Joseph Sarnoski
| |
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
31 stycznia 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 lipca 1943 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1936–1943 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       
| |
Joseph Raymond Sarnoski (ur. 31 stycznia 1915 w Simpson w stanie Pensylwania, zm. 16 lipca 1943 na Wyspie Bougainville’a w archipelagu Wysp Salomona) – amerykański wojskowy pochodzenia polskiego, oficer United States Army Air Forces poległy w czasie II wojny światowej, kawaler Medalu Honoru.
Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Był drugim najstarszym z siedemnaściorga dzieci polskiego górnika mieszkającego w Simpson w Pensylwanii, na północ od Carbondale[1][2][3]. Gdy jego ojciec zaczął podupadać na zdrowiu, opuścił on kopalnię węgla, aby przenieść się do rolnictwa, gdzie Joseph pomagał ojcu w najtrudniejszych pracach[2][3]. Rodzina przeniosła się później do pobliskiego White's Crossing, gdzie młody Sarnoski ukończył liceum. Chociaż nauka na uczelni wyższej i praca na roli pozostawiała mu niewiele wolnego czasu, zainteresował się lotnictwem[1][2][3].
Kariera wojskowa
[edytuj | edytuj kod]7 marca 1936 roku zaciągnął się do Armii Stanów Zjednoczonych jako podchorąży lotnictwa, rozpoczynając służbę w Baltimore w stanie Maryland. Po podstawowym przeszkoleniu został przydzielony do 2 Grupy Bombowej stacjonującej w Langley Field w Wirginii, z dodatkowym szkoleniem w Lowry Field w Kolorado, gdzie ukończył kurs Advanced Aircraft Armorer's w 1939 roku[2][3].
W 1940 roku został zwolniony z regularnej armii, aby ponownie zaciągnąć się do United States Army Air Corps i tam szkolić się jako członek załogi lotniczej, kończąc kurs obsługi bombowców. Został awansowany do stopnia sierżanta, zdał egzamin z ćwiczebnego bombardowania w bombowcu B-17 Flying Fortress i wrócił do Langley jako członek 41 Dywizjonu Rozpoznawczego, dołączonego do 2 Grupy Bombowej[2][3].
Podczas stacjonowania w Langley Sarnoski poznał i poślubił swoją żonę Marie, otrzymał też awans na sierżanta sztabowego na początku 1941 roku. We wrześniu 1941 roku został przeniesiony do Dow Field w Bangor w stanie Maine, jako instruktor bombardowania w 65 Eskadrze Bombowej 43 Grupy Bombowej, nowo przezbrojonej w bombowce B-17[1][3]. Po przystąpieniu Stanów Zjednoczonych do II wojny światowej grupa Sarnoskiego została przeniesiona 13 stycznia 1942 roku do Australii, gdzie w marcu został on awansowany do stopnia technical sergeant (niemającego odpowiednika w polskiej hierarchii wojskowej). Nadal pracował głównie jako instruktor, ale wykonał też kilka misji bojowych i zdobył awans na starszego sierżanta. W listopadzie 1942 roku, przebywając w Port Moresby na Nowej Gwinei, zgłosił się na ochotnika do załogi bojowej utworzonej przez por. Jaya Zeamera Jr.[2][3] Został odznaczony Srebrną Gwiazdą za dokonania w walce i 24 maja 1943 roku za rekomendacją pilota bombowca, na którym służył, otrzymał awans do stopnia podporucznika[3].
Ostatnia misja
[edytuj | edytuj kod]
16 czerwca 1943 roku Sarnoski, zwykle służący w misjach bojowych jako bombardier, zgłosił się na ochotnika do lotu jako członek załogi B-17E, AAF Ser. 41-2666, Old 666 na misję bez eskorty nad Buka, małą wyspę na północnym wybrzeżu Bougainville[4][5][6]. Zadanie zakładało pokonanie w obie strony odległości 1200 mil, aby sfotografować japońskie instalacje wojskowe i sporządzić mapę zachodniego wybrzeża Bougainville na południe aż do Zatoki Cesarzowej Augusty w ramach przygotowań do desantu alianckiego zaplanowanego na początek listopada 1943 roku[2]. Najwyraźniej bez wiedzy wywiadu aliantów 15 czerwca Japończycy przenieśli około 400 myśliwców na Wyspy Salomona.
