Kristaq Rama
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Alma Mater | |
.svg){kind=small}
| |
Kristaq Rama (ur. 31 lipca 1932 w Durrësie, zm. 11 kwietnia 1998 w Tiranie[1]) – albański rzeźbiarz, ojciec Ediego Ramy, deputowany do Zgromadzenia Ludowego 7. (1970–1974), 8. (1974-1978), 9. (1978-1982), 10. (1982-1987) i 11. (1987-1990) kadencji[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Vlasha Ramy i Veroniki z d. Kolombi (siostry Zefa Kolombiego). W 1943 przeniósł się wraz z rodziną do Tirany, gdzie uczył się w gimnazjum[1]. Ukończył szkołę artystyczną Jordan Misja w Tiranie, w której uczył się rzeźby pod kierunkiem Odhise Paskaliego i Nexhmedina Zajmiego[1]. Współpracował z Janaqem Paço przy realizacji pomnika Skanderbega w Kruji[1]. W 1951 wyjechał na studia do ZSRR. W roku 1960 obronił dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Leningradzie[1]. W 1960 powrócił do Albanii i podjął pracę urzędnika w ministerstwie kultury, a także wykładowcy rzeźby w Instytucie Sztuk Pięknych w Tiranie. W latach 1962–1966 był dyrektorem Galerii Sztuki w Tiranie[1].
Jako jeden z najbardziej zasłużonych rzeźbiarzy albańskich mieszkał wraz z rodziną w dzielnicy przeznaczonej dla komunistycznej elity w Tiranie (tzw. Blloku). Zmarł w kwietniu 1998 w Tiranie. W 2009 został oskarżony przez grupę działaczy Demokratycznej Partii Albanii o współudział w wydaniu wyroku na poetę Havziego Nelę w 1988[3]. Rama, jako członek Prezydium parlamentu Albanii podpisał wniosek o wydanie wyroku śmierci na Nelę.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]
Dorobek artystyczny Kristaqa Ramy obejmuje ponad 200 prac, w większości popiersia znanych postaci z historii Albanii (Shote Galica, Avni Rustemi, Kostandin Kristoforidhi), a także rzeźby monumentalne i akty kobiece[1]. Do najbardziej znanych rzeźb w dorobku artysty należy pomnik Matki Albanii, wykonany w 1971 wspólnie z Mumtazem Dhramim i Shabanem Haderim, Pomnik Niepodległości we Wlorze, a także pomnik Mujo Ulqinaku znajdujący się w Durrësie. W 1988 wspólnie z Thomą Dhamo zrealizował pomnik Envera Hodży, który stanął w Tiranie[1]. Największą kolekcją prac Ramy dysponuje Narodowa Galeria Sztuki w Tiranie (31 rzeźb)[4]. Imię Ramy nosi jedna ze szkół w Tiranie.
Był żonaty (żona Aneta z d. Koleka), miał dwóch synów (Olsi i Edi).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Kristaq Rama (Durrës 31.07.1932 - Tiranë 11.04.1998). floripress.blogspot.com. [dostęp 2020-07-27]. (alb.).
- ↑ Ligjvenesit Shqiptare = 2020-07-27 [online], parlament.al, 2016 (alb.).
- ↑ Kristaq Rama firmosi vendimin me vdekje ne litar per Havzi Nelen. gazeta55.al. [dostęp 2020-07-27]. (alb.).
- ↑ Kristaq Rama [online], Galeria Kombetare [dostęp 2021-10-26] (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Suzana Varvarica: Kristaq Rama: Monografi. Tirana: Zenit, 2004. ISBN 978-99927-948-3-8.