Piotr Ikonowicz

Piotr Ikonowicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 maja 1956
Pruszków

Przewodniczący Rady Naczelnej PPS
Okres

od 1992
do 2001

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Stanisław Wąsik

Następca

Zbigniew Puchajda

Poseł na Sejm RP II i III kadencji
Okres

od 1993
do 2001

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Odznaczenia
Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Piotr Igor Ikonowicz (ur. 14 maja 1956 w Pruszkowie) – polski polityk, dziennikarz, działacz społeczny i na rzecz praw człowieka.

Lider Polskiej Partii Socjalistycznej (1992–2001), redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”, założyciel i przewodniczący Nowej Lewicy (2003–2011) oraz Ruchu Sprawiedliwości Społecznej (od 2014). Poseł na Sejm II i III kadencji (1993–2001). Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 2000.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie, działalność zawodowa i społeczna

[edytuj | edytuj kod]

W 1980 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując dyplom magistra administracji[1]. Został także absolwentem Podyplomowego Studium Instytutu Geografii i Krajów Rozwijających się (1984). Jest dziennikarzem i tłumaczem, uzyskał członkostwo w Stowarzyszeniu Tłumaczy Polskich i Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Był także prezesem Towarzystwa Przyjaciół Dąbrowszczaków. Założyciel Kancelarii Sprawiedliwości Społecznej, udzielającej darmowych porad prawnych osobom ubogim[2].

Publicysta m.in. „Uważam Rze”[3], „Przekroju”, „Faktów i Mitów”. W 2021 został współprowadzącym (z Janem Śpiewakiem) program Lewy do lewego w portalu internetowym „wPunkt”[4]; w tymże roku został także ekspertem w programie Wolni od długów w telewizji Polsat[5].

Działalność opozycyjna w PRL

[edytuj | edytuj kod]

Od 1980 do 1988 należał do NSZZ „Solidarność”[6]. W 1981 pracował jako redaktor w serwisie informacji Regionu Mazowsze „Solidarności”. 17 grudnia 1981 zatrzymany za kolportaż wydawnictw niezależnych, w styczniu 1982 skazany na karę 1,5 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący cztery lata oraz na grzywnę. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy skazany na 1 rok więzienia z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na dwuletni okres próby i niższą grzywnę[7]. W 1982 ponownie zatrzymany za organizowanie niezależnych obchodów pierwszomajowych. Internowany od 10 maja do 23 listopada 1982 w Białołęce[8].

Współzałożyciel pisma „Miś. Tygodnik Stanu Wojennego”, a następnie „Robotnika”, pisma członków MRKS oraz Grupy Politycznej „Robotnik”. Współorganizował miesiąc prasy zakładowej NSZZ „S”[9]. Należał do Ruchu Wolność i Pokój.

Był wśród założycieli Polskiej Partii Socjalistycznej, wchodził w skład prezydium rady naczelnej PPS (1987–1988), był członkiem kolegialnej rady naczelnej partii PPS – Rewolucja Demokratyczna.

Działalność publiczna w III RP

[edytuj | edytuj kod]
Piotr Ikonowicz w trakcie demonstracji w Łodzi (1 maja 2019)
Piotr Ikonowicz przemawiający na uroczystości upamiętniającej działaczy Socjalno-Rewolucyjnej Partii „Proletariat” w Warszawie (2022)

Przewodniczył radzie naczelnej PPS w latach 1992–1996 i 1997–2001. W wyborach parlamentarnych w 1991 kandydował bezskutecznie z listy Solidarności Pracy w okręgu radomskim. W 1993 uzyskał w okręgu lubelskim mandat posła na Sejm z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej, uzyskując 2734 głosy[10]. 10 marca 1994 wraz Andrzejem Lipskim i Cezarym Miżejewskim przystąpił do Koła Parlamentarnego PPS. W 1997 ponownie został posłem (z 3. miejsca w okręgu warszawskim) z listy SLD, otrzymując 32 913 głosów[11]). Po przekształceniu SLD w jednolitą partię polityczną, odszedł ponownie z jej klubu parlamentarnego, tworząc wraz z senatorami PPS i działaczami Ruchu Ludzi Pracy odrębne koło parlamentarne, które nie dotrwało do końca kadencji. W 1999 sprzeciwiał się interwencji wojsk NATO w Jugosławii. Podczas bombardowań Belgradu wraz z grupą posłów lewicy uczestniczył w wyjeździe do Jugosławii i Macedonii[12].