Fotograficzna misja rozpoznawcza przebiegała bez incydentów, chociaż załoga B-17 zgłosiła zauważanie ok. 20 myśliwców startujących z lotniska na wyspie Buka[4][5][6]. Bombowiec kontynuował lot na południe według ustalonej trasy i na krótko przed jego ukończeniem został przechwycony przez pięć japońskich myśliwców atakujących od czoła. Chociaż Sarnoski został ranny w ataku, nadal strzelał z karabinu maszynowego Browning M2 zainstalowanego w czołowej, obrotowej wieżyczce, zestrzeliwując dwa samoloty[4][5][6]. 20-milimetrowy pocisk z japońskiego działka lotniczego eksplodował w przedziale nosowym B-17, poważnie raniąc Sarnoskiego i wyrzucając go siłą uderzenia z przedziału. Sarnoski powlókł się jednak z powrotem na swoje stanowisko i kontynuował ostrzał, aż upadł bez sił na swój karabin maszynowy i zmarł z wykrwawienia[4][5][6].
B-17 ostatecznie wylądował pomyślnie na Nowej Gwinei po śmierci Sarnoskiego. Por. Jay Zeamer Jr. został również odznaczony Medalem Honoru, był to jedyny przypadek w czasie II wojny światowej, kiedy dwóch członków jednej załogi zostało uhonorowanych tym odznaczeniem za oddzielne akty bohaterstwa w tej samej misji lotniczej. Biorąc pod uwagę, że oprócz tego członkowie załogi Zeamera otrzymali także osiem Purpurowych Serc, czyni to z jego załogi najliczniej odznaczoną, amerykańską załogę lotniczą tej wojny[6].
Pochówek i upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]6 stycznia 1949 roku, dwa dni po pierwszym pochówku na nowym cmentarzu, prochy Sarnoskiego zostały przeniesione z pierwszego miejsca pochówku na Nowej Gwinei i pochowane w sekcji A, grób 582 Narodowego Cmentarza Pacyfiku w Honolulu na Hawajach[7].
Park stanowy Merli-Sarnoski, położony w Fell Township (na obrzeżach Carbondale) w Pensylwanii został nazwany imieniem Josepha Sarnoskiego i Gino J. Merli w 2002 roku; obaj byli kawalerami Medalu Honoru za czyny dokonane w czasie II wojny światowej i mieszkańcami hrabstwa Lackawanna[8].
Wojskowe pole defiladowe obok koszar 43 Grupy Transportu Lotniczego na Pope Field, części Fort Bragg w Karolinie Północnej, zostało nazwane na cześć Sarnoskiego w 2008 roku[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Jacek Ostrowski: Podporucznik Joseph Sarnoski – potomek polskich emigrantów – odznaczony Medalem Honoru. Nowa Strategia, 2.01.2015. [dostęp 2020-12-26].
- ↑ a b c d e f g 2LT Joseph Raymond Sarnoski. Honor States. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h 2LT Joseph Raymond Sarnoski. Military Hall of Honor, LLC. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ a b c d SARNOSKI, JOSEPH R.. Official United States Air Force Website. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ a b c d Joseph R. Sarnoski. CONGRESSIONAL MEDAL OF HONOR SOCIETY. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e Joseph Raymond Sarnoski. The Hall of Valor Project. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ National Memorial Cemetery of the Pacific. U.S. Department of Veterans Affairts. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ Merli-Sarnoski Park. DiscoverNEPA. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).
- ↑ Mindy Bloem: 43rd AW Dedicates HQ Building to MOH Recipients. Air Force Print News Today. [dostęp 2020-12-26]. (ang.).