Cyclura rileyi cristata

Cyclura rileyi cristata[1]
Schmidt, 1920
Ilustracja
Cyclura rileyi cristata
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

łuskonośne

Podrząd

Iguania

Rodzina

legwanowate

Podrodzina

Iguaninae

Rodzaj

Cyclura

Gatunek

Cyclura rileyi

Podgatunek

Cyclura rileyi cristata

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Lokalizacja zasięgu C. r. cristata

Cyclura rileyi cristata – jeden z trzech podgatunków Cyclura rileyi, gada z rodziny legwanowatych, występujący endemicznie na wyspie White Cay[3][1][2] w dystrykcie Exuma na Bahamach[1][2]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zaliczyła podgatunek C. r. cristata do zwierząt krytycznie zagrożonych wymarciem i umieściła go w Czerwonej księdze gatunków zagrożonychw kategorii CR (critically endangered)[2].

Budowa ciała

[edytuj | edytuj kod]

Jest mniejszy od przedstawicieli podgatunku Cyclura rileyi nuchalis. Długość ciała, od pyska do odbytu nie przekracza 280 mm. Grzbiety dorosłych osobników mają wybarwienie szare z nieregularnymi, pomarańczowo-brązowymi wzorami. Grzebień grzbietowy, fragmenty głowy oraz przednie kończyny mają zazwyczaj ubarwienie pomarańczowe[3].

Zasięg geograficzny

[edytuj | edytuj kod]

Ten podgatunek legwanów występuje endemicznie jedynie na małej (około 25 ha) wyspie White Cay, w południowej części Exumas na Bahamach. Prawdopodobnie podczas ostatniego zlodowacenia, gdy poziom wód był znacznie niższy, poszczególne wyspy Exuma były ze sobą połączone i te gady występowały na znacznie szerszym obszarze[3].

Tryb życia

[edytuj | edytuj kod]

C. r. cristata wiedzie naziemny tryb życia[2].

Siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Siedlisko C. r. cristata stanowi skalisty pas przybrzeżny. Legwany najchętniej zamieszkują szczeliny skalne w miejscach gdzie rafa koralowa są najobfitsza. Północno-zachodnią część wyspy (której legwany unikają) porastają palmy Leucothrinax morrisii. Pozostałe części wyspy porastają marzanowate Strumpfia maritima, drzewa kokkoloba gronowa oraz introdukowana sosna Casuarina litorea[3].

Zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Przeprowadzone w latach 1996–98 badania pozwoliły na oszacowanie liczebności na mniej niż 150–200 osobników[3][2][4], oraz wykazały, że 95% zwierząt odławianych dla celów pomiarów naukowych stanowiły samce. Estymacje nakazywały przypuszczać, że liczba samic w jedynej istniejącej populacji jest mniejsza niż 10, zaś umieralność pomiędzy rokiem 1996 a 1997 wynosiła 35–67%. Podejrzewany przez naukowców o przyczynienie się do tego spadku szop pracz został odłowiony na terenie siedliska w lipcu 1997 roku[4]. W maju 1998 dzięki grantowi Chicago Zoological Society wytępiono tam także szczury[2][4]. Badania przeprowadzone w latach 1998–2000 potwierdziły, że drastyczny spadek liczebności został zatrzymany[4]. Działania naukowców powstrzymały także proceder nielegalnego odławiania i przemytu tych zwierząt, które wzbudziły zainteresowanie hodowców hobbystycznych po ukazaniu się w kwietniu 1994 artykułu prasowego w popularnym magazynie[3].

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zaliczyła podgatunek C. r. cristata do zwierząt krytycznie zagrożonych wymarciem i umieściła go w Czerwonej księdze gatunków zagrożonychw kategorii CR (critically endangered)[2]. Został także wymieniony w załączniku nr I Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES Appendix I)[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Cyclura rileyi cristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h Cyclura rileyi cristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c d e f William Hayes. White Cay iguana, Cyclura rileyi cristata. „Protected Areas Management. Strategy for Bahamian Terrestrial Vertebrates: Iguanas and Seabirds”, s. 52-53, 2001. Conservation Unit, Bahamas Department of Agriculture and IUCN/SSC Iguana Specialist Group. (ang.). 
  4. a b c d Sandra D. Buckner, Thomas A. McGrath: Biology and conservation of Cyclura rilevi, an endangered Bahamian Rock Iguana. San Salwador, Bahamy: 2005, seria: Procedings of the tenth symposium on natural history of Bahamas. ISBN 0-935909-76-1. (ang.).
  5. Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Cooperative Agreement F13AC00146 Final Report, March 20 2014: Planning and implementation of an international meeting in Puerto Rico for the conservation of Caribbean iguanas (Cyclura spp. and Iguana spp., Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, 20 marca 2014 (ang.).