W 2000 kandydował w wyborach prezydenckich, w których uzyskał 38 672 głosy (0,22% poparcia) i zajął 10. miejsce wśród 12 kandydatów[13].

Kandydował także do Sejmu w 2001 z listy PPS, uzyskując w Warszawie 899 głosów[14]. Po porażce wyborczej złożył rezygnację z przewodniczenia PPS, a następnie wystąpił z partii. W 2003 znalazł się wśród inicjatorów powstania Nowej Lewicy, objął funkcję sekretarza ds. organizacyjnych tej partii. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 bez powodzenia startował z 1. miejsca na liście Samoobrony RP w okręgu warszawskim, otrzymując 2635 głosów. W lipcu 2011 jego NL została wyrejestrowana, a w październiku tego samego roku został doradcą Ruchu Palikota[15]. W maju 2014 założył kolejną partię – zarejestrowany cztery miesiące później Ruch Sprawiedliwości Społecznej[16] (w lutym 2023 został on wykreślony z ewidencji). W wyborach w 2015 bez powodzenia kandydował do Sejmu z ramienia Ruchu Społecznego Rzeczypospolitej Polskiej (z którym związał się RSS) jako lider listy warszawskiej tego ugrupowania[17]. W wyborach samorządowych w 2018 był kandydatem KWW Sprawiedliwości Społecznej Piotra Ikonowicza na prezydenta stolicy[18] (otrzymał 7271 głosów, tj. 0,82%[19]) oraz do rady miasta[20]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 był liderem listy koalicji Lewica Razem w okręgu łódzkim[21]. LR nie osiągnęła progu wyborczego[22]. W marcu 2021 został kandydatem na stanowisko rzecznika praw obywatelskich rekomendowanym przez Lewicę[23]. 15 kwietnia 2021 Sejm odrzucił jego kandydaturę („przeciw” zagłosowało 250 posłów, „za” 80, a 114 wstrzymało się od głosu)[24]. W wyborach parlamentarnych w 2023 bezskutecznie startował do Sejmu z ostatniego miejsca listy Nowej Lewicy w okręgu gdyńskim, uzyskując 3146 głosów[25].

Postępowania karne

[edytuj | edytuj kod]

W 2001 prokurator Prokuratury Rejonowej w Grójcu wniósł przeciw niemu do sądu akt oskarżenia, zarzucając mu spowodowanie wypadku samochodowego[26]. W styczniu 2002 Sąd Rejonowy uznał go za winnego popełnienia tego czynu, warunkowo umarzając postępowanie[27].

W 2008 został w pierwszej instancji skazany na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres trzech lat próby za naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariuszy policji w czasie blokowania eksmisji[28]. Podczas trwania tego procesu, ze względu na niestawiennictwo na rozprawach, został za nim wydany list gończy, na podstawie którego w 2006 został tymczasowo aresztowany[29]. Również w 2008 został skazany na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu pracy społecznie użytecznej za naruszenie nietykalności cielesnej właściciela lokalu podczas blokowania eksmisji lokatorów. Piotr Ikonowicz nie odwołał się od wyroku sądu I instancji[30], a po jego uprawomocnieniu się odmówił wykonania orzeczonej kary, wobec czego sąd orzekł jej zamianę na karę zastępczą 90 dni pozbawienia wolności. W październiku 2013 kilku opozycjonistów z okresu PRL zaapelowało o jego ułaskawienie[31], w tym samym miesiącu został doprowadzony przez policję do odbycia kary[32]. Po dwóch tygodniach został zwolniony w związku z uiszczeniem kary zastępczej grzywny, na którą była zamieniona pierwotnie orzeczona kara ograniczenia wolności[33].

