Opinel
Opinel – nóż składany z drewnianą rękojeścią, produkowany przez firmę o tej samej nazwie z Francji od końca XIX wieku. Nóż przez lata zmieniał się tylko nieznacznie pod względem funkcji i kształtu. Jest znany na całym świecie i rozprowadzany w milionach sztuk. Szczególnie we Francji Opinel jest klasykiem w kulturze codziennej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Joseph Opinel skonstruował scyzoryk w 1890 roku w warsztacie swojego ojca, rzemieślnika z wioski Albiez-Le-Vieux niedaleko Saint-Jean-de-Maurienne[1]. Aby dostosować formę i funkcję do swoich pomysłów oraz móc niedrogo wytwarzać nóż w produkcji seryjnej, najpierw opracował urządzenie dla małej piły tarczowej, za pomocą której mógł wyciąć szczelinę w drewnianym uchwycia do umieszczenia zamkniętego ostrza. Udało mu się zaprojektować prosty nóż składany dla myśliwych, pracowników leśnych i rolnych w Sabaudii, regionie o charakterze rolniczym[2]. W 1896 roku trzech zatrudnionych rzemieślników produkowało dziennie 60 sztuk scyzoryków. W 1901 warsztat rodziców stał się za mały na produkcję noży, więc Opinel zbudował większy warsztat w tym samym miejscu, w którym zatrudniał piętnaście osób. Do zasilania silników elektrycznych służył zainstalowany generator. W 1909 roku Joseph Opinel zarejestrował swój znak towarowy, ukoronowaną dłoń, w celu identyfikacji swoich produktów[1]. Od tej pory do dziś zdobi ono każde ostrze Opinel[2].
Noże były początkowo sprzedawane przez wędrownych handlarzy. Wuj Józefa Victor-Amédée również sprzedawał noże w ten sposób. W 1911 roku Opinel wziął udział w międzynarodowej wystawie w Turynie ze swoimi wyrobami i otrzymał za swoją pracę złoty medal.
W 1914 rozpoczął eksport scyzoryków do Włoch i Szwajcarii. Od 1915 produkcja odbywała się w nowej manufakturze w Cognin niedaleko Chambéry[3]. Do II wojny światowej sprzedano 20 milionów egzemplarzy różnej wielkości noży. Od 1973 siedziba firmy i największy zakład produkcyjny znajdują się w Chambéry[3]. Właścicielem firmy jest rodzina Opinel, a na jej czele stoi Denis Opinel, prawnuk Josepha Opinela[2]. W Saint-Jean-de-Maurienne znajduje się Muzeum Opinel („Le Musée de l'Opinel”)[4]. Opinel zatrudnia około 100 osób w dwóch zakładach produkcyjnych w Cognin i Chambéry. Przy pomocy zautomatyzowanych procesów produkcyjnych rocznie produkuje się od czterech do pięciu milionów noży składanych przeznaczonych do sprzedaży na całym świecie.
Niektóre modele są bardziej kolekcjonerskie niż praktyczne. W przypadku „Géant Opinel” dostępna jest wersja oversize z ostrzem o długości 22 cm, które po rozłożeniu daje nóż o długości ponad 50 cm.
Węższe i dłuższe modele nadają się do filetowania ryb. Istnieją narzędzia, takie jak biodro ogrodnicze lub składana piła. Pod marką Opinel sprzedawane są również noże kuchenne i stołowe bez mechanizmu składania. Bazując na klasycznym modelu, dostępny jest nóż w rozmiarze nr 7 dla dzieci od zalecanego wieku od pięciu lat (Mój pierwszy Opinel) z zaokrągloną końcówką. Do tego dochodzi teraz „smukła linia”, czyli szczuplejsze wersje, które przypominają noże Laguiole, a także wersje ze zintegrowanym korkociągiem.
