu Botanicznego Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UJ. Kierował tą katedrą faktycznie od 1960 (po śmierci W. Szafera), formalnie od 1961. Przeszedł na emeryturę w 1965.

Od 1953 był także związany z Zakładem Botaniki PAN, przekształconym w 1956 w Instytut Botaniki PAN, był zastępcą dyrektora (1953–1960), następnie dyrektorem instytutu (1961–1968).

Od 1945 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, w 1952 został członkiem korespondentem, w 1966 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk.

W trakcie międzynarodowej wycieczki specjalistów geografii roślin w Grecji podczas wspinaczki na górę Olimp spadł z dwudziestometrowej wysokości i doznał obrażeń, w wyniku czego zmarł 27 lipca 1971 w szpitalu w Salonikach[1]. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2]. Mąż botaniczki Stanisławy Pawłowskiej.

Prace badawcze

[edytuj | edytuj kod]

Krąg zainteresowań Bogumiła Pawłowskiego obejmował systematykę okrytozalążkowych, systematykę zbiorowisk roślinnych, florystykę, geografię roślin oraz fitosocjologię. Jest autorem lub współautorem ponad stu prac z zakresu botaniki, takich jak Flora Polska (wspólnie z wieloma innymi autorami), Flora Tatr (nieukończona, tylko tom 1)[3], kilkakrotnie wznawiany klucz do oznaczania Rośliny polskie (z Władysławem Szaferem i Stanisławem Kulczyńskim)[4], czy przeglądowe opracowanie Szata roślinna Polski.

Bogumił Pawłowski był jednym z najlepszych znawców przywrotników (Alchemilla). W obrębie tego rodzaju opisał kilkanaście nowych gatunków, np. przywrotnik polski (Alchemilla polonica)[5] czy przywrotnik Szafera (Alchemilla szaferi)[6]. Opracował przywrotniki dla Flory Polskiej, Flory Tatr i Flora of Turkey and the East Aegean Islands[7], natomiast dla Flora Europaea opracował serię Elatae Rothm. z tego rodzaju.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Tragiczna śmierć prof. Bogumiła Pawłowskiego. „Nowiny”, s. 2, Nr 207 z 29 lipca 1971. 
  2. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 214, ISBN 978-83-233-4527-5.
  3. ↑ B. Pawłowski, Flora Tatr. Rośliny naczyniowe. Tom I. Część ogólna – klucze do oznaczania. Część opisowa: Paprotniki; Nagozalążkowe; Dwuliścienne: Wolnopłatkowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956, s. 672 (pol.).
  4. ↑ W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski, Rośliny polskie. Opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych. Dla użytku florystów, uczniów szkół wyższych i średnich, rolników, leśników, farmaceutów i innych miłośników przyrody, Lwów–Warszawa: Książnica Atlas, 1924, XXXII+736 pp. (pol.).
  5. ↑ Alchemilla polonica | Euro+Med-Plantbase [online], europlusmed.org [dostęp 2023-05-18].
  6. ↑ Alchemilla szaferi | Euro+Med-Plantbase [online], europlusmed.org [dostęp 2023-05-18].
  7. ↑ Peter Hadland Davis (red.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 4, wyd. Reprinted, t. 4, Edinburgh: Edinburgh Univ. Press, 2008, ISBN 978-0-85224-208-7 [dostęp 2023-05-18].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]