Po opublikowanym w 2014 w tekście publicystycznym[34] skierowano przeciwko niemu prywatny akt oskarżenia o znieważenie Bogdana Chazana[35].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

W 2021, za działania na rzecz najbiedniejszych, eksmitowanych i bezdomnych, Piotr Ikonowicz wraz z Agatą Nosal-Ikonowicz zostali odznaczeni przez rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara odznaką honorową „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”[36].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec Mirosław Ikonowicz, pochodzący z Wileńszczyzny[37], został korespondentem PAP. Matka Mirosława miała pochodzenie włoskie, a jego ojciec pochodził z Bałkanów[38]. Matka Olga Łucek była pochodzenia rosyjskiego i zajmowała się gastronomią. Piotr Ikonowicz jako dziecko przebywał wraz z rodziną przez pięć lat na Kubie[39]. Jest bratem Magdy Gessler, restauratorki i osobowości telewizyjnej.

Jego żoną była dziennikarka Zuzanna Dąbrowska. Później zawarł związek małżeński z Agatą Nosal-Ikonowicz[40]. Ma czworo dzieci[41]: troje biologicznych (Julię, Karola i Karolinę) oraz jedno przybrane (Pawła, syna swojej drugiej żony)[42].

Deklaruje znajomość języków włoskiego, hiszpańskiego, francuskiego, portugalskiego, rosyjskiego, angielskiego, bułgarskiego oraz serbskiego[41].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
Publikacje zwarte
Tłumaczenia
  • Ernest Mandel: O biurokracji. Piotr Ikonowicz (tłum.). Warszawa: Ośrodek Pracy Politycznej „Sigma”, 1981, s. 49. OCLC 834024196.
  • Ernest Mandel: O biurokracji i planowaniu gospodarczym. Piotr Ikonowicz, Małgorzata Kowalska (tłum.). Wrocław: ZW. ZSMP Zarząd Wojewódzki Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, 1989, s. 90. OCLC 751297562.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2021-03-01].
  2. ↑ Dominika Wróblewska: Kancelaria ostatniej szansy. krytykapolityczna.pl, 31 maja 2017. [dostęp 2021-01-29].
  3. ↑ Ikonowicz, Zarzeczny, Kot i Urbański w „Uważam Rze”. wirtualnemedia.pl, 10 grudnia 2012. [dostęp 2021-01-29].
  4. ↑ Jan Śpiewak. wpunkt.online. [dostęp 2021-04-28].
  5. ↑ „Wolni od długów”: Nowy program od 27 maja w Polsacie. polsat.pl, 29 kwietnia 2021. [dostęp 2021-05-26].
  6. ↑ Piotr Ikonowicz. wp.pl, 2 sierpnia 2000. [dostęp 2015-10-11].
  7. ↑ Ikonowicz Piotr, syn Mirosława. 13grudnia81.pl. [dostęp 2010-04-05].
  8. ↑ Wykaz alfabetyczny osób internowanych w okresie stanu wojennego. 13grudnia81.pl. [dostęp 2012-07-12].
  9. ↑ Piotr Ikonowicz w Słowniku „Niezależni dla kultury 1976–89”. [dostęp 2010-04-05].
  10. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 września 1993 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 19 września 1993 r. (M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470).
  11. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 września 1997 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 21 września 1997 r. (M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620).
  12. ↑ Piotr Ikonowicz. „Rzeczpospolita”, 21 września 2000. 
  13. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2000 r. o wynikach głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 8 października 2000 r. (Dz.U. z 2000 r. nr 85, poz. 952).