Rozmiary
[edytuj | edytuj kod]Klasyczny Opinel sprzedawany jest w jedenastu rozmiarach ponumerowanych od 2 do 13:
| Rozmiar | Długość ostrza [cm] |
|---|---|
| n°2 | 3,5 |
| n°3 | 4 |
| n°4 | 5 |
| n°5 | 6 |
| n°6 | 7 |
| n°7 | 8 |
| n°8 | 8,5 |
| n°9 | 9 |
| n°10 | 10 |
| n°12 | 12 |
| n°13 | 22 |
Rozmiary nr 1 i nr 11 były produkowane tylko do 1939 roku. Mały nóż nr 1 z ostrzem o długości prawie dwóch centymetrów był noszony na łańcuszku do zegarka i miał służyć np. do czyszczenia fajki lub paznokci. W latach 90. stał się motywem dla serii biżuterii autorstwa Jacquesa Bellona. Jednak oryginały tego miniaturowego noża dziś praktycznie nie istnieją - nawet producent posiada tylko dwa egzemplarze. Produkcja noża w rozmiarze nr 11 zakończyła się, ponieważ noże składane z ostrzem o długości ponad dziesięciu centymetrów nie były wówczas zbyt popularne, dlatego oczywiste rozmiary 10 i 12 uznano za wystarczające.
Nóż nr 8 jest prawdopodobnie najlepiej sprzedającym się nożem Opinel o rozmiarze przydatnym w większości zastosowań. Może być używany jako nóż rzeźbiarski lub uniwersalny. Większe modele są uważane za odpowiednie do użytku w kuchni lub na kempingu.
Gigantyczny model „Géant” jest oznaczony rozmiarem nr 13. W przeciwieństwie do mniejszych modeli nie został opracowany do zastosowań praktycznych i wypada z klasycznej numeracji ze względu na ogromną różnicę rozmiarów w stosunku do "rodzeństwa".
Logo firmy
[edytuj | edytuj kod]Symbol main couronnée - ukoronowanej ręki został już wybity na pierwszych nożach Opinel. Później dodano słowa OPINEL i FRANCE, a także INOX („nierdzewny”) dla ostrzy ze stali nierdzewnej.
Symbol dłoni został zaczerpnięty z herbu Saint-Jean-de-Maurienne. Mówi się, że św. Thekla przywiózł trzy palce ręki Jana Chrzciciela z Aleksandrii na to miejsce jako relikwię w VI wieku. Korona symbolizuje Księstwo Sabaudii.
Przepisy prawne
[edytuj | edytuj kod]We Francji, kraju pochodzenia, zabronione jest w miejscach publicznych noszenie noży z ostrzem z mechanizmem blokującym, niezależnie od długości ostrza i rodzaju konstrukcji; Dlatego Opinel również podlega temu zakazowi[5].
W Niemczech noże Opinel Nr.02 do Nr. 08 mogą być noszone w przestrzeni publicznej[6].
W Polsce według (art. 50a par. 1 Kodeksu wykroczeń) posiadanie noża Opinel w przestrzeni publicznej nie jest zabronione[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Joseph OPINEL : Biographie, Tombe, Citations, Forum... - JeSuisMort.com [online], jesuismort.com [dostęp 2024-04-24] (fr.).
- ↑ a b c https://www.promotion-products.biz/2015/06/11/jubilaeum-125-jahre-opinel/ | data dostępu 2021.02.10, język niemiecki
- ↑ a b https://www.couteaux.de | data dostępu 2021.02.13, język niemieck
- ↑ https://www.google.de/search?q=Muzeum+Opinel&client=safari&channel=mac_bm&sxsrf=ALeKk01bypVot3wLzFKCclBmyxPqLFIUzQ:1612970810060&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=4bmOKpOpVESpfM%252Cu08GvvevHlJVDM%252C_&vet=1&usg=K_Av7aDAVR5K0D0PsEbEhFRZVjAb4%3D&sa=X&ved=2ahUKEwiNkarB0N_uAhUSEcAKHfJPBe8QuqIBMAp6BAgVEAM&biw=1324&bih=790 | data dostępu 2021.02.10
- ↑ https://www.outdoormesser.de/WebRoot/Store18/Shops/62013711/MediaGallery/Anleitungen/messer-recht_eu_2013.pdf | Przepisy w krajach Unii Europejskiej | data dostępu=2018-04-07, język niemiecki
- ↑ https://messerexperten.de/welche-messer-darf-ich-in-der-oeffentlichkeit-tragen/ | data dostępu 2018-04-07, język niemiecki
- ↑ https://czasopismo.legeartis.org/2015/12/posiadanie-noza-w-miejscu-publicznym/ | data dostępu 2018-04-07, język polski
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jean-Noël Mouret: Messer. Pabel-Moewig, Rastatt 2001. ISBN 3-8118-1706-X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Opinel-Museum (fr.)