Rudziniec

Rudziniec

wieś
Pałac w Rudzińcu
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	gliwicki
Gmina	Rudziniec
Wysokość	204[2] m n.p.m.
Liczba ludności (2008)	1633
Strefa numeracyjna	032
Kod pocztowy	44-160[3]
Tablice rejestracyjne	SGL
SIMC	0221238
Położenie na mapie gminy Rudziniec Rudziniec
Położenie na mapie Polski Rudziniec
Położenie na mapie województwa śląskiego Rudziniec
Położenie na mapie powiatu gliwickiego Rudziniec
50°21′25″N 18°24′28″E/50,356944 18,407778[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Rudziniec (niem. Rudzinitz^[4], 1936–1945 Rudgershagen^[5]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Rudziniec, siedziba gminy Rudziniec oraz nadleśnictwa Rudziniec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego. W miejscowości znajdują się 2 gniazda bociana białego^[6]. Populacja wsi liczy 1633 osoby^[7]. Historycznie leży na Górnym Śląsku.

Przez wieś przechodzi Szlak Wypoczynkowy^[8].

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości z terenu Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod obecnie używaną polską nazwą Rudziniec oraz niemiecką – Rudzinitz^[9]. Ze względu na polskie pochodzenie nazwy w okresie narodowego socjalizmu Niemcy zmienili w 1936 zgermanizowaną nazwę Rudzinitz na nową, całkowicie niemiecką Rudgershagen^[4].

Historia

Wieś wzmiankowana w 1305 roku jako Rudno Małe. Na terenie wsi znaleziono kilka toporków z okresu neolitu.

W II połowie XIX wieku w miejscu tartaku powstała nad kanałem Kłodnickim huta stali Pielahütte (Huta Piła), w której w 1889 r. wykonano m.in. elementy stalowej konstrukcji kratownicowej dla Mostu Tumskiego we Wrocławiu. W ostatnich dniach III powstania śląskiego w Rudzińcu mieścił się sztab wojsk powstańczych.

Zabytki

• kościół św. Michała Archanioła – kościół parafialny zbudowany w 1657 roku z wieżą z 1853 roku; budowla jednonawowa o konstrukcji drewnianej zrębowej, wyposażenie barokowe
• pałac w Rudzińcu – obiekt zbudowany w 1876 roku, przebudowany w 1907 roku w stylu neorenesansu, obecnie szkoła podstawowa; obok – park krajobrazowy
• pomnik – krzyż – pomnik ku czci mieszkańców Rudzińca poległych i zaginionych w czasie I wojny światowej

Edukacja

Szkoły podstawowe:

• Szkoła podstawowa im. Jana Pawła II w Rudzińcu

Sport

• Klub piłkarski LKS „Amator” Rudziniec
• Klub siatkarski Klub Sportowy Rudziniec
  

Galeria

• 
  Rudziniec - Kościół św. Michała Archanioła
• 
  Rudziniec - Pomnik ofiar wojennych
• 
  Rudziniec - Kapliczka
• 
  Wnętrze kościoła
• 
  Śluza na Kanale Gliwickim

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118302
2. Maps, Weather, Videos, and Airports for Rudziniec, Poland [online], www.fallingrain.com [dostęp 2017-11-26]  (ang.).
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1115 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Górnego Śląska, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2008
5. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
6. bociany. [dostęp 2009-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
7. Baza miejscowości, dostępna w portalu hoga.pl. [dostęp 2009-10-09].
8. Gmina Rudziniec. [dostęp 2012-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-14)].
9. Knie 1830 ↓, s. 648.

Bibliografia

• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).