Johann Friedrich Doles

Johann Friedrich Doles
Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1715 ; Steinbach-Hallenberg
Pochodzenie	niemieckie
Data i miejsce śmierci	8 lutego 1797 ; Lipsk
Gatunki	muzyka poważna, muzyka barokowa, muzyka klasycyzmu
Zawód	kompozytor, kantor, organista
	Multimedia w Wikimedia Commons

Johann Friedrich Doles starszy^[1] (ur. 23 kwietnia 1715 w Steinbach-Hallenberg, zm. 8 lutego 1797 w Lipsku^[1]^[2]^[3]) – niemiecki kompozytor, kantor i organista.

Życiorys

Pochodził z rodziny muzycznej^[1]. Jego ojciec, Johann Andreas Doles, był kantorem w Steinbach-Hallenberg^[1]. Kształcił się początkowo w Schmalkalden^[2], później uczęszczał do gimnazjum w Schleusingen^[1]^[2]. Już wówczas komponował pierwsze arie, motety i utwory okolicznościowe^[1]. W 1739 roku rozpoczął studia teologiczne na Uniwersytecie w Lipsku, jednocześnie pobierając lekcje u Johanna Sebastiana Bacha^[1]^[2]. Podczas studiów prowadził lipskie Grosse Konzerte^[1]^[2].

W 1744 roku objął funkcję kantora gimnazjalnego i dyrektora muzyki we Freibergu^[1], odszedł jednak stamtąd po konflikcie z dyrektorem Johannem Gottliebem Biedermannem w 1755 roku^[2]. W latach 1756–1789 był kantorem kościoła św. Tomasza w Lipsku^[1]^[3]. W 1789 roku odwiedził go w Lipsku Wolfgang Amadeus Mozart, który zachwycił się wykonaniem motetu Bacha Singet dem Herrn ein neues Lied i poprosił o kopię partytury^[4]. Do jego uczniów należeli Johann Ernst Altenburg, Johann Friedrich Samuel Döring^[1] i Franz Vollrath Buttstett^[3].

Syn Dolesa, Johann Friedrich młodszy (1746–1796), był prawnikiem i kompozytorem^[1].

Twórczość

Należy do czołowych obok Gottfrieda Augusta Homiliusa przedstawicieli protestanckiej muzyki sakralnej w Niemczech końca XVIII wieku^[4]. Jego muzyka wykazuje cechy typowe zarówno dla muzyki baroku, jak i klasycyzmu, co zapewniło mu dużą popularność wśród współczesnych^[1]. Chociaż darzył wielkim szacunkiem J.S. Bacha, jako kantor kościoła św. Tomasza w Lipsku praktycznie zaprzestał wykonywania jego dzieł^[1].

Wśród jego kompozycji znajduje się około 160 kantat, 35 motetów^[3]^[4], trzy Pasje, trzy Te Deum, dwie msze, Magnificat, a także około 40 pieśni (głównie do tekstów Christiana Fürchtegotta Gellerta)^[3]. Nie zachował jego singspiel skomponowany w 1748 roku z okazji pokoju w Akwizgranie^[3].

Był też autorem pracy teoretycznej Anfangsgründe zum Singen^[1]^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 428. ISBN 83-224-0223-6.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 219–220. ISBN 0-674-37299-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 163. ISBN 978-0-8108-7183-0.
↑ ^a ^b ^c Melvin P. Unger: Historical Dictionary of Choral Music. Lanham: Scarecrow Press, 2010, s. 104. ISBN 978-0-8108-5751-3.

Linki zewnętrzne

Johann Friedrich Doles – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 428. ISBN 83-224-0223-6.

[harvard-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 219–220. ISBN 0-674-37299-9.

[boer-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 163. ISBN 978-0-8108-7183-0.

[choral-4] Melvin P. Unger: Historical Dictionary of Choral Music. Lanham: Scarecrow Press, 2010, s. 104. ISBN 978-0-8108-5751-3.

[1]

[2]

[3]

[4]