Państwo | |
---|---|
Dystrykt |
Dystrykt Gazy |
Wysokość |
100 m n.p.m. |
Populacja (1945) • liczba ludności |
|
Data zniszczenia |
12 maja 1948 |
Powód zniszczenia |
atak Hagany |
Obecnie | |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny | |
31°34′14″N 34°38′21″E/31,570556 34,639167 | |
Strona internetowa |
Burajr (arab. برير) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Gazy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana w dniu 12 maja 1948.
Burajr leżała na północno-zachodnim skraju pustyni Negew. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 46 184 ha. We wsi mieszkało wówczas 2 740 osób[1].
własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
---|---|
Arabowie | 44 220 |
Żydzi | 618 |
publiczne | 1 346 |
Razem | 46 184 |
Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
---|---|---|
uprawy nawadniane | 409 | 0 |
uprawy zbóż | 43 328 | 617 |
nieużytki | 1 699 | 1 |
zabudowane | 130 | 0 |
Historia Burajr sięga I wieku p.n.e., kiedy to Izraelici utworzyli miasto o nazwie Beror Hajil. W okresie panowania rzymskiego zmieniono jego nazwę na Buriron. W VII wieku muzułmanie zmienili nazwę na Burajr[2]. W 1596 mieszkańcy wsi płacili podatki pszenicą, jęczmieniem, owocami, kozami i miodem[3].
Podczas I wojny światowej wieś Burajr znalazła się w rejonie walk toczonych pomiędzy Brytyjczykami a Turkami o Palestynę. W dniu 9 listopada 1917 do wsi wkroczyły wojska brytyjskie. Po przegrupowaniu sił Brytyjczycy wyprowadzili stąd natarcia w kierunku na Jafę i Jerozolimę. W okresie panowania Brytyjczyków Burajr była rozbudowywana. Wybudowano meczet i młyn. W 1920 otworzono szkołę podstawową dla chłopców, a następnie drugą szkołę dla dziewcząt. Ważnym momentem dla lokalnej gospodarki było odkrycie w 1940 przez Iraq Petroleum Company złóż ropy naftowej w okolicach wioski. Odwierty zakończyły się powodzeniem[4].
Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w listopadzie i grudniu 1947 mieszkańcy wsi blokowali drogi zaopatrzenia prowadzące do żydowskich osiedli na pustyni Negew. Z tego powodu, w dniu 29 stycznia 1948 siły żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagany podjęły próbę zajęcia wioski. Żołnierze byli wspierani przez pięć pojazdów opancerzonych, nie zdołali jednak wkroczyć do Burajr. W dniu 14 lutego żydowski konwój podjął próbę przejechania przez wieś, jednak po wymianie ognia musiał się wycofać. W następnych dniach mieszkańcy Burajr wznieśli barykadę, całkowicie blokując przejazd przez wieś. Interweniowały wówczas siły brytyjskiej policji mandatowej, zmuszając Arabów do rozebrania wzniesionej barykady[4].
W dniu 20 kwietnia 1948 żydowscy weterani wojenni założyli na pobliskim wzgórzu nowy kibuc Beror Chajil. Pomimo częstych incydentów zbrojnych kibuc przetrwał, a jego obronę wzmocniono żołnierzami Palmach. 12 maja żydowscy żołnierze zaatakowali i zdobyli wieś Burajr. Istnieją relacje mówiące, że podczas zdobywania wioski doszło do masakry ludności arabskiej. Wszyscy mieszkańcy uciekli następnie do Strefy Gazy[5]. Wszystkie domy zostały wyburzone.
Na gruntach należących do Burajr powstały w 1950 moszawy Telamim i Chelec.
Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Burajr: „Można zobaczyć pozostałości domów, w tym nieistniejące części cementowej ściany. Przy wejściu do jednego z domów rosną drzewa eukaliptusowe. Niektóre ulice wsi wciąż są widoczne”[1].