Dorota Terakowska

Dorota Terakowska
Barbara Rozalia Terakowska
Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1938
Kraków

Data i miejsce śmierci

4 stycznia 2004
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki

Zawód, zajęcie

pisarka
dziennikarka

Narodowość

Polska

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Wydział

socjologia

Rodzice

Marian Terakowski i Anna z Chodackich

Małżeństwo

Maciej Szumowski

Dzieci

Małgorzata Szumowska
Katarzyna T. Nowak

Dorota Terakowska, właśc. Barbara Rozalia Terakowska (ur. 30 sierpnia 1938 w Krakowie, zm. 4 stycznia 2004 tamże[1]) – polska pisarka i dziennikarka.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Grób Terakowskiej na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Dzieciństwo i młodość

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się jako córka Mariana, handlowca, później urzędnika, oraz Anny z domu Chodackiej. Miała rok starszą siostrę Annę. Po ukończeniu szkoły podstawowej uczęszczała do Liceum Muzycznego w Krakowie, w którym ukończyła 3 klasy. Naukę kontynuowała w Liceum im. Joteyki w Krakowie, skąd została usunięta dyscyplinarnie. Maturę zdała w 1955 roku w Liceum dla Pracujących. W 1965 ukończyła socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie[2]. W 1957 roku była współzałożycielką „Piwnicy pod Baranami”, w której występowała przez rok[3].

Działalność dziennikarska i literacka

[edytuj | edytuj kod]

Przez wiele lat pracowała jako redaktor i publicysta w „Gazecie Krakowskiej”, „Przekroju” i „Zeszytach Prasoznawczych”. W 1990 była współzałożycielką, a następnie współpracowniczką dziennika „Czas Krakowski”. W latach 1995–1999 była wiceprezesem Spółdzielni Dziennikarzy „Przekrój”[4]. W dorosłym życiu mieszkała w mieszkaniu na Kapelance.

Autorka m.in.: Próby generalnej (1986, zbiór reportaży wydany w podziemnym wydawnictwie „Nowa”), Babci Brygidy szalona podróż po Krakowie (1986, debiut literacki), Władca Lewawu, Lustro pana Grymsa (1995), Córka czarownic (1992), Samotność bogów (1998), Tam gdzie spadają anioły (1998) (trzy ostatnie wyróżnione nagrodami polskiej sekcji Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych), Poczwarka (2001). W kwietniu 2003, za powieść Ono, otrzymała nagrodę: „Krakowska Książka Miesiąca”.

Działalność społeczno-polityczna

[edytuj | edytuj kod]

Od roku 1970 była członkinią Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, z której została usunięta po stanie wojennym. Od 1982 należała do Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych. W 1989 wstąpiła do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich[5].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Była żoną Andrzeja Nowaka i Macieja Szumowskiego oraz matką dziennikarki Katarzyny Nowak i reżyserki Małgorzaty Szumowskiej[6]. Należała do polskich przedstawicieli agnostycyzmu[2].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]
  • Lustro Pana Grymsa (1985; napisana w 1984)
  • Guma do żucia (1986; w drugim obiegu)
  • Próba generalna (1986; reportaże)
  • Babci Brygidy szalona podróż po Krakowie (1987; napisana w 1979)
  • Władca Lewawu (1989; napisana w 1982; Lewaw to Wawel wspak; możliwa lektura dla klas 4–6 szkoły podstawowej)
  • Córka czarownic (1991; napisana w okresie 1985–1988; w 1994 wpisana na Listę Honorową IBBY)
  • W krainie Kota (1998)
  • Cyrk Burmistrza (sztuka)
  • Samotność Bogów (1998)[7]
  • Tam gdzie spadają anioły (1999)[8]
  • Poczwarka (2001)[9]
  • Ono (2003)[10]
  • Dobry adres to człowiek (2004)[11]
  • Babci Brygidy szalona podróż po Krakowie. Dzień i noc czarownicy. (2004)[12]
  • Muzeum Rzeczy Nieistniejących (2006; zbiór felietonów publikowanych na łamach „Przekroju” w latach 1998–2000)
  • Piąty talerz[13]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Marek Jerzy Minakowski, Barbara Rozalia «Dorota» Terakowska [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2016-11-28].
  2. a b Terakowska Dorota Barbara, [w:] Władysław Tyrański, Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 353, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-03-07].
  3. Terakowska Dorota Barbara, [w:] Władysław Tyrański, Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 353-354, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-03-07].
  4. Dorota Terakowska [online], TaniaKsiazka.pl [dostęp 2022-05-19] (pol.).
  5. Terakowska Dorota Barbara, [w:] Władysław Tyrański, Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 354, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-03-07].
  6. Dorota Terakowska - wywiady, terakowska.art.pl [dostęp 2022-05-19] [zarchiwizowane 2021-10-16].
  7. Dorota Terakowska, Samotność bogów : baśń nie nowa i nie stara, Kraków: Wydawn. Literackie, 1998, ISBN 83-08-02840-3, OCLC 39541791 [dostęp 2022-05-19].
  8. Dorota Terakowska, Tam gdzie spadają anioły, wyd. 1. dodruk, Kraków: Wydawn. Literackie, 1999, ISBN 83-08-02946-9, OCLC 42048394 [dostęp 2022-05-19].
  9. Dorota Terakowska, Poczwarka, wyd. 1, Kraków: Wydawn. Literackie, 2001, ISBN 83-08-03046-7, OCLC 47799174 [dostęp 2022-05-19].
  10. Dorota Terakowska, Ono, wyd. 1, Kraków: Wydawn. Literackie, 2003, ISBN 83-08-03355-5, OCLC 52121752 [dostęp 2022-05-19].
  11. Dorota Terakowska, Dobry adres to człowiek, wyd. 1, Kraków: Wydawn. Literackie, 2004, ISBN 83-08-03620-1, OCLC 57030239 [dostęp 2022-05-19].
  12. Babci Brygidy szalona podróż po Krakowie, [w:] Katalogi Biblioteki Narodowej [online].
  13. Władca Lewawu [online], TaniaKsiazka.pl [dostęp 2023-03-07] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]