Pieczareczka czerwieniejąca

Pieczareczka czerwieniejąca
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Gromada

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

pieczareczka

Gatunek

pieczareczka czerwieniejąca

Nazwa systematyczna
Leucocoprinus badhamii (Berk. & Broome) Singer
Lilloa 22: 419 (1951) [1949]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pieczareczka czerwieniejąca (Leucoagaricus badhamii (Berk. & Broome) Locq.) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Leucoagaricus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozowali go w 1854 r. Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome nadając mu nazwę Agaricus badhamii. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Rolf Singer w 1951 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus badhamii Berk. & Broome 1854
  • Hiatula badhamii (Berk. & Broome) Bouriquet 1970
  • Lepiota badhamii (Berk. & Broome) Quél. 1872
  • Lepiota meleagroides Huijsman 1943
  • Lepiotophyllum badhamii (Berk. & Broome) Locq. 1942
  • Leucocoprinus badhamii (Berk. & Broome) Locq. 1943
  • Mastocephalus badhamii (Berk. & Broome) Kuntze 1891

Zaleski i in.w 1948 r. opisywali ten gatunek pod nazwą stroszka Badhama. Władysław Wojewoda w 1998 r. dla naukowej nazwy Leucocoprinus badhamii zaproponował nową polską nazwę czubnik czerwieniejący[3]. Nazwa ta stała się niespójna z obecną nazwą naukową. W 2024 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym zarekomendowała polską nazwę pieczareczka czerwieniejąca, spójną z nazwą naukową[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Duży, o średnicy zazwyczaj do 10 cm, ale czasami nawet do 20 cm, początkowo stożkowy, potem płaskowypukły, w końcu niemal płaski. Powierzchnia o barwie kremowej, pokryta brązowymi łuskami o fioletowym odcieniu. Łuski znajdują się na całej powierzchni kapelusza, ale najwięcej jest ich na środku. U starszych okazów brzeg zazwyczaj spękany[5].

Blaszki

Gęste, szerokie, nierówne, początkowo kremowe, potem brudnobrązowe[5].

Trzon

Zazwyczaj wygięty, z charakterystycznym pogrubieniem w środkowej części. Powierzchnia początkowo biaława, szybko jednak plamisto brązowa, żółtawa lub czerwonawa. Zazwyczaj posiada pierścień, ale dość łatwo zanikający[5].

Miąższ

Dość gruby, biały, w kapeluszu mięsisty, w trzonie włóknisty. Po uszkodzeniu staje się początkowo czerwony, potem żółty. Zapach grzybowy, smak słodko-kwaśny[5].

Gatunki podobne

Podobna jest pieczareczka amerykańska (Leucoagaricus americanus), ale powierzchnia kapelusza pieczareczki czerwieniejącej nie jest tak popękana na kwadratowe poletka, ponadto jej miąższ po uszkodzeniu zmienia barwę na żółtą[6]. Cecha ta odróżnia ją także od innych pieczareczek[5].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce do 2003 r. podano tylko 2 stanowiska tego gatunku (w 1948 r. w Puszczy Zielonce koło Poznania i w 1889 r. w nadleśnictwie Niemodlin)[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach mieszanych, na siedliskach ruderalnych, w miejscach gdzie jest dużo gnijącej substancji organicznej – na żyznych glebach, próchniejącym drewnie, trocinach. Pojawia się rzadko, ale zazwyczaj w grupach[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-06-23] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-06-23] (ang.).
  3. ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 408, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ Rekomendacja nr 3/2024 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-04-02].
  5. ↑ a b c d e f ''Leucocoprinus badhamii'' [online], Fungipedia [dostęp 2017-11-27].
  6. ↑ Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 173, ISBN 978-83-245-9550-1.
  7. ↑ Aktualne stanowiska pieczareczki czerwieniejącej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2021-06-23] (pol.).