Kościelisko (gmina)

Kościelisko

gmina wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	tatrzański
TERC	1217042
Siedziba	Kościelisko
Wójt	Roman Krupa (od 2018)
Powierzchnia	136,37 km²
Populacja (01.01.2022) • liczba ludności	9026[1]
• gęstość	63,5 os./km²
Nr kierunkowy	18
Tablice rejestracyjne	KTT
Adres urzędu: Nędzy-Kubińca 101 34-511 Kościelisko
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 3
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościelisko
Położenie na mapie Polski Kościelisko
49°17′N 19°53′E/49,290833 19,888333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Kościelisko – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. W latach 1994–1998 gmina położona była w województwie nowosądeckim.

Siedziba gminy to Kościelisko.

Według danych z 1 stycznia 2022^[1] gminę zamieszkiwało 9026 osób.

Historia

Gmina zbiorowa Kościelisko została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie nowotarskim w woj. krakowskim z obszaru dotychczasowej jednostkowej gminy wiejskiej: Kościelisko^[2]. Ponieważ składała się z jednej miejscowości nie została podzielona na gromady^[3].

Podczas II wojny światowej zachowała granice przedwojenne. Włączono ją do dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa (powiat Neumarkt). W 1943 roku liczyła 1747 mieszkańców^[4].

Po wojnie powrócono do stanu sprzed wojny. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina nadal obejmowała samo Kościelisko i nie była podzielona na gromady^[5]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[6], a jej obszar przekształcono w gromadę Kościelisko^[7].

1 stycznia 1973 roku, w związku z kolejną reformą gminną kraju, utworzono nowy twór administracyjny o nazwie Kościelisko-Witów z siedzibą w Witowie. Gmina ta objęła cztery sołectwa: Chochołów, Dzianisz, Kościelisko i Witów^[8]. 1 czerwca 1975 gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. nowosądeckim^[9]. 1 lipca 1977 roku gmina Kościelisko-Witów została zniesiona. Z większości jej obszaru (sołectw Dzianisz, Kościelisko i Witów) oraz z obszaru znoszonej gminy Poronin^[10] i części gmin Biały Dunajec i Czarny Dunajec utworzono nową gminę Tatrzańską. Jedynie sołectwo Chochołów z gminy Kościelisko-Witów włączono do gminy Czarny Dunajec^[11].

Gmina Tatrzańska została ostatecznie zlikwidowana 30 grudnia 1994, a z jej obszaru wydzielono gminę Kościelisko o nowych granicach, obejmując trzy sołectwa: Dzianisz, Kościelisko i Witów^[12]. W porównaniu ze zniesioną w 1977 roku gminą Kościelisko-Witów, nowa gmina Kościelisko nie objęła zatem Chochołowa, który pozostał w gminie Czarny Dunajec, a w porównaniu z odsłoną z lat 1934–54 nowa gmina Kościelisko stała się gminą wielowioskową.

W 1999 roku gmina weszła w skład powiatu tatrzańskiego w nowo utworzonym województwie małopolskim^[13].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[14] gmina Kościelisko ma obszar 136,37 km², w tym:

• użytki rolne: 26%
• użytki leśne: 63%

Gmina stanowi 28,92% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 1 stycznia 2022^[1]:

Opis	Ogółem
Jednostka	osób
Populacja	9026
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	66

• Piramida wieku mieszkańców gminy Kościelisko w 2014 roku^[15]

Sołectwa

Dzianisz, Kościelisko, Witów.

Sąsiednie gminy

Czarny Dunajec, Poronin, Zakopane. Gmina sąsiaduje ze Słowacją.

Zobacz też

• Gmina Kościelisko-Witów
• Gmina Tatrzańska

Przypisy

1. GUS, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-05-07]  (pol.).
2. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 594
3. Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 145
4. Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement (1943)
5. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
6. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
7. Uchwała Nr 27/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu nowotarskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 17 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
8. Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dz. Urz. WRN w Krakowie z 1972 r. Nr 18, Poz. 268)
9. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
10. Gmina Poronin została odtworzona w 1994 roku (Dz.U. z 1994 r. nr 132, poz. 671)
11. Dz.U. z 1977 r. nr 20, poz. 82
12. Dz.U. z 1994 r. nr 132, poz. 671
13. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603)
14. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
15. Gmina Kościelisko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

Linki zewnętrzne

• Oficjalny System Informacji Przestrzennej Gminy Kościelisko
• Strona internetowa Gminy Kościelisko