Józef Michalik

Ten artykuł dotyczy biskupa. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu i nazwisku.
Józef Michalik
Ilustracja
Józef Michalik (2014)
Herb duchownego Numine Tuo Domine
Mocą Twoją Panie
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1941
Zambrów

Arcybiskup metropolita przemyski
Okres sprawowania

1993–2016

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski
Okres sprawowania

2004–2014

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

23 maja 1964

Nominacja biskupia

1 października 1986

Sakra biskupia

16 października 1986

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

16 października 1986

Miejscowość

Watykan

Miejsce

bazylika św. Piotra

Konsekrator

Jan Paweł II

Współkonsekratorzy

Eduardo Francisco Pironio
Henryk Gulbinowicz

Podpisanie wraz z Cyrylem I wspólnego przesłania do narodów Polski i Rosji na Zamku Królewskim w Warszawie (2012)

Józef Michalik (ur. 20 kwietnia 1941 w Zambrowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny zielonogórsko-gorzowski w latach 1986–1993 (do 1992 gorzowski), arcybiskup metropolita przemyski w latach 1993–2016, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski w latach 1999–2004, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski w latach 2004–2014, wiceprzewodniczący Rady Konferencji Episkopatów Europy w latach 2011–2014, od 2016 arcybiskup senior archidiecezji przemyskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 20 kwietnia 1941 w Zambrowie[1]. W 1958 ukończył tamtejsze liceum ogólnokształcące[2]. W latach 1958–1964 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży[3]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 23 maja 1964 biskup diecezjalny łomżyński Czesław Falkowski[1][4]. W latach 1965–1969 odbył studia w zakresie teologii dogmatycznej na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Studia kontynuował w latach 1969–1972 na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu w Rzymie. W 1972 uzyskał doktorat[3].

W latach 1964–1965 był duszpasterzem w parafii w Jelonkach koło Ostrowi Mazowieckiej. W trakcie studiów w Warszawie świadczył pomoc duszpasterską w parafii Opatrzności Bożej. W 1973 po studiach w Rzymie powrócił do diecezji łomżyńskiej, gdzie został wicekanclerzem kurii biskupiej. Był także referentem ds. środków przekazu i redaktorem miesięcznika diecezjalnego „Rozporządzenia Urzędowe Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej”. Jednocześnie prowadził wykłady z teologii dogmatycznej i homiletyki w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży. Od 1978 pracował w Rzymie w Papieskiej Radzie ds. Świeckich[1]. Jako pierwszy szef Biura ds. Młodzieży brał udział w przygotowaniach I Światowych Dni Młodzieży w Rzymie[5]. Pracował również w Komitecie ds. Rodziny, w trakcie przygotowań synodu o rodzinie[6]. Ponadto od czerwca 1978 pełnił funkcję rektora Papieskiego Kolegium Polskiego[1].

1 października 1986 papież Jan Paweł II prekonizował go biskupem diecezjalnym diecezji gorzowskiej[7][8]. Święcenia biskupie otrzymał 16 października 1986 w bazylice św. Piotra w Rzymie[1]. Udzielił mu ich Jan Paweł II w asyście kardynała Eduarda Francisca Pironia, przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Świeckich, i kardynała Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego[4]. Na swoje zawołanie biskupie przyjął słowa „Numine Tuo Domine” (Mocą Twoją Panie)[1]. Diecezję gorzowską objął kanonicznie 20 października 1986, a ingres do katedry w Gorzowie Wielkopolskim odbył 30 listopada 1986[9]. 25 marca 1992 w wyniku reorganizacji struktur diecezjalnych w Polsce został pierwszym biskupem diecezjalnym zielonogórsko-gorzowskim[1][9]. W diecezji gorzowskiej zapoczątkował Diecezjalne Dni Młodych. Utworzył Instytut Formacji Świeckich w Gorzowie Wielkopolskim oraz stowarzyszenie „Przyjaciół Paradyża”. Przygotował koronację obrazu Matki Bożej Rokitniańskiej w 1989. Utworzył także diecezjalne Radio Gorzów[6].

17 kwietnia 1993 Jan Paweł II mianował go arcybiskupem metropolitą przemyskim[1]. Ingres do archikatedry przemyskiej odbył 2 maja 1993[10]. Jako arcybiskup przemyski zainicjował Archidiecezjalne Dni Młodzieży. Założył również Radio Przemyśl[6]. 30 kwietnia 2016 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity przemyskiego[11][12]. Do 11 maja 2016, kiedy jego następca Adam Szal kanonicznie objął urząd, pełnił funkcję administratora apostolskiego archidiecezji[13].

