Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1882 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
7 grudnia 1963 |
Minister handlu zagranicznego | |
Okres |
od 1953 |
Poprzednik | |
Następca |
Costantino Bresciani Turroni (ur. 26 lutego 1882 w Weronie, zm. 7 grudnia 1963 w Mediolanie) – włoski ekonomista, statystyk i polityk, w roku 1953 minister handlu zagranicznego w rządzie Giuseppe Pelli.
Autor Le Vicende der Marco Tedesco (1931) – analizy sytuacji gospodarczej Niemiec w latach 1914–1923 – okresu deprecjacji marki niemieckiej i hiperinflacji – która stała się kamieniem milowym w ówczesnych debatach na temat przyczyn niemieckiej inflacji.
Costantino Bresciani Turroni urodził się 26 lutego 1882 roku w Weronie jako jedyny syn Alessandro Brescianiego – inżyniera i Erminii Turroni[1]. Ojciec zmarł, gdy Costantino miał półtora roku; samotną matką z dzieckiem zaopiekowała się rodzina Turronich – a Costantino przyjął w 1908 roku również nazwisko matki[1]. Po dziesięciu latach matka ponownie wyszła za mąż – za Eduardo Volpiego, oficera policji[1]. Z uwagi na specyfikę pracy Volpiego – częste przenosiny, rodzina zmuszona była do przeprowadzek a Costantino do zmiany szkoły[1]. Costantino uczęszczał do szkół w Weronie, Vicenzie, Teramo i Palermo[1].
W 1898 roku rozpoczął studia prawnicze na uniwersytecie w Palermo (it. Università degli Studi di Palermo)[1]. Wkrótce jego zainteresowania skupiły się na ekonomii i Bresciani Turroni zaczął uczęszczać na wykłady z ekonomii politycznej, statystyki i ekonomii sektora publicznego[1]. Po przeniesieniu ojczyma do Vicenzy, Bresciani Turroni przeniósł się na Uniwersytet Padewski (wł. Università degli Studi di Padova)[1]. W 1902 roku przedstawił pracę dyplomową na temat relacji pomiędzy obiegiem pieniądza i rozwojem gospodarczym[2]. W latach 1903–1905 Bresciani Turroni przebywał w Berlinie, gdzie podjął dalsze studia m.in. u Gustava Schmollera, Adolpha Wagnera i Władysława Bortkiewicza[2]. Ten ostatni wywarł ogromny wpływ na dalszą karierę naukową Brescianiego Turroniego, który po powrocie do Włoch poświęcił się statystyce[3].
W 1907 roku został wykładowcą statystyki na Uniwersytecie w Pawii (wł. Università degli Studi di Pavia), a w roku 1909 objął profesurę na uniwersytecie w Palermo[2]. W 1917 roku zgodził się objąć katedrę statystyki na uniwersytecie w Genui (wł. Università degli Studi di Genova), jednak swoje obowiązki uniwersyteckie podjął dopiero we wrześniu 1919 roku z uwagi na udział w działaniach wojennych, a następnie uczestnictwo w delegacji włoskiej na konferencji pokojowej w Paryżu[2].
W 1920 roku ministerstwo spraw zagranicznych powołało Brescianiego Turroniego do włoskiej delegacji w pracach komisji reparacyjnej nadzorującej kwestie zapłaty reparacji wojennych przez pokonane Niemcy[2]. W 1924 roku Bresciani Turroni został doradcą ds. finansów przy berlińskim biurze agencji nadzorującej płatności reparacji zgodnie z postanowieniami Planu Dawesa[4]. W okresie tym Bresciani Turroni przerwał pracę dydaktyczną, poświęcając się funkcji doradcy oraz studiom nad inflacją niemiecką[4]. Prace nad inflacją niemiecką zaowocowały serią artykułów w pismach fachowych (1923–1926), a następnie zebrane, zostały opublikowane w 1931 roku jako Le Vicende der Marco Tedesco[4] – magnum opus Brescianiego Turroniego w dziedzinie ekonomii[2]. Będąc w Berlinie Bresciani Turroni poznał Clarę Lubrecht, z którą ożenił się w 1926[2].
