Rzeczka (województwo dolnośląskie)
| wieś | |
 Kościół bł. Maksymiliana Kolbego w Rzeczce | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
590-751[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
139[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
58-320[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DBA |
| SIMC |
0856468 |
Położenie na mapie gminy Walim  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego  | |
 50°40′18″N 16°27′07″E/50,671667 16,451944[1]
| |
Rzeczka (dawniej niem., częściowo: Dorfbach i Schlesisch Falkenberg) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Walim.
W latach 1954–72 w granicach Walimia.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś jest położona w Dolinie Walimki przy drodze lokalnej Walim – Nowa Ruda[2]. Rozciąga się między Walimiem a Sokolcem, na odcinku około 3,5 km, a wysokości około 590–751 m n.p.m., wzdłuż potoku Walimki płynącego Doliną Walimki, która oddziela główny masyw Wielkiej Sowy (1015 m n.p.m.) i Małej Sowy (972 m n.p.m.) od Masywu Włodarza z Włodarzem (811 m n.p.m.) i Sokoła (862 m n.p.m.)[2].
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1946–1954 Rzeczka stanowiła gromadę w gminie Walim w powiecie wałbrzyskim w województwie wrocławskim[5]. W związku z reformą administracyjną kraju jesienią 1954 weszła w skład nowo utworzonej gromady Walim[6]. 1 stycznia 1957 gromadę Walim zniesiono w związku z nadaniem jej statusu osiedla, przez co Rzeczka stała się integralną częścią Walimia[7]. 1 stycznia 1973 wraz z kolejną reformą administracyjną kraju osiedle Walim zniesiono, a Rzeczka ponownie się usamodzielniła jako wieś w reaktywowanej gminie Walim[8].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość znana z walorów turystycznych i znakomitych warunków do uprawiania narciarstwa z malowniczo położonymi wyciągami narciarskimi[9][10]. To tu w latach 70. XX wieku dzięki przedsiębiorstwu ze Świdnicy (Ś.F.U.P. - Świdnicka Fabryka Urządzeń Przemysłowych) uruchomiono pierwsze urządzenie w Polsce do sztucznego naśnieżania[2]. W zasadzie większość budynków pełni funkcje wypoczynkowe (pokoje, kwatery, pensjonaty lub prywatne domki letniskowe). Pomiędzy Rzeczką a Walimiem w zboczach góry Ostra znajduje się również jeden z 7 kompleksów sztolni wybudowanych przez Niemców podczas II wojny światowej w ramach programu Olbrzym (niem. Riese)[2]. Militarny kompleks Sztolnie podziemnej fabryki hitlerowskiej o tajemniczym przeznaczeniu jest udostępniony do zwiedzania.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[11]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pw. Maksymiliana Kolbe (filia - parafia św. Barbary w Walimiu); wzniesiony w 1796 r., przebudowywany w XIX wieku; po wojnie, jako ewangelicki, opuszczony ulegał zniszczeniu; w latach 80. XX wieku został wyremontowany[2].
Inne zabytki:
- pensjonat Kukułka - obecnie budynek nr 21, najstarszy zachowany oryginalny budynek mieszkalny w gminie Walim; rok umieszczony w portalu budynku - 1775. Obecnie, własność prywatna, wystawiona na sprzedaż.
- budynek obecnie nr 33, pełniący funkcję gospodarstwa agroturystycznego, pochodzi z początku XIX w i pełnił funkcję szkoły, prawdopodobnie ewangelickiej. Obok niego biegnie jedna z głównych dróg na Wielką Sowę i wchodzi do Parku Krajobrazowego Gór Sowich. Głównym szlakiem jest tam tzw. Srebrna Droga - droga, którą prawdopodobnie wędrowali kiedyś górnicy wydobywający w okolicy, m.in. srebro. Zabudowania obecnego schroniska Warszawianka to dawne schronisko Falkenbaude, obecnie zaniedbane. W latach 30. XX wieku posiadało ono już centralne ogrzewanie. Naprzeciw tego budynku jest plac, na którym znajduje się końcowy przystanek busów prywatnych linii komunikacyjnych.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119585
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-BiS, 1994, s. 328-331. ISBN 83-85773-12-6.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1131 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Uchwała Nr 30/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 2 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu wałbrzyskiego; w ramach Zarządzenia nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 2 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 9, Poz. 71)
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 31
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 15 grudnia 1972, Nr 8, Poz. 165
- ↑ Rzeczka - walory. [dostęp 2012-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-09)].
- ↑ Stowarzyszenie „Gór Sowich”. [dostęp 2012-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-29)].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 191. [dostęp 2012-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1995, ISBN 83-85773-12-6.
- K. R.Mazurski, Przewodnik turystyczny: Góry Sowie, Wyd. Sudety, Wrocław 1996, ISBN 83-85550-84-4.
- Mapa turystyczna Góry Sowie, skala 1:35 000, praca zbiorowa, Wyd. „PLAN”, J.Góra 2007/8, ISBN 978-83-60975-44-2.
- K. W. Bryger, T. Śnieżek, Przewodnik turystyczny: Góry Sowie, Wyd. „PLAN”, J.Góra 2006, ISBN 83-60044-74-0.
- M. Staffa, Przewodnik turystyczny: Wędrówka przez Sudety Środkowe: Góry Wałbrzyskie - Góry Suche - Góry Sowie - Góry Bardzkie, Wyd.PTTK „Kraj”, Warszawa/Kraków 1982, ISBN 83-00-00476-9.
- R. Fronia, D. Jończy, mapa turystyczna Góry Sowie: kompleks Riese, skala 1:35 000, Wyd. Turystyczne „Plan”, J.Góra 2011, ISBN 978-83-62917-36-5.
