Chrystus w domu rodziców
_-_Google_Art_Project.jpg)
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1849–1850 |
| Medium | |
| Wymiary |
86,4 × 139,7 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Chrystus w domu rodziców[1] – obraz olejny autorstwa Johna Everetta Millais’go powstały w latach 1849–1850 i przechowywany od 1921 w Tate Britain. Dzieło wystawiane jest pod nazwą Christ In The House Of His Parents[2]. Było to pierwsze płótno Millais’go sygnowane „P. R. B.”, tajnym symbolem bractwa prerafaelitów[3].
Opis obrazu
[edytuj | edytuj kod]Artysta przedstawił Świętą Rodzinę podczas pracy w ciesielskim warsztacie Józefa z Nazaretu. Święty Józef z dwojgiem pomocników zajmuje się wykonaniem drewnianych drzwi, pracę przerwał drobny wypadek małoletniego Jezusa, który skaleczył się w wewnętrzną stronę lewej ręki. Wystraszone dziecko pokazuje ranę Matce Bożej, która całuje go w policzek, natomiast zaniepokojony Józef ogląda skaleczenie. Z prawej strony ostrożnie zbliża się kuzyn Jezusa, św. Jan Chrzciciel z miską czystej wody do przemycia skaleczenia.
Pracownia Józefa jest uboga, wypełniają ją proste narzędzia i deski, podłoga zasypana jest wiórami. Przedstawiane postacie są chude i zaniedbane, robią wrażenie ludzi zniszczonych pracą i troskami. Szczególnie przygnębiające wrażenie robi postać stroskanej Matki Boskiej o przedwcześnie postarzałej i pooranej zmarszczkami twarzy. Przez otwarte drzwi do warsztatu Józefa zagląda stadko owiec.
Obraz utrzymany jest w jasnej kolorystyce, w której przeważają brązy. Malarz zadbał o pieczołowite przedstawienie nawet najdrobniejszych szczegółów, malując autentyczną pracownię biednego cieśli na Oxford Street w Londynie.
Odbiór
[edytuj | edytuj kod]Obraz wystawiony po raz pierwszy w Royal Academy w 1850 roku spotkał się z ostrym sprzeciwem i oburzeniem. Krytykowano go za realizm i dosłowność, potępiano za przedstawienie Świętej Rodziny jako ludzi biednych, prostych i żyjących na krawędzi ubóstwa. Szczególnie oburzenie budziła postać Matki Bożej, jej pospolita uroda i oznaki starości. Wytykano autorowi ukazanie brudnych paznokci Józefa, prozaiczność otoczenia i profanację tematu. Szczególnie zjadliwym krytykiem obrazu był Charles Dickens, który porównał obraz do francuskich kabaretów i najgorszych, angielskich spelunek[4][5].
Symbolika
[edytuj | edytuj kod]Dzieło Millais’go posiada bogatą, religijną symbolikę. Węgielnica zawieszona nad głową Jezusa oznacza Trójcę Świętą. Gołębica symbolizuje Ducha Świętego, natomiast drabina oparta o ścianę jednoznacznie nawiązuje do Drabiny Jakuba. Również krwawiąca rana na ręce i krople krwi na stopie Jezusa są zapowiedzią Ukrzyżowania. Miska wody niesiona przez Jana symbolizuje przyszły chrzest Chrystusa, a stado owiec z lewej strony obrazu jest zapowiedzią przyszłej wspólnoty wiernych, Kościoła.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Inne wersje tytułu w literaturze polskojęzycznej: Chrystus w domu rodzicielskim, Chrystus w domu swoich rodziców, Chrystus w warsztacie cieśli.
- ↑ Opis obrazu na oficjalnej stronie Tate Britain. [dostęp 2011-10-14].
- ↑ Natalia Budzyńska: Świeże spojrzenie Millaisa. [dostęp 2011-10-14]. (pol.).
- ↑ Prerafaelici. „Wielcy malarze”, s. 16, 1999. Eaglemos Polska sp. z o.o.. ISSN 1505-9464. (pol.).
- ↑ Sir John Everett Millais, 1st Baronet, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-01-26] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sarah. Carr-Gomm: Arcydzieła światowego malarstwa : mity, postacie, symbole. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 108–109. ISBN 83-7311-500-5.
- Gabriele Crepaldi: Rossetti i prerafaelici. Warszawa: Rzeczpospolita, 2006, s. 25. ISBN 83-60688-07-9.
- Władysław Kopaliński: Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0746-3.