Jolanta Lothe
 Jolanta Lothe (1970) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Współmałżonek |
Helmut Kajzar |
| Lata aktywności |
1964–2022 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Jolanta Antonina Lothe-Kajzar (ur. 19 kwietnia 1942 w Wilnie, zm. 1 kwietnia 2022 w Warszawie) – polska aktorka.
Odznaczona Brązowym (2012) i Srebrnym (2020) Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Wilnie (ówcześnie pod okupacją niemiecką). Po II wojnie światowej zamieszkała w Gdańsku z matką i babką[2]. W wieku siedmiu lat wystąpiła po raz pierwszy na scenie gdańskiego Teatru Wybrzeże jako córka Jane Graham (w tej roli Teresa Marecka, prywatnie najlepsza przyjaciółka jej matki) w sztuce Howarda Fasta Trzydzieści srebrników[2]. Marzyła o studiach medycznych, ale tuż przed maturą w 1961 roku zdobyła II Nagrodę w VIII Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim w Gdańsku i postanowiła zdawać do szkoły teatralnej. Dostała się za pierwszym razem do PWST w Warszawie, gdzie na czwartym roku broniła dyplom u Aleksandra Bardiniego. W 1966 roku ukończyła studia.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Debiutem telewizyjnym była rola pracownicy PGR-owskiej obory w serialu Barbara i Jan (1964), którą otrzymała będąc na studiach. Rok później trafiła na kinowy ekran jako dziewczyna w Studiu Nagrań Pocztówkowych w dramacie psychologicznym Jerzego Skolimowskiego Walkower (1965). Można ją było dostrzec w jednym z odcinków serialu Czterej pancerni i pies (1966) jako żołnierkę Rosjankę, kierującą ruchem pojazdów na moście. Zdobyła popularność jako pielęgniarka Genowefa Kłoś, asystentka tytułowej bohaterki (Ewa Wiśniewska), w serialu Doktor Ewa (1970). W kultowej komedii Marka Piwowskiego Rejs (1970) wystąpiła jako dziewczyna przechadzająca się w strojach kąpielowych. W pamięci telewidzów zapisała się dzięki kreacji Urszuli Kurasiowej, żony Leona (Kazimierz Kaczor) w serialu Polskie drogi (1977), za którą w 1978 roku została uhonorowana Nagrodą Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji, indywidualną I stopnia[3].
Była na okładkach magazynów takich jak „Ekran” (w maju 1969 roku, w marcu 1971 roku, w marcu 1978 roku), „Film” (w marcu 1970 roku, w listopadzie 1971 roku) i „Tele Tydzień” (w maju 2013 roku)[4].
Aktorka scen warszawskich: Teatru Syrena (1966–1967), Teatru Klasycznego (1968–1972), Teatru Studio (1972–1976), Teatru Narodowego (1976–1982)[5].
W latach 1985–2018 w Warszawie współtworzyła wraz z Piotrem Lachmannem eksperymentalny Videoteatr „Poza”[6] z siedzibą w Pałacu Szustra, który w 1992 roku zdobył nagrodę Fringe First na Festiwalu Fringe w Edynburgu i w 2005 roku wyróżniono specjalną Nagrodą Literacką im. Władysława Reymonta.
Ostatnią rolą telewizyjną Joanny Lothe była postać Teresy Struzik w serialu Barwy szczęścia (2007–2017, 2019–2021)[5].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Była córką Tadeusza Lothe i aktorki Wandy Stanisławskiej-Lothe, przez matkę wnuczką poetki Wandy Stanisławskiej[7]. W 1943 jej ojciec został rozstrzelany w Ponarach[7].
W 1972 roku wyszła za mąż za Helmuta Kajzara, dramaturga i reżysera teatralnego. Mieli córkę Paulę (ur. 1973). Kajzar zmarł w 1982 roku w wieku 41 lat na czerniaka.
