Jan Krzysztof Glaubitz
| Data i miejsce urodzenia |
około 1700 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 marca 1767 |
| Narodowość |
niemiecka |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
Jan Krzysztof Glaubitz (niem. Johann Christoph Glaubitz; ur. ok. 1700 na Śląsku, zm. 30 marca 1767 w Wilnie)[1] – architekt niemieckiego pochodzenia, przedstawiciel późnego baroku, od 1737 działał w Wilnie; luteranin.
Urodził się prawdopodobnie na Śląsku (wg innego poglądu w którymś z miast Prus Królewskich, być może były to: Chełmno, Elbląg lub Toruń)[2]. W latach 1732–1733 był czeladnikiem murarskim w Gdańsku u mistrza Gottfryda Forstera[3]. W 1737 roku wzmiankowany jest w Wilnie jeszcze jako prosty murarz. Stopień mistrzowski osiągnął zapewne około 1736-1737[2]. Pierwsze jego potwierdzone dzieło to odbudowa kościoła ewangelickiego w Wilnie w latach 1739–1743.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- odbudowa po pożarze kościoła ewangelickiego w Wilnie, lata 1739-1743[2]
- pałac Antoniego Michała Paca w Jeźnie,
- pałac w Struniu w 1749[4],
- kościół w Stołowiczach (po Józefie Fontanie od 1743) oraz ołtarz w tym kościele[2],
- po pożarach w latach 1737, 1748 i 1749 odbudowywał domy mieszkalne Wilna,
- odbudowany kościół św. Katarzyny w Wilnie (1741-1744) i Kaplica Opatrzności w 1746[2],
- kopuła i szczyty kościoła Wizytek pw. Serca Jezusowego w Wilnie
- od 1748 roku fasada kościoła św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Wilnie (jako murarz pracował przy kościele wcześniej w latach 1739–1743)[2],
- restauracja kościoła św. Anny w Wilnie (1747); m.in. budowa trzech barokowych ołtarzy,
- ikonostas w cerkwi Świętego Ducha w Wilnie; umowa z 1753, projekt z 1761[2],
- fasada, szczyt, ambona i ołtarz główny w Soborze unickim w Połocku (1738–1765)[5],
- Kościół Świętego Ducha w Wilnie, w tym kopuła i szczyty (1753–1770)[2], ołtarze zaprojektował w latach 1775–1776 Franciszek Ignacy Hoffer,
- kościół Dominikanów w Zabiałłach-Wołyńcach w 1749 roku, ale bez wież zbudowanych w latach 1764–1766[2]
- projekt kopuły kościoła św. Kazimierza w Wilnie (autorstwo niepewne, jej autorem był raczej Tomasz Żebrowski),
- kościół jezuitów w Dyneburgu (Dźwińsku) na Łotwie (autorstwo niepewne, kościół nie istnieje),
- pałac Łopacińskich (Olizarów) w Wilnie (zaułek Bernardyński),
- kopuła kościoła Jezuitów pw. św Józefa w Witebsku (1760)
- klasztor Bazylianów w Wilnie po 1761 (bez Bramki Bazyliańskiej przypuszczalnie projektu Antonio Paracca)[2].
- Pałac arcybiskupów prawosławnych w Mohylewie (1772–1785)
Galeria - potwierdzone atrybucje
[edytuj | edytuj kod]-
Połock - ołtarz główny -
Stołowicze - ołtarz główny (za ikonostasem) -
Wilno - ołtarz w cerkwi św. Ducha -
Wilno - Kaplica Opatrzności -
Wilno - kościół św. Katarzyny -
Zabiałły-Wołyńce (bez wież) -
Wilno - kościół św. Ducha -
Wilno - szczyt nad prezbiterium kościoła św. Katarzyny -
Połock - szczyt nad prezbiterium soboru -
Wilno - kościół Wizytek
_(3).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Glaubitz Jan Krzysztof, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-10-04].
- ↑ a b c d e f g h i j Mariusz Karpowicz, Wileńska odmiana architektury XVIII wieku, Wydawnictwo: Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012, ISBN 978-83-63580-10-0
- ↑ J.Pałubicki, Informacja o pobycie Jana Krzysztofa Glaubitza w Gdańsku, Biuletyn Historii Sztuki, 1980, XLII, nr 1, s.76
- ↑ Struń (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 420.
- ↑ W.Boberski, Późnobarokowa cerkiew katedralna w Witebsku i jej rzymski pierwowzór, Biuletyn Historii Sztuki, LXII, 2000, nr 1-2, s.144
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Lorentz: Jan Krzysztof Glaubitz – architekt wileński XVIII wieku. Warszawa: 1937.
- Pałubicki Jerzy, Informacja o pobycie Jana Krzysztofa Glaubitza w Gdańsku, Biuletyn Historii Sztuki, XLII: 1980, nr 1.
- Drema Vladas, Materiały do historii sztuki Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jan Krzysztof Glaubitz, Jan Hedel, Jan Melich, Biuletyn Historii Sztuki, XLII: 1980, nr 1.
- Mariusz Karpowicz, Wileńska odmiana architektury XVIII wieku, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012; ISBN 978-83-63580-10-0
