Bratkartofle
Bratkartofle (z niem. braten – „piec”, „smażyć”) – prosta potrawa ziemniaczana, popularna w Niemczech, i na Górnym Śląsku oraz Warmii, Małopolsce (Galicji) i Mazurach. Przygotowana z ugotowanych wcześniej i pokrojonych na małe kawałki lub plasterki ziemniaków. Smażona na patelni z rozgrzanym tłuszczem (pierwotnie wyłącznie smalcem), spożywana najczęściej z kwaśnym mlekiem lub jajkiem sadzonym[1]. Podawana była głównie na kolację przy wykorzystaniu ziemniaków pozostałych z obiadu lub też specjalnie ugotowanych od razu w większej ilości.
Potrawa wymieniona jest w najstarszej zachowanej polskiej książce kucharskiej – Compendium ferculorum (1682) autorstwa Stanisława Czernieckiego. Nadworny kucharz księcia Lubomirskiego polecał pieczenie i smażenie „tertufelli” w oliwie z dodatkiem wyciśniętego, świeżego soku z cytryny. Tak przygotowane kartofle najbardziej nadają się do befsztyków oraz polędwicy.
Smażone kartofle wymienia również Jan Milikowski w wydanej przez siebie książce Potrawy z kartofli (1842) oraz Lucyna Ćwierczakiewiczowa w swojej książce kucharskiej 365 obiadów[2] (1860).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
- Hoppelpoppel – potrawa kuchni niemieckiej, odsmażone ziemniaki z jajkami
- Pyttipanne – potrawa kuchni skandynawskiej z pokrojonych w drobną kostkę, usmażonych ziemniaków
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ silesia-region.pl: Śląskie smaki. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. [dostęp 2008-08-22]. (pol.).
- ↑ Zob. w Wikiźródłach: przepis „25. Kartofle smażone” w: 365 obiadów za pięć złotych (wyd. 1871, wydanie ósme poprawione i powiększone).