  14. ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2010-04-05].
  15. ↑ Znany polityk nowym ekspertem Ruchu Palikota=. onet.pl, 18 października 2011. [dostęp 2011-10-21].
  16. ↑ Bogumił Kolmasiak: Sąd zarejestrował partię Piotra Ikonowicza. Ruch Sprawiedliwości Społecznej wystartuje w wyborach samorządowych. gazeta.pl, 11 września 2014. [dostęp 2014-09-11].
  17. ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2016-01-25].
  18. ↑ Piotr Igor Ikonowicz. portalsamorzadowy.pl. [dostęp 2018-10-13].
  19. ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-10-24].
  20. ↑ Serwis PKW – Wwybory 2018. [dostęp 2023-12-31].
  21. ↑ Kandydatki i kandydaci. lewicarazem2019.pl. [dostęp 2019-05-08].
  22. ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27].
  23. ↑ Michał Litorowicz: Piotr Ikonowicz kandydatem Lewicy na RPO. „Jego kompetencją jest dobroć”. gazeta.pl, 19 marca 2021. [dostęp 2021-03-19].
  24. ↑ Sejm wybrał następcę Adama Bodnara. interia.pl, 15 kwietnia 2021. [dostęp 2021-04-15].
  25. ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-27].
  26. ↑ Ikonowicz przed sąd. rp.pl, 4 grudnia 2001. [dostęp 2010-11-29].
  27. ↑ Naprawi szkodę spowodowaną wypadkiem. rp.pl, 16 stycznia 2002. [dostęp 2010-11-29].
  28. ↑ Piotr Ikonowicz skazany za napaść na policjanta. rp.pl, 6 lutego 2008. [dostęp 2010-04-05].
  29. ↑ Lider Nowej Lewicy Piotr Ikonowicz trafił do aresztu. wp.pl, 31 lipca 2006. [dostęp 2010-11-29].
  30. ↑ Odpowiedź prezydenta na list ws. Piotra Ikonowicza. prezydent.pl, 22 października 2013. [dostęp 2013-11-02].
  31. ↑ Michał Wybieralski: Opozycjoniści z PRL apelują o ułaskawienie Ikonowicza. wyborcza.pl, 13 października 2013. [dostęp 2013-11-01].
  32. ↑ Bronisław Komorowski zdecydował, że nie ułaskawi Piotra Ikonowicza. gazeta.pl, 30 października 2013. [dostęp 2013-12-13].
  33. ↑ Ikonowicz wyszedł z aresztu: Wyleniuchowałem się i teraz zabieram się do pracy. tvn24.pl, 12 listopada 2013. [dostęp 2013-12-13].
  34. ↑ Chazan – wcielenie szatana. goniec.com, 11 lipca 2014. [dostęp 2015-12-22].
  35. ↑ Sąd: Przymusowo doprowadzić Ikonowicza!. wiara.pl, 10 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-22].
  36. ↑ Bronią najbiedniejszych, eksmitowanych, bezdomnych. Agata Nosal-Ikonowicz i Piotr Ikonowicz z Odznakami Honorowymi RPO. rpo.gov.pl, 29 stycznia 2021. [dostęp 2021-01-29].
  37. ↑ Marek Rapacki: Zawód korespondent, Ikonowicz, Mirosław. wyborcza.pl, 1 stycznia 2008. [dostęp 2014-04-20].
  38. ↑ Mirosław Wklekły: Che Guevara szczerze opowiadał mi, co myśli o socjalizmie radzieckim. Rozmowa z Mirosławem Ikonowiczem. wyborcza.pl. [dostęp 2018-10-31].
  39. ↑ Kamil Szewczyk, Piotr Lekszycki: W takich warunkach mieszka brat Magdy Gessler. „Super Express”, 6 marca 2020. [dostęp 2021-01-29].
  40. ↑ Alina Mrowińska: Agata Nosal-Ikonowicz. Socjalistka. wysokieobcasy.pl, 10 marca 2014. [dostęp 2016-10-02].
  41. ↑ a b Anna Kalita: Ikonowicz: Raz czy dwa usłyszałem: „komunista”, ale nie od ludzi na ulicy, a od polityków w studiu telewizyjnym. gazeta.pl, 2020. [dostęp 2020-04-11].
  42. ↑ Grzegorz Sroczyński: Piotr Ikonowicz: Muszę się trochę kurczyć. wyborcza.pl, 3 grudnia 2013. [dostęp 2021-03-26].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]