W 1925 Bresciani Turroni powrócił na uczelnię, i zgodnie z nowymi zainteresowaniami, objął katedrę ekonomii politycznej na Uniwersytecie Bolońskim (wł. Università degli Studi di Bologna)[5]. W 1927 roku przeniósł się na uniwersytet w Mediolanie[5]. W 1927 roku na zaproszenie rządu egipskiego objął katedrę ekonomii politycznej na nowo powstałym Uniwersytecie Egipskim w Kairze[4]. Wyjazd zagranicę motywowany był również sytuacją polityczną we Włoszech – w 1925 roku Bresciani Turroni poparł Manifest Antyfaszystowskich Intelektualistów (wł. Manifesto degli intellettuali antifascisti) napisany przez filozofa Benedetta Crocego w odpowiedzi na Manifest Intelektualistów Faszystowskich (wł. Manifesto degli intellettuali fascisti) Giovanniego Gentilego[4], co najprawdopodobniej przyczyniło się do odebrania mu funkcji odpowiedzialnego za opracowanie haseł z dziedziny ekonomii do nowej encyklopedii Enciclopedia Italiana powstającej pod redakcją Gentilego[5]. Do Włoch powrócił w 1940 roku po wybuchu II wojny światowej, gdzie ponownie zajął się nauczaniem ekonomii politycznej na uniwersytecie w Mediolanie[4].
Po upadku reżimu faszystowskiego Bresciani Turroni powrócił do polityki – w 1945 opublikował pracę Il programma economico-sociale del liberalismo, która wywarła duży wpływ na polityczny program Włoskiej Partii Liberalnej (wł. Partito Liberale Italiano, PLI)[6]. W tym samym roku został prezydentem Banco di Roma, pozostając na tym stanowisku do roku 1959[6]. W latach 1947–1951 z poparcia rządu włoskiego sprawował funkcję dyrektora Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (ang. International Bank for Reconstruction and Development, IBRD)[6][7] – jednej z pięciu instytucji wchodzącej w skład Banku Światowego[8]. W 1953 przez sześć miesięcy piastował tekę ministra handlu zagranicznego[6] w rządzie Giuseppe Pelli[9]. Bresciani Turroni przeszedł na emeryturę w 1957[6]. Zmarł po długiej chorobie 7 grudnia 1963 w Mediolanie[6].
Zainteresowania naukowe Brescianiego Turroniego skupiały się głównie na zagadnieniach monetarnych, inflacji i cyklu koniunkturalnego.
W 1931 Bresciani Turroni opublikował wyniki swoich przemyśleń nad przyczynami i przebiegiem inflacji w Republice Weimarskiej – Le Vicende der Marco Tedesco. Analiza ta cieszy się uznaniem wśród wielu ekonomistów – Paul Samuelson i William Nordhaus (1992) uznali Brescianiego Turroniego za największy autorytet w kwestii inflacji niemieckiej[10]. Friedrich Hayek stwierdził, że
Niewiele innych obcojęzycznych książek na temat ekonomii zasługiwałoby na udostępnienie w języku angielskim w równym stopniu [co ta pozycja][11].
Dzieło w przekładzie na język angielski ukazało się drukiem w 1937 roku pod tytułem Economics of Inflation: A Study of Currency Depreciation in Post-War Germany[11].
Bresciani Turroni przyczyn hiperinflacji upatrywał w nadmiernej emisji pieniądza w celu pokrycia rosnących deficytów budżetowych wynikających z potrzeby finansowania I wojny światowej, powojennej odbudowy gospodarki oraz spłat reparacji wojennych, przez co uważany był przez niektórych za bezkompromisowego zwolennika ilościowej teorii pieniądza[10].
Publikacje za listą Samuelsa[12]: