Ewa Wiśniewska
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód | |
| Lata aktywności |
od 1956 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Narodowy w Warszawie | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Ewa Maria Wiśniewska (ur. 25 kwietnia 1942 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa, laureatka Orła za najlepszą drugoplanową rolę kobiecą w filmie Ogniem i mieczem.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1959, będąc uczennicą warszawskiego Liceum im. Narcyzy Żmichowskiej, zwyciężyła w konkursie Piękne dziewczęta – na ekrany! zorganizowanym przez pismo „Film”; zdjęcia konkursowe wykonał jej Edward Hartwig[1]. W nagrodę za wygraną konkursu otrzymała zaproszenie na zdjęcia próbne do Łodzi, jednak nie przeszła castingu[1]. W 1963 ukończyła studia na PWST w Warszawie.
W latach 1964–1974 była aktorką Teatru Ludowego w Warszawie. Ogólnopolską popularność przyniosła jej tytułowa rola w serialu Doktor Ewa (1970)[1]. W latach 1974–1977 występowała Teatru Kwadrat, a w latach 1977–1983 Teatru Nowego. W 1979 została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 1983 zaczęła występować na scenie teatru Ateneum. W 1987 otrzymała statuetkę Złotej Kaczki dla najlepszej polskiej aktorki. W 1987 otrzymała tytuł „gwiazdy sezonu filmowego” na 17. Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie. W 2000 odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd podczas 5. Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach. Wystąpiła w poczwórnej roli (Matki, Cioci, Królowej i Hrabiny) w Błądzeniu w Teatrze Narodowym, za co w 2004 otrzymała nagrodę Feliksa Warszawskiego za najlepszą rolę kobiecą. W późniejszych latach zaczęła gościnnie występować na scenach Teatru Scena Prezentacje w Warszawie[1].
Postanowieniem Prezydenta RP z dnia 18 lutego 2003 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej”[2][3]. 14 grudnia 2007 z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrała Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[4]. Została także laureatką Nagrody im. Ireny Solskiej za rok 2018[5]. 14 marca 2024 została odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6][7].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jej ojciec był skrzypkiem w Filharmonii Narodowej w Warszawie[1], a matka prawniczką[8]. Ma dwie siostry[8], w tym młodszą Małgorzatę[1].
Jej pierwszym mężem był Robert Polak, z którym ma córkę, Grażynę (ur. 1963)[1]. Drugim mężem aktorki był włoski przedsiębiorca o imieniu Franco[9]. Przez wiele lat pozostawała w nieformalnym związku z aktorem Krzysztofem Kowalewskim[10].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Kanał (1957) – dziewczyna podająca wodę powstańcom
- Zbrodniarz i panna (1963)
- Prawo i pięść (1964)
- Sam pośród miasta (1965)
- Życie raz jeszcze (1965)
- Podziemny front (1965) – Irena, łączniczka AL (odc. 2 i 6)
- Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) (1967–1968)
- Tylko umarły odpowie (1969)
- Doktor Ewa (serial telewizyjny) (1970)
- Janosik (1973)
- Wesołych świąt (1977)
- Granica (1977) – Ewa, znajoma Zenona z Paryża
- Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz (1978) – Anna Krzakoska
- Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy (1978)
- Roman i Magda (1978) – Zofia, koleżanka Romana ze studiów
- Umarli rzucają cień (1978)
- Paciorki jednego różańca (1979)
- Białe tango (1981) – dyrektor Anna Pawłowicz (Gajewska)
- Wielka majówka (1981)
- Dolina Issy (1982) – Helena Juchniewicz, ciotka Tomaszka
- Mgła (1983)
- Osobisty pamiętnik grzesznika przez niego samego spisany (1985)
- Zielone kasztany (1985)
- Cudzoziemka – Róża Żabczyńska (1986)
- Śmieciarz – Marlena (odc. 1) (1987)
- Dotknięci (1988)
- Ucieczka z kina „Wolność” (1990) – była żona cenzora
- Młode wilki (1995) – żona dyrektora banku
- Wszystkie pieniądze świata (1999) – Wika Majchrzakowa, ciotka Burka
- Siedlisko (1998) – Zuza, właścicielka galerii
- Złoto dezerterów (1998) – generałowa, ciotka Oleńki
- Ogniem i mieczem (1999) – Kurcewiczowa
- Twarze i maski (2000) – Irena Knabl
- Wiedźmin (2001) – Calanthe
- Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem (2003) – Jaruha
- Stara baśń (2004) – Jaruha
- Na Wspólnej (2006–2010) – Krystyna Kopczyńska
- 1920 Bitwa warszawska (2011) – Ada
- Piąta pora roku (2012) – Barbara
- Zbliżenia (2014) – matka Marty
- Juliusz (2018) – gwiazda na pogrzebie ojca Juliusza
- Zupa nic (2021) – babcia Kasi i Marty
- Mecenas Porada (2021) – Magda Koliba (odc. 4)
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2015)[11]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2003)
- Złoty Krzyż Zasługi (1988)
- Srebrny Krzyż Zasługi (1979)
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2024)[6][7]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007)
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- nagroda aktorska XXXIII Kaliskich Spotkań Teatralnych w 1993 (rola Julii Lambert w spektaklu Julio jesteś czarująca autorstwa Gilberta Sauvajona)[12]
- Nagroda na FPFF w Gdyni Najlepsza pierwszoplanowa rola kobieca: 1986: Cudzoziemka
- Nagroda im. Ireny Solskiej
- za twórczość wywierającą znaczący wpływ na rozkwit sztuki aktorskiej: 2018
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Ewa Wiśniewska: „Mam naturę egocentryka” [online], kobieta.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ M.P. z 2003 r. nr 34, poz. 445 – pkt 8.
- ↑ Odznaczenia dla zasłużonych pracowników Teatru Ateneum. prezydent.pl, 31 marca 2003.
- ↑ Medale zasłużony kulturze „Gloria Artis” dla wybitnych polskich artystów. mkidn.gov.pl, 14 grudnia 2007.
- ↑ Warszawa. Ewa Wiśniewska uhonorowana Nagrodą im. Ireny Solskiej [online], e-teatr.pl [dostęp 2018-05-08].
- ↑ a b Ewa Wiśniewska odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” [online], dzieje.pl [dostęp 2024-03-14] (pol.).
- ↑ a b Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” dla Ewy Wiśniewskiej [online], gov.pl, 14 marca 2024 [dostęp 2024-03-14].
- ↑ a b Ewa Wiśniewska – klasa sama w sobie [online], tvn.pl, 16 lutego 2014 [dostęp 2024-08-10] (pol.).
- ↑ Aktorka jak jeżozwierz – rozmowa z Ewą Wiśniewską – rp.pl [online], rp.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ Tygodnik „Życie na Gorąco” nr 27, 5 lipca 2012, s. 35.
- ↑ M.P. z 2015 r. poz. 27.
- ↑ Wiadomości z miast i gmin, w: Kronika Wielkopolski, nr 3/1993, s. 186, ISSN 0137-3102.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ewa Wiśniewska w bazie filmpolski.pl
- Ewa Wiśniewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Ewa Wiśniewska w bazie IMDb (ang.)
- Ewa Wiśniewska w bazie Filmweb
- Ewa Wiśniewska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Ewa Wiśniewska na zdjęciach w bibliotece Polona