Potto (rodzaj ssaków)

Potto
	Perodicticus
	E.T. Bennett, 1831
	; Potto wielki (P. potto)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	lemurowe
Infrarząd	lorisokształtne
Rodzina	lorisowate
Podrodzina	Perodicticinae
Rodzaj	potto
	Typ nomenklatoryczny
	Lemur potto P.L.S. Müller, 1766
Synonimy
	Potto Lesson, 1840; Pterodicticus: Carus, 1868; Perodictius: Lönnberg, 1917; Periodicticus: von Lorenz-Liburnau, 1917; Pseudopotto Schwartz, 1996;
	Potto Lesson, 1840; Pterodicticus: Carus, 1868; Perodictius: Lönnberg, 1917; Periodicticus: von Lorenz-Liburnau, 1917; Pseudopotto Schwartz, 1996;
Gatunki
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Potto^[7] (Perodicticus) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny Perodicticinae w obrębie rodziny lorisowatych (Lorisidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w zachodnio-środkowej Afryce^[8]^[9]^[10].

Morfologia

Długość ciała 30–40 cm, ogona 4–10 cm; masa ciała 850–1600 g^[9]^[11].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1831 roku brytyjski zoolog Edward Turner Bennett w artykule poświęconym opisowi nowego rodzaju, opublikowanym w czasopiśmie Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) potto wielki (P. potto).

Etymologia

Perodicticus (Pterodicticus, Perodictius, Periodicticus): gr. πηρός pēros ‘okaleczony’; δεικτικός deiktikos ‘podkreślenie czegoś’^[12].
Potto: lokalna nazwa Potto oznaczająca w wolof lemura^[13].
Pseudopotto: gr. ψευδος pseudos ‘fałszywy’; epitet gatunkowy Lemur potto Lesson, 1840^[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Pseudopotto martini Schwartz, 1996 (= Lemur potto P.L.S. Müller, 1766).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[14]^[11]^[8]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[7]	Podgatunki^[9]^[8]^[11]	Rozmieszczenie geograficzne^[9]^[8]^[11]	Podstawowe wymiary^[9]^[11]^[c]	Status IUCN^[15]
Perodicticus potto	(P.L.S. Müller, 1766)	potto wielki	2 podgatunki	południowo-wschodni Senegal, południowo-wschodnia Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, południowe Togo, południowy Benin i południowo-wschodnia Nigeria; niepotwierdzone zapisy z Gambii, Gwinei Bissau i w większość Gwinei	DC: około 30 cm DO: 4–6 cm MC: 850–1000 g	LC
Perodicticus edwardsi	Bouvier, 1879		gatunek monotypowy	rzeka Niger (południowa Nigeria) na wschód przez Kamerun, Republikę Środkowoafrykańską, Gwineę Równikową, Gabon, Kongo i Demokratyczną Republikę Konga (na południe od rzeki Kongo na wschód do Irneti), na południe do północnej Angoli; zakres wysokości: do 1500 m n.p.m.	DC: 32–40 cm DO: około 10 cm MC: 1–1,6 kg	LC
Perodicticus ibeanus	O. Thomas, 1910		2 podgatunki	Demokratyczna Republika Konga (na wschód i południe od rzeki Ubangi, na północ od rzeki Kongo, na wschód od rzeki Lualaba), północno-zachodnie Burundi, Rwanda, Uganda i południowo-zachodnia Kenia (lasy Kakamega i Nandi, góra Kenia); zakres wysokości: powyżej 600 m n.p.m.	DC: około 35 cm DO: około 5 cm MC: 1–1,2 kg	LC

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, NT – gatunek bliski zagrożenia.

Uwagi

↑ Nowa nazwa dla Perodicticus E.T. Bennett, 1831.
↑ ^a ^b ^c Niepoprawna późniejsza pisownia Perodicticus E.T. Bennett, 1831.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b E.T. Bennett. Type of a new genus. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 1, s. 109, 1830. (ang.).
↑ R.P. Lesson: Species des mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d'un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 207, 237. (fr.).
↑ J.V. Carus: Handbuch der Zoologie. Cz. 1: Wirbelthiere, Mollusken und Molluscoiden. Leipzig: Wilhelm Engelmann, 1868, s. 117. (niem.).
↑ E. Lönnberg. Mammals collected in central Africa by Captain E. Arrhenius. „Kungliaga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. 58 (2), s. 45, 1917. (ang.).
↑ L. Lorenz. Beitrag zur Kenntnis der Affen und Halbaffen von Zentralafrika. „Annalen des K.K. Naturhistorischen Hofmuseums”. 31, s. 239, 1917. (niem.).
↑ ^a ^b J.H. Schwartz. Pseudopotto martini: a new genus and species of extant lorisiform primate. „Anthropological Papers of the American Museum of Natural History”. 78, s. 8, 1996. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 34. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e K.A.-I. Nekaris: Family Lorisidae (Angwantibos, Pottos and Lorises). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 227–228. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Perodicticus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 107. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 524–525.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 560.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-21]. (ang.).
↑ Taxonomy: Perodicticus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-21]. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[2] Nowa nazwa dla Perodicticus E.T. Bennett, 1831.

[npp-4] Niepoprawna późniejsza pisownia Perodicticus E.T. Bennett, 1831.

[17] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Bennett-1] E.T. Bennett. Type of a new genus. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 1, s. 109, 1830. (ang.).

[Lesson-3] R.P. Lesson: Species des mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d'un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 207, 237. (fr.).

[car-5] J.V. Carus: Handbuch der Zoologie. Cz. 1: Wirbelthiere, Mollusken und Molluscoiden. Leipzig: Wilhelm Engelmann, 1868, s. 117. (niem.).

[lon-6] E. Lönnberg. Mammals collected in central Africa by Captain E. Arrhenius. „Kungliaga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. 58 (2), s. 45, 1917. (ang.).

[lor-lib-7] L. Lorenz. Beitrag zur Kenntnis der Affen und Halbaffen von Zentralafrika. „Annalen des K.K. Naturhistorischen Hofmuseums”. 31, s. 239, 1917. (niem.).

[Schwartz-8] J.H. Schwartz. Pseudopotto martini: a new genus and species of extant lorisiform primate. „Anthropological Papers of the American Museum of Natural History”. 78, s. 8, 1996. (ang.).

[Cichocki&inni-9] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 34. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Nekaris-11] K.A.-I. Nekaris: Family Lorisidae (Angwantibos, Pottos and Lorises). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 227–228. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).

[Wilson&Reeder-12] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Perodicticus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-04].

[amw-13] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 107. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/533/mode/1up_524–525]-14] Palmer 1904 ↓, s. 524–525.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/568/mode/1up_560]-15] Palmer 1904 ↓, s. 560.

[mdd-16] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-21]. (ang.).

[18] Taxonomy: Perodicticus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-21]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[c]

[15]