Friedrich Leopold Goltz (ur. 14 sierpnia 1834 w Poznaniu, zm. 5 maja 1902 w Strasburgu) – niemiecki fizjolog.
Urodził się jako syn inspektora policji. Uczęszczał do Johannisschule w Gdańsku. Po śmierci ojca w 1846 przeniósł się do Torunia, gdzie zamieszkał ze swoim wujem, Bogumilem Goltzem i kontynuował naukę w tamtejszym gimnazjum. Studiował medycynę w Królewcu, pod wpływem Helmholtza poświęcił się fizjologii. Najpierw został prosektorem w Królewcu, potem asystentem w tamtejszej klinice chirurgicznej, od 1870 profesor fizjologii w Halle, od 1872 profesor fizjologii w Strasburgu.
W wieku 34 lat ożenił się. Podobno wobec większości współpracowników był raczej obcesowy i arogancki, jedynie wśród nielicznych znajomych ujawniał pozytywne cechy charakteru.
Pamiętany jest za doświadczenia neurofizjologiczne; m.in. jako pierwszy dokonał w 1881 roku obustronnej hemisferektomii u psa. W debacie nad teorią lokalizacyjną zajął stanowisko antylokalizacyjne: jego głównym oponentem był David Ferrier[1]. W 1870 roku przedstawił hipotezę hydrostatyczną, tłumaczącą rolę i działanie kanałów półkolistych jako narządu zmysłu równowagi[2]. Od 1874 roku członek Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina.
- Ueber die Bedeutung der sogenannten automatischen Bewegungen des ausgeschnittenen Froschherzens[3]. (1861)
- Vagus und Herz[4]. (1863)
- Ueber den Einfluss des Centralnervensystems auf die Blutbewegung[5] (1863)
- Ueber den Tonus der Gefässe und seine Bedeutung für die Blutbewegung[6]. (1864)
- Beiträge zur Lehre von den Functionen der Nervencentren des Frosches. Berlin 1869
- Gesammelte Abhandlungen über die Verrichtungen des Grosshirns. Bonn 1881
- Beziehungen des Ohrlabyrinths zur Erhaltung des Gleichgewichts
- ↑ Tyler KL, Malessa R. The Goltz-Ferrier debates and the triumph of cerebral localizationalist theory. „Neurology”. 7 (55), s. 1015–1024, październik 2000. PMID: 11061261.
- ↑ Nicholas Wade, Benjamin Tatler, Dieter Heller: The Moving tablet of the eye: the origins of modern eye movement research. Oxford: Oxford University Press, 2005, s. 103. ISBN 0-19-856617-4.
- ↑ FrF. Goltz FrF., Ueber die Bedeutung der sogenannten automatischen Bewegungen des ausgeschnittenen Froschherzens, „Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”, 21 (2), 1861, s. 191–217, DOI: 10.1007/BF01883527, ISSN 0720-8723 (niem.).
- ↑ FrF. Goltz FrF., Vagus und Herz, „Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”, 26 (1–2), 1863, s. 1–33, DOI: 10.1007/BF01930764, ISSN 0720-8723 (niem.).
- ↑ FrF. Goltz FrF., Ueber den Einfluss des Centralnervensystems auf die Blutbewegung, „Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”, 28 (3–4), 1863, s. 428–432, DOI: 10.1007/BF01931802, ISSN 0720-8723 (niem.).
- ↑ Goltz, Ueber den Tonus der Gefässe und seine Bedeutung für die Blutbewegung, „Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”, 29 (3–4), 1864, s. 394–432, DOI: 10.1007/BF01937185, ISSN 0720-8723 (niem.).
- Pagel JL: Biographisches Lexikon hervorragender Ärzte des neunzehnten Jahrhunderts. Berlin-Wiedeń: Urban & Schwarzenberg, 1901, s. 614–615. [1]