Jacob Toorenvliet

Jacob Toorenvliet
Ilustracja
Jacob Toorenvliet (wizerunek górny)
Data i miejsce urodzenia

przed 1 lipca 1640
Lejda

Data i miejsce śmierci

przed 25 stycznia 1719
Oegstgeest

Dziedzina sztuki

malarstwo, rysunek, rytownictwo

Epoka

barok

Multimedia w Wikimedia Commons
Jacob Toorenvliet – Alegoria malarstwa
Jacob Toorenvliet, Pijacy wieśniak i służąca
Jacob Toorenvliet – Wizyta lekarza

Jacob Toorenvliet (ochrz. 1 lipca 1640 w Lejdzie, poch. 25 stycznia 1719 w Oegstgeest)[1] – holenderski malarz, rysownik i rytownik okresu baroku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny artystycznej. Uczył się w u swego ojca Abrahama Toorenvlieta (I), malarza szkła i rysownika[1][2][3] oraz u Gerarda Dou[a][1]. W latach 60. XVII w. odbył podróż artystyczną do Włoch. Początkowo do Rzymu, gdzie przystąpił do bractwa Bentvueghels[1][4] i przybrał pseudonim Jason[1][2]. W latach 1664–1667 przebywał w Wenecji, a następnie w Wiedniu[3], który opuścił w 1679[1][2][4], prawdopodobnie z powodu epidemii dżumy[1].

W tym samym roku powrócił do Lejdy, gdzie w 1682 wstąpił do tamtejszej gildii św. Łukasza[1][5], w której w latach 1695–1712 pełnił różne funkcje[1][2], w tym dziekana (w 1703)[1][3][4]. W 1694 wraz z Willemem van Mierisem i Carelem de Moorem założył lejdejską akademię rysunkową[1][2], w której od 1712 był profesorem rysunku[4]. Wśród jego uczniów był jego syn Abraham Toorenvliet (II) oraz Jacob van der Sluys[1].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Malował głównie portrety, jednak na ogół rozbudowane, przez co można je również uznać za sceny rodzajowe[5]. Dzięki pobytowi we Włoszech, gdzie studiował dzieła mistrzów (w tym Rafaela[3], doskonale operował kolorem[3][5], jednak nie osiągnął intymnego uroku, jaki charakteryzuje większość obrazów szkoły lejdeńskiej[5]. Stosował silnie skontrastowany światłocień, z zachowaniem ogólnej chłodnej szarości[4].

W jego wczesnych pracach widoczny jest wpływ twórczości Gabriëla Metsu[2][5], Fransa van Mierisa czy Jana Steena[2], zaś w twórczości powstałej po jego pobycie we Włoszech – szkoły włoskiej[5]. Sporadycznie malował sceny historyczne[1][2]. Znana też jest jego martwa natura z gołębiem i ziębami[1].

W Muzeum Narodowym w Warszawie znajdują się trzy obrazy Jacoba Toorenvlieta: Śpiąca kobieta[6], Skrzypek[7] i Pięć zmysłów[8].

Wybrane dzieła

[edytuj | edytuj kod]

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Śpiąca kobieta
    Śpiąca kobieta
  • Skrzypek
    Skrzypek
  • Pięć zmysłów
    Pięć zmysłów
  • Alchemik
    Alchemik
  • Muzykująca para
    Muzykująca para

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Gerard Dou był przyrodnim bratem ojca Jacoba Toorenvlieta[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Jacob Toorenvliet [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-06-13] (ang. • niderl.).
  2. ↑ a b c d e f g h Maciej Monkiewicz, Toorenvliet, Jacob, [w:] Robert Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 358, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
  3. ↑ a b c d e Toorenvliet, Jacob or Toornvliet or Torenvliet; called Jason, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.B00183942 [dostęp 2024-06-13] (ang.).
  4. ↑ a b c d e Toorenvliet, Jacob [online], Web Gallery of Art [dostęp 2024-06-13] (ang.).
  5. ↑ a b c d e f H.A. Lier, Toorenvliet, Jacob [online], Deutsche Biographie [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  6. ↑ Jacob Toorenvliet, Śpiąca kobieta [online], Cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie [dostęp 2024-06-14].
  7. ↑ Jacob Toorenvliet, Skrzypek [online], Cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie [dostęp 2024-06-14].
  8. ↑ Jacob Toorenvliet, Pięć zmysłów [online], Cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie [dostęp 2024-06-14].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]