Neptunea heros

	Neptunea heros
	(J.E. Gray, 1850)
	; Oryginalny rysunek muszli Neptunea heros z pracy Graya
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	mięczaki
Gromada	ślimaki
Podgromada	Caenogastropoda
Rząd	Neogastropoda
Nadrodzina	Buccinoidea
Rodzina	Buccinidae
Podrodzina	Neptuneinae
Rodzaj	Neptunea
Gatunek	Neptunea heros
Synonimy
	Chrysodomus heros Gray, 1850; Chrysodomus saturus var. tabularis Dall, 1919; Fusus fornicatus (Gmelin, 1791); Murex fornicatum Gmelin, 1791;
	Chrysodomus heros Gray, 1850; Chrysodomus saturus var. tabularis Dall, 1919; Fusus fornicatus (Gmelin, 1791); Murex fornicatum Gmelin, 1791;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Neptunea heros – gatunek średnio dużego morskiego ślimaka z rodziny Buccinidae. Drapieżnik, występujący w litoralu mórz w strefie arktycznej. Rozdzielnopłciowy, z rozwojem prostym.

Systematyka

Gatunek opisany przez J.E. Graya w 1850 roku jako Chrysodomus heros. Holotyp zebrał lekarz John Richardson podczas ekspedycji naukowej do Arktyki, w rejonie ujścia rzeki Mackenzie^[3].

Etymologia nazwy

Epitet gatunkowy (łac. heros – heros, półbóg, bohater^[4]) został nadany dla uczczenia wysiłków ekspedycji, która pracując w trudnych warunkach zebrała okazy, a także jako wyraz oceny autora gatunku, który uznał opisywane okazy za najpiękniejsze w tym rodzaju^[3].

Cechy morfologiczne

Muszle o średniej wielkości, od 60 mm do 175 mm, stożkowato-owalna. Skrętka wzniesiona, jest wyższa niż otwór muszli. Skręty wypukłe, dwa–trzy spośród starszych skrętów są zaopatrzone w kil, położony centralnie na ich powierzchni, na pozostałych występują natomiast nieregularnie rozmieszczone guzki. Wewnętrzna strona ujścia muszli jest biała. Periostrakum białawe, matowe, ma tendencję do oddzielania się od muszli. Pod nim muszla ma kolor żółtawy lub brązowy^[3]. Ślimaki zaopatrzone w wieczko.

Kapsułki jajowe podłużnie jajowate, powierzchnia jaj ziarnista, głęboko ponakłuwana^[3].

Występowanie

Przedstawiciele gatunku występują w litoralu Morza Beringa^[5], Morza Beauforta, północno-zachodniego Atlantyku, w wodach przybrzeżnych Kanady^[2].

Biologia i ekologia

Zajmowane siedliska

Gatunek zasiedla głębsze partie (poniżej 50 m głębokości) litoralu mórz, jest zimnolubny^[5].

Odżywianie

Drapieżniki, polują na bentosowe wieloszczety, małże, wąsonogi, w mniejszym stopniu na ślimaki, dziesięcionogi, strzykwy. Mogą zjadać padlinę ryb^[5].

Rozmnażanie

Rozdzielnopłciowe, stosunek ilościowy osobników obydwu płci w populacjach z Morza Beringa zbliżony do 1:1,12 na korzyść samic. Samice są nieco większe niż samce, co może się wiązać z ich dłuższym życiem. Długość życia – przypuszczalnie ponad 8 lat. Jajorodne. Rozwój prosty (w przeciwieństwie do większości pozostałych gatunków rodziny nie posiadają wolnopływającej larwy). Ślimaki wykluwające się z jaj mają muszle o długości 6–8 mm. Dojrzałość płciową osiągają przy wymiarach muszli: samce – 95 mm, samice – 110 mm. Zapłodnienie wewnętrzne, nasienie jest przechowywane przez samice w pęcherzyku nasiennym. Jaja składane w kokonach jajowych, średnio 34 kapsułki jajowe w kokonie. Kapsułka jajowa zawierać może średnio ok. 3 embrionów, oprócz nich zawiera niedojrzałe oocyty, które służą jako pokarm dla rozwijających się embrionów. Jaja są składane na twardych przedmiotach, skałach^[5].

Przypisy

↑ Neptunea heros, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e MolluscaBase eds., Neptunea heros (J. E. Gray, 1850), [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-17] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Gray, J.E. 1850. Description of a new species Chrysodomus from the mouth of the Mackenzie river. Proceedings of the Zoological Society of London Volume: Part XVIII (1850–1851); Mollusca str. 14–15, pl. VII J.E. Gray (1850) pdf
↑ Kazimierz Kumaniecki: Słownik łacińsko-polski. Warszawa: PWN, 1975.
↑ ^a ^b ^c ^d K.R. Smith, R.A. McConnaughey & C.E. Armistead: Benthic invertebrates of the Eastern Bering Sea: A synopsis of the life history and ecology of snails of the genus Neptunea. [w:] NOAA Technical Memorandum NMFS-AFSC-231 [on-line]. NOAA, U.S. Department of Commerce, 2011. [dostęp 2015-12-05]. (ang.).

[itis-1] Neptunea heros, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[mb-2] MolluscaBase eds., Neptunea heros (J. E. Gray, 1850), [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-17] (ang.).

[Gray1850-3] Gray, J.E. 1850. Description of a new species Chrysodomus from the mouth of the Mackenzie river. Proceedings of the Zoological Society of London Volume: Part XVIII (1850–1851); Mollusca str. 14–15, pl. VII J.E. Gray (1850) pdf

[Kumaniecki-4] Kazimierz Kumaniecki: Słownik łacińsko-polski. Warszawa: PWN, 1975.

[NOAA-5] K.R. Smith, R.A. McConnaughey & C.E. Armistead: Benthic invertebrates of the Eastern Bering Sea: A synopsis of the life history and ecology of snails of the genus Neptunea. [w:] NOAA Technical Memorandum NMFS-AFSC-231 [on-line]. NOAA, U.S. Department of Commerce, 2011. [dostęp 2015-12-05]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]