Zmarła 1 kwietnia 2022 roku w wieku 79 lat[5][8]. Pogrzeb odbył się 8 kwietnia 2022 roku. Aktorka została pochowana na Powązkach w Warszawie w grobie swojej matki[9][10].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod] Filmy fabularne
| |||
| Rok | Tytuł | Reżyser | Rola |
| 1965 | Walkower | Jerzy Skolimowski | dziewczyna w Studiu Nagrań Pocztówkowych |
| 1966 | Marysia i Napoleon | Leonard Buczkowski | dziewczyna przy barze |
| 1967 | Wycieczka w nieznane | Jerzy Ziarnik | Halina, mieszkanka Oświęcimia |
| Julia, Anna, Genowefa... | Anna Sokołowska | Irma Dziwiszówna, przyjaciółka Anny | |
| 1968 | Hasło Korn | Waldemar Podgórski | Wanda, narzeczona Brackiego |
| Gra | Jerzy Kawalerowicz | Magda, panna młoda | |
| 1969 | Tylko umarły odpowie | Sylwester Chęciński | Monika Kulig, koleżanka Renaty |
| Polowanie na muchy | Andrzej Wajda | redaktorka Basia w Nieporęcie | |
| Nowy | Jerzy Ziarnik | urzędniczka w dziale socjalnym | |
| Jarzębina czerwona | Ewa Petelska i Czesław Petelski | Niemka w piwnicy | |
| 1970 | Rejs | Marek Piwowski | dziewczyna przechadzająca się w strojach kąpielowych |
| Prom | Jerzy Afanasjew | sekretarka radzieckiego komendanta | |
| Pejzaż z bohaterem | Włodzimierz Haupe | pasażerka w pociągu | |
| Książę sezonu | Witold Orzechowski | Jadwiga, „kuzynka” dyrektora | |
| 1971 | Kłopotliwy gość | Jerzy Ziarnik | koleżanka Piotrowskiego w PZMC |
| Beczka Amontillado | Leon Jeannot | Francesca | |
| 150 na godzinę | Wanda Jakubowska | znajoma Jimmiego w Kossówce | |
| 1972 | Opętanie | Stanisław Lenartowicz | żona fotografa |
| Bitva o Hedviku | Julian Dziedzina | służąca Zofka | |
| 1973 | Profesor na drodze | Zbigniew Chmielewski | żona ucznia Technikum dla Pracujących |
| Brzydkie kaczątko | Tomasz Zygadło | stewardesa | |
| 1974 | Potop | Jerzy Hoffman | Terka Gasztowtówna-Paculanka |
| Urodziny Matyldy | Jerzy Stefan Stawiński | Joanna, przyjaciółka Matyldy | |
| Nie ma róży bez ognia | Stanisław Bareja | Korbaczewska | |
| Loghat El Hob | Zoheir Bakir | kobieta | |
| 1975 | Wyjazd służbowy | Andrzej J. Piotrowski | Wanda Nowak, przyjaciółka Lipińskich |
| Obrazki z życia | Jerzy Obłamski | Kazia Szymczak (odc. 5) | |
| Kitka | Ryszard Rydzewski | kobieta | |
| 1976 | Smuga cienia | Andrzej Wajda | członkini żeńskiej orkiestry |
| Brunet wieczorową porą | Stanisław Bareja | kasjerka w kinie | |
| 1997 | Bandyta | Maciej Dejczer | nabywczyni dziecka |
| Seriale telewizyjne
| |||
| Rok | Tytuł | Reżyser | Rola |
| 1964 | Barbara i Jan | Hieronim Przybył | pracownica PGR-owskiej obory (odc. 6) |
| 1966 | Klub profesora Tutki | Andrzej Kondratiuk | niewierna żona (odc. 3) |
| Czterej pancerni i pies | Konrad Nałęcki i Andrzej Czekalski | Rosjanka kierująca ruchem na moście (odc. 2) | |
| 1970 | Doktor Ewa | Henryk Kluba | siostra Genowefa Kłoś (odc. 2-9) |
| 1973 | Droga | Sylwester Chęciński | barmanka w motelu (odc. 4) |
| 1976 | Wakacje | Anette Olsen | Nelly Sykusowa, żona kierownika PGR-u w Gorzyjałkach (odc. 3 i 4) |
| 1976–1977 | Polskie drogi | Janusz Morgenstern | Urszula, żona Kurasia (odc. 4-11) |
| 1976 | Daleko od szosy | Zbigniew Chmielewski | prostytutka Lola (odc. 2) |
| 1978 | 07 zgłoś się | Krzysztof Szmagier | w roli samej siebie (odc. 7) |
| 2007–2017, 2019–2021 | Barwy szczęścia | różni | Teresa Struzik, matka Marii Pyrki |
| 2012 | Prawo Agaty | Maciej Migas | Elżbieta (odc. 18) |
| 2016 | Na dobre i na złe | Grzegorz Lewandowski | Barbara, była żona Mariana (odc. 626) |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online] [dostęp 2024-06-30] (pol.).
- ↑ a b Teresa Gałczyńska, Postać sprzed lat, „Życie na Gorąco”, nr 31, 29 lipca 2004.
- ↑ Janusz R. Kowalczyk: Jolanta Lothe – Życie i twórczość. Culture.pl. [dostęp 2022-04-01]. (pol.).
- ↑ Jolanta Lothe Magazines. FamousFix.com. [dostęp 2022-03-30]. (ang.).
- ↑ a b c Jolanta Lothe w bazie filmpolski.pl
- ↑ Strona teatru. poza.q.pl. [dostęp 2015-02-27].
- ↑ a b Rafał Węgrzyniak, Wanda Stanisławska-Lothe (z domu Stanisławska), [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [online] [dostęp 2024-11-18].
- ↑ Nie żyje aktorka Jolanta Lothe. Znana z serialu „Barwy szczęścia” i filmu „Potop”. RMF FM. [dostęp 2022-04-01]. (pol.).
- ↑ Klaudia Bochenek: Pogrzeb Jolanty Lothe. Gwiazda „Barw szczęścia” miała 79 lat. radiozet.pl, 2022-04-08. [dostęp 2022-04-14].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WANDA MATERNICKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-06-13].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jolanta Lothe w bazie Filmweb
- Jolanta Lothe w bazie filmpolski.pl
- Jolanta Lothe, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jolanta Lothe na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”