Cyclura rileyi cristata

	Cyclura rileyi cristata
	Schmidt, 1920
	; Cyclura rileyi cristata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Rząd	łuskonośne
Podrząd	Iguania
Rodzina	legwanowate
Podrodzina	Iguaninae
Rodzaj	Cyclura
Gatunek	Cyclura rileyi
Podgatunek	Cyclura rileyi cristata
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Zasięg występowania
	; Lokalizacja zasięgu C. r. cristata
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cyclura rileyi cristata – jeden z trzech podgatunków Cyclura rileyi, gada z rodziny legwanowatych, występujący endemicznie na wyspie White Cay^[3]^[1]^[2] w dystrykcie Exuma na Bahamach^[1]^[2]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zaliczyła podgatunek C. r. cristata do zwierząt krytycznie zagrożonych wymarciem i umieściła go w Czerwonej księdze gatunków zagrożonychw kategorii CR (critically endangered)^[2].

Budowa ciała

Jest mniejszy od przedstawicieli podgatunku Cyclura rileyi nuchalis. Długość ciała, od pyska do odbytu nie przekracza 280 mm. Grzbiety dorosłych osobników mają wybarwienie szare z nieregularnymi, pomarańczowo-brązowymi wzorami. Grzebień grzbietowy, fragmenty głowy oraz przednie kończyny mają zazwyczaj ubarwienie pomarańczowe^[3].

Zasięg geograficzny

Ten podgatunek legwanów występuje endemicznie jedynie na małej (około 25 ha) wyspie White Cay, w południowej części Exumas na Bahamach. Prawdopodobnie podczas ostatniego zlodowacenia, gdy poziom wód był znacznie niższy, poszczególne wyspy Exuma były ze sobą połączone i te gady występowały na znacznie szerszym obszarze^[3].

Tryb życia

C. r. cristata wiedzie naziemny tryb życia^[2].

Siedlisko

Siedlisko C. r. cristata stanowi skalisty pas przybrzeżny. Legwany najchętniej zamieszkują szczeliny skalne w miejscach gdzie rafa koralowa są najobfitsza. Północno-zachodnią część wyspy (której legwany unikają) porastają palmy Leucothrinax morrisii. Pozostałe części wyspy porastają marzanowate Strumpfia maritima, drzewa kokkoloba gronowa oraz introdukowana sosna Casuarina litorea^[3].

Zagrożenia i ochrona

Przeprowadzone w latach 1996–98 badania pozwoliły na oszacowanie liczebności na mniej niż 150–200 osobników^[3]^[2]^[4], oraz wykazały, że 95% zwierząt odławianych dla celów pomiarów naukowych stanowiły samce. Estymacje nakazywały przypuszczać, że liczba samic w jedynej istniejącej populacji jest mniejsza niż 10, zaś umieralność pomiędzy rokiem 1996 a 1997 wynosiła 35–67%. Podejrzewany przez naukowców o przyczynienie się do tego spadku szop pracz został odłowiony na terenie siedliska w lipcu 1997 roku^[4]. W maju 1998 dzięki grantowi Chicago Zoological Society wytępiono tam także szczury^[2]^[4]. Badania przeprowadzone w latach 1998–2000 potwierdziły, że drastyczny spadek liczebności został zatrzymany^[4]. Działania naukowców powstrzymały także proceder nielegalnego odławiania i przemytu tych zwierząt, które wzbudziły zainteresowanie hodowców hobbystycznych po ukazaniu się w kwietniu 1994 artykułu prasowego w popularnym magazynie^[3].

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zaliczyła podgatunek C. r. cristata do zwierząt krytycznie zagrożonych wymarciem i umieściła go w Czerwonej księdze gatunków zagrożonychw kategorii CR (critically endangered)^[2]. Został także wymieniony w załączniku nr I Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES Appendix I)^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Cyclura rileyi cristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Cyclura rileyi cristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f William Hayes. White Cay iguana, Cyclura rileyi cristata. „Protected Areas Management. Strategy for Bahamian Terrestrial Vertebrates: Iguanas and Seabirds”, s. 52-53, 2001. Conservation Unit, Bahamas Department of Agriculture and IUCN/SSC Iguana Specialist Group. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Sandra D. Buckner, Thomas A. McGrath: Biology and conservation of Cyclura rilevi, an endangered Bahamian Rock Iguana. San Salwador, Bahamy: 2005, seria: Procedings of the tenth symposium on natural history of Bahamas. ISBN 0-935909-76-1. (ang.).
↑ Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Cooperative Agreement F13AC00146 Final Report, March 20 2014: Planning and implementation of an international meeting in Puerto Rico for the conservation of Caribbean iguanas (Cyclura spp. and Iguana spp., Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, 20 marca 2014 (ang.).

[itis-1] Cyclura rileyi cristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Cyclura rileyi cristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Hayes-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f William Hayes. White Cay iguana, Cyclura rileyi cristata. „Protected Areas Management. Strategy for Bahamian Terrestrial Vertebrates: Iguanas and Seabirds”, s. 52-53, 2001. Conservation Unit, Bahamas Department of Agriculture and IUCN/SSC Iguana Specialist Group. (ang.).

[Buckner-4] Sandra D. Buckner, Thomas A. McGrath: Biology and conservation of Cyclura rilevi, an endangered Bahamian Rock Iguana. San Salwador, Bahamy: 2005, seria: Procedings of the tenth symposium on natural history of Bahamas. ISBN 0-935909-76-1. (ang.).

[CITES-5] Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Cooperative Agreement F13AC00146 Final Report, March 20 2014: Planning and implementation of an international meeting in Puerto Rico for the conservation of Caribbean iguanas (Cyclura spp. and Iguana spp., Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, 20 marca 2014 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]