Mariusz Merkator (IV/V wiek) – łaciński pisarz, teolog, przyjaciel Augustyna z Hippony. Urodził się w Italii. Od 429 roku żył w klasztorze w Tracji, gdzie oddawał się twórczości pisarskiej.
Zwalczał Pelagianizm i Nestorianizm. Wykazywał powiązanie Pelagianizmu ze Szkołą Antiocheńską. Twierdził, że poglądy przedstawione przez Pelagiusza w Komentarzu do listu do Rzymian zostały zasugerowane mu przez pewnego, nieznanego dziś Rufina Syryjczyka, który z kolei zaczerpnął je od Teodora z Mopsuestii i jego bezpośredniego otoczenia. To ów Rufin pierwszy zasiał ziarno pelagianizmu w Rzymie za papieża Anastazego (399-402). To od niego przejął i rozpowszechnił tę naukę sam Pelagiusz[1].
Swoje główne traktaty anty-pelagiańskie napisał przebywając w Rzymie w latach 417-418, a następnie posłał je Augustynowi[2].
- Przestroga przed osobą Celestiusza (Commonitorium super nomine Cælestii); PL 48, 63-18.
- Przestroga przed herezją Pelagiusza, Celestiusza i Juliana (Commonitorium adversus hæresim Pelagii et Cælestii vel etiam scripta Juliani); PL 48, 109-172.
- List o różnicy między herezją Nestoriusza i dogmatami Pawła z Samosaty, Ebiona, Fotyna i Marcellina (Epistola de discrimine inter hæresim Nestorii et dogmata Pauli Samosateni, Ebionis, Photini atque Marcelli); PL 48, 772
- O bluźnierstwach Nestoriusza (Nestorii blasphemiarum capitula XII); PL 48, 907-932.
- ↑ Por. Lib. subnot.in verb. Iul. Praef., 2,3; PL 48,111 /w.5-13/; Gerald Bonner: Rufinus of Syria and African Pelagianism. s. 35(X). w: tenże: God's Decree and Man's Destiny. Londyn: 1987, s. 31-47 (X). ISBN 0-86078-203-4. Norman Powell Williams: The Ideas of the Fall and of Originl Sin. A Historical and Critical Study. London: 1927, s. 349.
- ↑ Por. list Augustyna do Mariusza Merkatora: Epistola 193