Krzysztof Zaleski

Krzysztof Zaleski
Data i miejsce urodzenia	3 września 1948 ; Świętochłowice
Data i miejsce śmierci	20 października 2008 ; Warszawa
Zawód	reżyser teatralny, aktor filmowy i teatralny, scenarzysta
Współmałżonek	Maria Pakulnis
Lata aktywności	1971–2008
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Krzysztof Zaleski (ur. 3 września 1948^[1] w Świętochłowicach, zm. 20 października 2008 w Warszawie) – polski reżyser teatralny, aktor filmowy i teatralny, scenarzysta. Jeden z najwybitniejszych młodych twórców, którzy weszli do teatru polskiego na przełomie lat 70. i 80. XX wieku.

Życiorys

W 1971 ukończył studia na Wydziale Filologii Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Rozpoczął studia doktoranckie w Instytucie Badań Literackich PAN, gdzie zajmował się twórczością Witolda Gombrowicza. Po wyreżyserowaniu w 1974 w kole naukowym warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej Ślubu Gombrowicza, porzucił karierę literaturoznawcy. Został namówiony przez rektora Tadeusza Łomnickiego do podjęcia studiów na Wydziale Reżyserii warszawskiej PWST, które ukończył w 1979 (dyplom w 1986).

Od końca studiów był związany z warszawskim Teatrem Współczesnym, gdzie reżyserował Świecznik de Musseta (1979), Smoka E. Szwarca (przy współpracy Janusza Wiśniewskiego, 1983), Mahagonny Brechta/Weilla (1982)^[2], Ślub Gombrowicza (1983), Niech no tylko zakwitną jabłonie – musical według scenariusza napisanego wspólnie z Agnieszką Osiecką (1984)^[3].

W 1983 wystawił Księdza Marka J. Słowackiego (adaptacja i reżyseria) – uznanego za jedną z najwybitniejszych inscenizacji Słowackiego w Teatrze Dramatycznym. W Teatrze Ateneum wyreżyserował Skąpca Moliera oraz Dwie sceny miłosne według O. Wilde’a i A. Czechowa, Rewizora N. Gogola, Pan Inspektor przyszedł J.B. Priestleya.

W Teatrze Muzycznym Roma wyreżyserował spektakl pt. Cohen. Był twórcą spektakli o różnej stylistyce, zawsze doskonale przystających do materiału dramatycznego i wyróżniających się perfekcją wykonania.

Współpracował z Teatrem Telewizji (Sprawa Stawrogina według Fiodora Dostojewskiego, Cyrano de Bergerac Edmonda Rostanda, Chińska kokaina Michaiła Bułhakowa, Już tylko sen Eustachego Rylskiego, Rysa Pawła Mossakowskiego, Parady Jana Potockiego), a także z wieloma teatrami, m.in. Teatrem Powszechnym, Teatrem Współczesnym, Teatrem Ateneum w Warszawie oraz Teatrem Wybrzeże. Wykładał w warszawskiej PWST, a w latach 1987–1990 był prodziekanem Wydziału Reżyserskiego^[4].

Od 2006 był dyrektorem Teatru Polskiego Radia, a od 2007 – dyrektorem i redaktorem naczelnym Programu 2 Polskiego Radia^[4].

Życie prywatne

Był mężem aktorek Krystyny Wachelko-Zaleskiej oraz Marii Pakulnis.

Zmarł wskutek guza mózgu. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B12-10-3)^[5].

Nagrody

Na V Krajowym Festiwalu Teatru PR i Teatru TVP Dwa Teatry 2005 otrzymał nagrodę za scenariusz słuchowiska poetyckiego na podstawie utworów Kazimierza Wierzyńskiego Nie piszę już wierszy, zgłoszone przez Polskie Radio Program I.

W roku 2007 uhonorowano go prestiżową nagrodą przyznawaną dla artystów teatralnych – Feliksem za reżyserię Wagonu na podstawie prozy Marka Nowakowskiego, zrealizowanego w Teatrze Współczesnym w Warszawie^[6].

Wybrana filmografia (jako aktor)

1976: Niedzielne dzieci
1977: Indeks. Życie i twórczość Józefa M.
1978: Zaległy urlop
1978: Próba ognia i wody
1978: Bez znieczulenia
1979: Obok
1979: Szansa
1980: Gorączka
1980: Punkt widzenia – docent Niemirski (odc. 4 i 5)
1981: Kobieta samotna
1981: Przypadek
1981: Dziecinne pytania
1981: Człowiek z żelaza
1982: Głosy
1982: Matka Królów
1985: Idol
1985: Jezioro Bodeńskie
1985: Kochankowie mojej mamy
1985: Zabawa w chowanego
1986: Zmiennicy – Łukasik, personalny WPT
1987: O rany, nic się nie stało!!!

1987: Zabij mnie, glino
1988: Piłkarski poker
1988: Męskie sprawy
1988: Obywatel Piszczyk
1989: Konsul
1989: Odbicia – dyrektor administracyjny SGGW (odc. 2)
1991: Życie za życie. Maksymilian Kolbe
1992: Czarne słońca
1992: Warszawa. Rok 5703 (inny tytuł Tragarz puchu)^[7]
1993: Tylko strach
1993: Samowolka – sierżant Kufel
1994: Miasto prywatne
1995: Gracze
1996: Ekstradycja 2
1997: Sztos – cinkciarz „Grucha”
1999: O dwóch takich, co nic nie ukradli
2000: Bajland
2000: Twarze i maski – reżyser Sar
2003: Fala zbrodni – Nowak (odc. 4)
2004: Cudownie ocalony
2005: Dziki 2: Pojedynek – doktor Jastrząb
2006: Letnia miłość
2006: Kryminalni – Tadeusz Niezgoda „Rotger” (odc. 57)

Przypisy

↑ ^a ^b Krzysztof Zaleski w bazie filmpolski.pl
↑ Oficjalna strona Ewy Błaszczyk. [dostęp 2012-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)].
↑ Michał Bujanowicz: Krzysztof Zaleski. sierpień 2004. [dostęp 2012-02-06].
↑ ^a ^b Zmarł aktor Krzysztof Zaleski. gazeta.pl. [dostęp 2012-02-06].
↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
↑ Krzysztof Zaleski. wyborcza.pl, 2008-10-30. [dostęp 2012-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-26)].
↑ filmpolski.pl.

Bibliografia

Krzysztof Zaleski w bazie IMDb (ang.)
Krzysztof Zaleski w bazie Filmweb
Krzysztof Zaleski w bazie filmpolski.pl
Krzysztof Zaleski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09] .

Linki zewnętrzne

Krzysztof Zaleski Porozumienie policji i terrorystów – rozmawiał Jacek Cieślak, Rzeczpospolita, 9 stycznia 2006. teatry.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-12)].
Krzysztof Zaleski Od nikogo nie zależę – rozmawiała Małgorzata Piwowar, Rzeczpospolita, 5 sierpnia 2005
Krzysztof Zaleski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”

[filmpolski-1] Krzysztof Zaleski w bazie filmpolski.pl

[2] Oficjalna strona Ewy Błaszczyk. [dostęp 2012-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)].

[3] Michał Bujanowicz: Krzysztof Zaleski. sierpień 2004. [dostęp 2012-02-06].

[gazeta-4] Zmarł aktor Krzysztof Zaleski. gazeta.pl. [dostęp 2012-02-06].

[5] Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.

[6] Krzysztof Zaleski. wyborcza.pl, 2008-10-30. [dostęp 2012-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-26)].

[tytuł-7] ski.pl.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]