| Neoxyphinus | |||
| Birabén, 1953 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Neoxyphinus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Neoxyphinus ogloblini Birabén, 1953 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Neoxyphinus – rodzaj pająków z rodziny Oonopidae. Obejmuje 48 opisanych gatunków.
Pająki o ciele długości od 1,5 do 3,3 mm, pozbawionym wzoru barwnego[1][2].
Karapaks jest w zarysie jajowaty lub owalny, o wyniesionej części głowowej[1][2], zaokrąglonych kątach tylno-bocznych, pozbawiony jamki, wyrostków w kątach przednio-bocznych czy rozchodzących się promieniście dołków[1]. Część głowowa może być gładka, rowkowana, siateczkowana lub ziarenkowana lub guzkowana. W tyle karapaksu mogą występować powiększone kieszonki szczecinkowe lub od jednej do trzech par kolców[1][2]. Występuje sześć par oczu; te pary przednio-bocznej są największe i okrągłe, tylno-środkowej kwadratowawe i stykające się ze sobą, a tylno-bocznej okrągłe i naprzeciwległe przednio-bocznym. Oczy pary tylno-środkowej leżą wyżej niż tylno-bocznej, ale w widoku grzbietowym na jednej linii prostej. Wysoki nadustek porastają igłowate szczecinki. Lekko rozbieżne szczękoczułki mają po jednym zębie na przedniej i tylnej krawędzi. Prostokątna warga dolna nie jest zlana z pozbawionym poprzecznych listewek sternum, a na szczękach brak jest serruli. U samca szczęki mają w części odsiebnej tylno-boczne wydrążenie z ząbkowatą apofizą przedwierzchołkową i pojedynczym sensillum szczeciniastym[1].
Odnóża wszystkich par mają jednakowej grubości uda oraz po jednym trichobotrium wierzchołkowym na nadstopiu. U samicy uda pierwszej pary mają co najwyżej dwa kolce, u samca nie mają ich wcale. Zaokrąglony organ tarsalny ma cztery sensilla[1].
Opistosoma (odwłok) jest jajowata w zarysie, w tyle zaokrąglona. Z wierzchu na całej długości nakryta jest silnie zesklerotyzowanym skutum grzbietowym. Od spodu występuje otaczające rurkowaty łącznik skutum epigastryczne oraz zlane z nim, zajmujące prawie całą długość opistosomy skutum postepigastryczne. Skutum epigastryczne nie jest przyrośnięte do skutum grzbietowego. Przednia i tylna para przetchlinek połączone są bruzdami. Nie występuje skutum kądziołkowe ani nadodbytowe, brak także sklerytów bocznych[1].
Nogogłaszczki samca mają niezmodyfikowane krętarz, udo i rzepkę. Jajowate cymbium jest całkowicie zrośnięte z silnie rozdętym bulbusem. Embolus jest umieszczony przedwierzchołkowo, zwarty, S-kształtny, od spodu wykrojony u podstawy, u szczytu przedłużony, czasem zaopatrzony w listewki. Otwór ejakulacyjny jest duży i okrągły, zwykle umieszczony przednio-bocznie[1], ale u wielu gatunków przesunięty w inną pozycję[1][2].
Genitalia samicy mają duży przedsionek o silnie obrzeżonych krawędziach, wydłużony, pośrodkowy skleryt wewnętrzny i długie apodemy po bokach. Zbiornik nasienny jest duży i pojedynczy[1].
Pająki te zasiedlają głównie ściółkę lasów. Kilka gatunków znajdowano również w chodnikach termitów z rodzajów Nasutitermes i Neocapritermes[1].
Rodzaj neotropikalny, znany z Jamajki, Trynidadu, Wenezueli, Gujany, Ekwadoru, Brazylii, Peru, Boliwii i północno-zachodniej Argentyny[1][3]. 34 gatunki należą do fauny Brazylii, w tym większość znana jest tylko z tego kraju[3].
Takson ten wprowadzony został w 1953 roku przez Maxa Birabéna na łamach „Physis”. Gatunkiem typowym wyznaczony został opisany w tej samej publikacji N. ogloblini[4].
Do rodzaju tego należy 48 opisanych gatunków[3]: