Okulary Ray-Ban Wayfarer (z ang. "Wędrowiec" lub "Podróżnik") są produkowane przez Ray-Ban od 1956 roku, firma ta należy do włoskiej grupy Luxottica od 1999 roku[2]. Modele Wayfarer cieszyły się wczesną popularnością w latach 50. i 60., powracając do popularności po lokowaniu produktu w filmach od 1982 roku. Ożywienie nastąpiło w połowie pierwszej dekady po 2000 roku[3][4].
Modele Wayfarer zostały zaprojektowane w 1952 roku przez amerykańskiego projektanta optyki Raymonda Stegemana[5][6][7], który pracował wówczas dla firmy Bausch & Lomb, tj. firmy macierzystej Ray-Ban[8] Inspiracją dla projektu był „klasyk z połowy wieku, który może konkurować z krzesłami firmy Eames oraz wzornictwem płetw samochodów Cadillac ”[6]. Według jednego z krytyków tej konstrukcji Stephena Bayleya: „charakterystyczna trapezoidalna ramka wskazuje niewerbalnie na drapieżność, ale taką hamowaną przez mocne ramiona, które, zgodnie z reklamą, dają okularom efekt silnego " męskiego spojrzenia”[6]. Okulary przeciwsłoneczne Wayfarer były pionierskie w wykorzystaniu nowych technologii formowania tworzyw sztucznych[3][6].
Po rozkwicie Wayfarerów w latach 50. i 60. sprzedaż spadła[6]. Mimo że popularność Wayfarerów w kulturze została wsparta w 1980 r. filmem The Blues Brothers, w 1981 r. sprzedano tylko 18 000 par[9], a Wayfarery były blisko zakończenia produkcji[10]. W 1982 roku Ray-Ban podpisał umowę o wartości 50 000 dolarów rocznie z Unique Product Placement w Burbank w Kalifornii, aby umieścić Ray-Bany w filmach i programach telewizyjnych[9]. Między rokiem 1982 a 1987, okulary przeciwsłoneczne Ray-Ban pojawiały się w ponad 60 filmach i programach telewizyjnych rocznie[9], kontynuowano ten wysiłek aż do 2007 r.[11] Noszenie Wayfarerów przez Toma Cruise w filmie Risky Business z 1983 r. było jednym z kluczowych momentów, i w tym też roku sprzedano aż 360 000 par[9]. Dodatkowe występy w filmach, takich jak The Breakfast Club i seriale takie jak Miami Vice i Moonlighting, doprowadziły sprzedaż do 1,5 miliona rocznie[9].
Wayfarery nosili także różni muzycy, w tym Michael Jackson, George Michael, Billy Joel, Johnny Marr[12], Blondie 's Debbie Harry[12], Madonna, Depeche Mode, Elvis Costello[12], członkowie U2[12] i Queen, a także osoby publiczne, takie jak Max Headroom, Jack Nicholson[13], czy Anna Wintour[14].
Opowiadania Breta Eastona Ellisa zawierały odniesienia do wędrowców[15] W tekstach, które wspomniały o stylu okularów, znalazła się piosenka Don Henley z 1984 r. „The Boys Of Summer”, która zawierała tekst „Masz te włosy zaciągnięte do tyłu, i te Wayfarery, kochanie”. Teledysk Corey Hart "Sunglasses at Night" pokazuje artystów w ciemnościach, też w Wayfarerach. W odpowiedzi na sukces modelu Wayfarer, Ray-Ban rozszerzył ofertę z dwóch modeli w 1981 r. Do około 40 modeli w 1989 r.[16].
Wraz z początkiem lat 90. ramki tego typu ponownie stały się niepopularne[17]. Odrodzenie sentymentów do lat 50., które podsycało popularność tych okularów w latach 80., straciło impet, a Wayfarery zostały pokonane na rynku przez prostokątne ramy[17]. Podczas załamania lat 90. firma macierzysta Ray-Ban, Bausch & Lomb, zmagała się z presją konkurentów, takich jak Oakley. W 1999 roku Bausch & Lomb sprzedał Ray-Ban firmie Luxottica Group Sp A. z Włoch za 640 milionów dolarów[18]. W 2001 roku Wayfarer przeszedł znaczącą przebudowę (RB2132), z pomniejszonymi i mniej kanciastymi ramkami. Zamieniono tworzywo z octanu na lżejszy wstrzykiwany plastik[17]. Zmiany miały na celu aktualizację stylu ramek w okresie niepopularności i ułatwienie ich noszenia (przechylenie ram w poprzednich modelach utrudniało na przykład osadzanie okularów na czubku głowy)[17].
Wayfarery powróciły do mody w połowie pierwszej dekady po 2000 roku, kiedy osoby publiczne, w tym Chloë Sevigny i Mary-Kate Olsen, zaczęły nosić vintage ramki[19][20]. Kiedy Ray-Ban zauważył, że vintag'owe Wayfarery sprzedają się za duże ceny w serwisie eBay[17], zainicjowano ponowne wprowadzenie oryginalnego projektu Wayfarer (RB2140) w 2007 roku[12][17][21]. Model RB2140 jest identyczny z oryginalnym modelem B&L5022, z wyjątkiem metalowych „szpilek” na ramionach, które zostały zastąpione logo Ray-Ban, a prawa soczewka nosi teraz również logo. (Od 2007 roku Wayfarery były dostępne w stylach Original Wayfarer, New Wayfarer i Wayfarer Folding)[22]. Strategia marketingowa Ray-Ban była trzystopniowa: powrót do oryginalnego, buntowniczego projektu okularów przeciwsłonecznych, „ostra” kampania reklamowa i „głośne wydarzenia PR” z wykorzystaniem nowych mediów, takich jak sieci społecznościowe (m.in. MySpace), aby połączyć się z konsumentami .[23] Sprzedaż w 2007 r. była o 231% większa niż w 2006 r. A w londyńskim sklepie sieci Selfridge[7]; od października 2007 r. Wayfarer był trzecim najlepiej sprzedającym się stylem grupy Luxottica[24].
Podczas odrodzenia Wayfarer po roku 2000, wiele wzorów okularów inspirowanych oryginalnymi Wayfarerami zostało wyprodukowanych przez projektantów niezwiązanych z Ray-Ban. Grey Ant 's Grant Krajecki zaprojektował większą, kreskówkową wersję okularów „tak ekstremalnych, że najlepiej noszą je ci, którzy mają dobre poczucie humoru”[25]. Inne okulary inspirowane modelem Wayfarer to Oliver Peoples 'Hollis, Converse firmy Eyewear REM oraz różne wzory w liniach produktowych Juicy Couture, Hugo Boss, Kate Spade, Marc Jacobs i Kaenon Polarized 2008.[24] Bezpośrednio na obszarze UE, jednym z bardziej cenionych producentów modelu Wayfarer jest Polaroid, który swoje Wayfarery projektuje i wykonuje w zakładzie w Padwie, we Włoszech. Między lipcem a wrześniem 2008 r. sprzedawcy zaczęli sprzedawać również bezramkowe Wayfarery[26].