Poźrzadło Wielkie

Poźrzadło Wielkie

wieś
Kościół pw. św. Stanisława w Poźrzadle Wielkim
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	drawski
Gmina	Kalisz Pomorski
Wysokość	108 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	154[2]
Strefa numeracyjna	94
Kod pocztowy	78-540[3]
Tablice rejestracyjne	ZDR
SIMC	0306928
Położenie na mapie gminy Kalisz Pomorski Poźrzadło Wielkie
Położenie na mapie Polski Poźrzadło Wielkie
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Poźrzadło Wielkie
Położenie na mapie powiatu drawskiego Poźrzadło Wielkie
53°22′04″N 15°52′44″E/53,367778 15,878889[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Poźrzadło Wielkie (niem. Groß Spiegel) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Kalisz Pomorski. W roku 2007 wieś liczyła 167 mieszkańców.

Geografia

Wieś leży ok. 8 km na północ od Kalisza Pomorskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 175, między Pomierzynem a miejscowością Konotop.

Historia

Gród w pobliskim Olesznie był ośrodkiem ziemi pomorskiej w 1284 roku. W 1348 Goltzowie otrzymali prawo umocnienia tu zamku Bechler^[4]. Do XVIII wieku wieś była własność von Güntersbergów. Niszczona w XV wieku podczas walk polsko-krzyżackich. W 1842 roku majątek należał do porucznika Bernarda Henryka von Mellenthina. W 1939 roku we wsi zamieszkiwały 402 osoby. W latach 1946 – 1954 wieś była siedzibą gminy Poźrzadło Wielkie^[5].

W latach 1960- 1971 wieś była siedzibą gromady Poźrzadło Wielkie, po jej likwidacji w gromadzie Kalisz Pomorski. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[6][7]:

• kościół ewangelicki, obecnie pw. św. Stanisława Biskupa, szachulcowy^[8] z pierwszej połowy XVIII wieku, przebudowany w 1935 r. Kościół filialny, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Kaliszu Pomorskim, dekanatu Mirosławiec, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Budynek z drewnianą niską kwadratową wieżą, osadzoną od frontu na nawie, zwieńczoną dachem namiotowym z krzyżem. Na wieży dzwon z 1557 roku, odlany z polecenia pastora Thomasa Friedrich i rady parafialnej przez stargardzkiego ludwisarza Josta van Westena^[9]. Kolejny dzwon, odlany w Szczecinie w 1829, został zabrany na cele wojenne w 1917 roku. Znajdowały się tu epitafia rodziny pastora z początków XVIII wieku.

Organizacje społeczne

W Poźrzadle Wielkim działają Ochotnicza Straż Pożarna oraz Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich „Poźrzadlanki”.

Kultura i sport

Wieś wyposażona jest w ogólnodostępne wielofunkcyjne boisko ze sztuczną nawierzchnią, plac zabaw dla dzieci oraz świetlicę wiejską^[10].

Zobacz też

• Poźrzadło

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109604
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1048 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. E. Rymar, Zamki rycerskie w obszarze Nowej Marchii w źródłach pisanych z XIII i XIV w. „Res et Fontes”, Szczecin 2003
5. Historia. „UMiG”. Kalisz Pomorski. brak numeru strony
6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 15. [dostęp 2013-05-17].
7. „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin. brak numeru strony
8. CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 221, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
9. M. Majewski Ludwisarstwo stargardzkie XVI-XVII wieku. Przyczynek do „Corpusu Campanorum Pomeranorum” [w:] Mała Ojczyzna – Wczoraj i Dziś. Materiały z sesji, Stargard 1999, s. 59
10. Poźrzadło Wielkie. „UMiG”. Kalisz Pomorski. brak numeru strony