W ramach Konferencji Episkopatu Polski był w latach 1987–2004 przewodniczącym Komisji ds. Duszpasterstwa Akademickiego. Pełnił również funkcje przewodniczącego Komisji ds. Akcji Katolickiej, Komisji ds. Konstytucji Rzeczypospolitej i Rady ds. Polonii i Polaków za Granicą[6]. Był także wiceprzewodniczącym Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego oraz Komisji ds. Duszpasterstwa Świeckich[3]. W 1999 został wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski[14]. W latach 2004–2014 przez dwie kadencje pełnił funkcję przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski[15]. Został referentem ds. Biskupów Emerytów[16].

W 2005 podpisał wspólne oświadczenie biskupów polskich i niemieckich, wydane z okazji 40. rocznicy Listu Biskupów Polskich do Biskupów Niemieckich. 19 czerwca 2005 w trakcie mszy świętej na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, kończącej III Kongres Eucharystyczny, wraz z kardynałem Lubomyrem Huzarem, zwierzchnikiem Ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej, odmówił modlitwę pojednania. Następnie biskupi obydwu obrządków wydali list pasterski, w którym apelowali do wiernych o wzajemne przebaczenie i pojednanie[6]. 17 sierpnia 2012 na Zamku Królewskim w Warszawie wraz z Cyrylem I, patriarchą moskiewskim i całej Rusi, podpisał przesłanie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego i Kościoła katolickiego wzywające do pojednania między narodami polskim i rosyjskim[17]. 28 czerwca 2013 w siedzibie Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie wraz ze Swiatosławem Szewczukiem, zwierzchnikiem Ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej, Mieczysławem Mokrzyckim, przewodniczącym Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy, oraz Janem Martyniakiem, arcybiskupem metropolitą przemysko-warszawskim Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego, podpisał deklarację z apelem o pojednanie między narodami polskim i ukraińskim[18].

W latach 1994–2004 był przewodniczącym Komisji ds. Laikatu w Radzie Konferencji Episkopatów Europy[6]. Jako przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski został członkiem Rady Konferencji Episkopatów Europy, a w latach 2011–2014 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady[19][20]. W 1989 został konsultorem Papieskiej Rady ds. Świeckich. W latach 1990–2008 był członkiem Kongregacji ds. Biskupów. Uczestniczył w grupie roboczej Sekretariatu Synodu Biskupów, mającej za zadanie przygotowanie Synodu Europejskiego w 1991[6].

Konsekrował biskupów pomocniczych przemyskich: Adama Szala (2000), Mariana Rojka (2006) i Stanisława Jamrozka (2013), a także biskupa diecezjalnego zamojsko-lubaczowskiego Wacława Depę (2006). Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego zamojsko-lubaczowskiego Mariusza Leszczyńskiego (1998), biskupa pomocniczego warszawskiego Michała Janochy (2015) i biskupa pomocniczego przemyskiego Krzysztofa Chudzia (2020)[4].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Nadano mu honorowe obywatelstwo: Krosna (1998)[21], Łańcuta (1999)[19], Zambrowa (2003)[2], Przemyśla (2007)[22], gminy Krasiczyn (2010)[23] oraz Jarosławia (2011)[24]. Otrzymał także odznakę honorową „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego” (2014)[25].

W 2012 przyznano mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie[26].

Otrzymał ponadto nagrodę „Bliźniemu swemu” przyznaną przez Towarzystwo św. Brata Alberta (2001)[19], Medal Polonia Mater Nostra Est (2002)[27], Nagrodę im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego za rok 2013[28], Nagrodę Pojednania im. bł. Ks. Emiliana Kowcza (2014)[29], medal Bene Merenti Polskiego Towarzystwa Teologicznego (2020)[30]. Telewizja Rzeszów i lokalny dziennik „Super Nowości” przyznały mu tytuł Człowieka Roku 1998 Polski Południowo-Wschodniej[19].

W 2007 został włączony do Konfraterni Zakonu Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika[19].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h E. Olejnik: Nota biograficzna Józefa Michalika w serwisie Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. jmichalik.episkopat.pl (arch.). [dostęp 2013-04-28].
  2. ↑ a b Pierwszy Honorowy Obywatel Zambrowa. zambrow.org.pl (arch.), 2003-09-20. [dostęp 2019-01-09].
  3. ↑ a b c Mija 20 lat posługi abp. Michalika w Przemyślu. ekai.pl (arch.), 2013-04-17. [dostęp 2019-01-09].
  4. ↑ a b c Józef Michalik. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2020-05-02]. (ang.).
  5. ↑ W niedzielę dziękczynienie za 25 lat posługi biskupiej abp. Michalika. ekai.pl (arch.), 2011-10-12. [dostęp 2019-01-09].
  6. ↑ a b c d e f g R. Bartnicki: Laudacja na cześć Jego Ekscelencji Księdza Arcybiskupa Józefa Michalika Metropolity Przemyskiego, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski na uroczystości nadania Mu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. zambrow.org (arch.). [dostęp 2019-01-09].
  7. ↑ K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 176. ISBN 83-7052-900-3.
  8. ↑ P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 289–290. ISBN 83-211-1311-7.
  9. ↑ a b Zarys historii diecezji 1945–1995. kuria.zg.pl (arch.). [dostęp 2016-10-18].
  10. ↑ Posługa Biskupia. jmichalik.episkopat.pl (arch.). [dostęp 2019-01-09].
  11. ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo di Przemyśl dei Latini (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2016-04-30. [dostęp 2016-04-30]. (wł.).
  12. ↑ Przemyśl: Abp Józef Michalik przechodzi na emeryturę. Bp Adam Szal – metropolitą przemyskim. episkopat.pl (arch.), 2016-04-30. [dostęp 2016-10-08].
  13. ↑ K. Rzepka: Abp Adam Szal objął kanonicznie Archidiecezję Przemyską. przemyska.pl (arch.), 2016-05-11. [dostęp 2024-10-05].
  14. ↑ Abp Michalik nowym przewodniczącym Episkopatu. ekai.pl (arch.), 2004-03-18. [dostęp 2019-01-09].
  15. ↑ Abp Józef Michalik kończy posługę przewodniczącego KEP (podsumowanie). episkopat.pl (arch.), 2014-03-11. [dostęp 2016-10-18].
  16. ↑ Józef Michalik na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2024-10-05].
  17. ↑ Cyryl I i abp Michalik podpisali przesłanie o pojednaniu narodów Polski i Rosji. onet.pl, 2012-08-17. [dostęp 2012-08-17].
  18. ↑ By wojna nie trwała dziś w sercach ludzi. episkopat.pl (arch.), 2013-06-28. [dostęp 2016-10-18].
  19. ↑ a b c d e Arcybiskup Józef Michalik w serwisie Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. jmichalik.episkopat.pl (arch.). [dostęp 2019-01-09].
  20. ↑ Rzym: spotkanie CCEE. pl.radiovaticana.va, 2014-10-03. [dostęp 2016-10-08].
  21. ↑ Honorowi Obywatele Miasta. krosno.pl (arch.). [dostęp 2024-06-22].
  22. ↑ Uchwała Nr 1/2007 Rady Miejskiej w Przemyślu. przemysl.pl, 2007-01-25. [dostęp 2015-12-31].
  23. ↑ Honorowi obywatele gminy Krasiczyn. krasiczyn.pl (arch.). [dostęp 2016-10-08].
  24. ↑ Uchwała nr 213/XXIV/2011 Rady Miasta Jarosławia. bip.jaroslaw.um.gov.pl, 2011-12-29. [dostęp 2013-04-28].
  25. ↑ A. Gorzelak-Nieduży: Druga sesja Sejmiku Województwa Podkarpackiego. podkarpackie.pl (arch.). [dostęp 2024-06-22].
  26. ↑ Abp Michalik doktorem honoris causa. ekai.pl (arch.), 2013-02-22. [dostęp 2019-01-09].
  27. ↑ K. Kuchaj: Doktorat honoris causa dla arcybiskupa Józefa Michalika. rzeszow.tvp.pl (arch.), 2013-02-21. [dostęp 2024-06-22].
  28. ↑ Komunikat. solidarnawies.pl. [dostęp 2014-03-13].
  29. ↑ Abp Józef Michalik laureatem nagrody Emiliana Kowcza. ekai.pl (arch.), 2014-10-26. [dostęp 2019-01-09].
  30. ↑ Z. Suchy. Bene Merenti dla Arcybiskupa. „Niedziela”. Nr 11/2020 (edycja przemyska). s. I. ISSN 0208-872X. [dostęp 2020-10-19]. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Biskupi gorzowscy i zielonogórsko-gorzowscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Biskupi przemyscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Prezydium Konferencji Episkopatu Polski
Przewodniczący
Zastępcy przewodniczącego
Sekretarze generalni