Prototyp SPAD S.XIV | |
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Konstruktor | |
Typ | |
Konstrukcja |
dwupłat o konstrukcji drewnianej |
Załoga |
1 |
Historia | |
Data oblotu |
15 listopada 1917 |
Wycofanie ze służby |
1919 |
Liczba egz. |
40 |
Dane techniczne | |
Napęd |
1 x Hispano-Suiza 8Cb |
Moc | |
Wymiary | |
Rozpiętość |
9,8 m |
Długość |
7,4 m |
Wysokość |
4 m |
Powierzchnia nośna |
26,2 m² |
Masa | |
Własna |
770 kg |
Startowa |
1060 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. |
205 km/h |
Prędkość wznoszenia |
7 min 18 s na 2000 m |
Pułap |
5000 m |
Długotrwałość lotu |
2 h |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 działko SAMC kal. 37 mm 1 karabin maszynowy Vickers kal. 7,7 mm | |
Użytkownicy | |
Francja |
SPAD S.XIV – francuski jednomiejscowy myśliwski wodnosamolot pływakowy w układzie dwupłatu z okresu I wojny światowej, zaprojektowany przez inż. André Herbemonta i zbudowany w 1917 roku w wytwórni Société (anonyme) Pour L’Aviation et ses Dérivés (SPAD). Wyprodukowany w liczbie 40 egzemplarzy S.XIV używany był przez lotnictwo morskie Marine nationale w ostatnim roku działań wojennych, a w momencie oblotu był najszybszym wodnosamolotem na świecie.
Francuskie lotnictwo morskie borykało się podczas I wojny światowej z problemem skutecznej ochrony wodnosamolotów patrolowych wykonujących misje poszukiwania i zwalczania okrętów podwodnych[1]. Początkowo korzystano z pomocy lądowych myśliwców Aéronautique Militaire, jednak miały one zbyt mały zasięg i długotrwałość lotu; później próbowano wykorzystywać do tego zadania samoloty rozpoznawcze dalekiego zasięgu firm Voisin, Farman i Letord , też bez powodzenia[1].
Naprzeciw potrzebom francuskiego lotnictwa morskiego wyszedł inż. André Herbemont z wytwórni lotniczej Société (anonyme) Pour L’Aviation et ses Dérivés (SPAD), asystent głównego konstruktora firmy Louisa Béchereau[1][2]. Zaprojektował on myśliwski wodnosamolot pływakowy, bazując na konstrukcji modelu S.XII, adaptując kadłub z silnym uzbrojeniem składającym się z działka SAMC kalibru 37 mm i karabinu maszynowego Vickers kalibru 7,7 mm, powiększając natomiast znacznie rozmiar skrzydeł i powierzchnię usterzenia[1][3]. Do napędu użyto pochodzący z modelu S.XIII silnik widlasty Hispano-Suiza 8Cb o mocy 162 kW (220 KM)[4][5].
Zbudowany w zakładach Levasseur prototyp samolotu SPAD S.XIV został oblatany 15 listopada 1917 roku, po czym testowany był w bazie lotniczej Saint-Raphaël przez pilota o nazwisku Bequet[1]. Pomyślne wyniki prób (m.in. osiągnięcie prędkości maksymalnej 205 km/h, co było w tym czasie najwyższą prędkością osiągniętą przez wodnosamolot na świecie) spowodowały złożenie zamówienia przez lotnictwo morskie Marine nationale na 39 seryjnych myśliwców[1][5]. Płatowce zostały wyprodukowane przez macierzyste zakłady SPAD, zaś zaprojektowane przez Maurice’a Payonne’a z firmy Tellier pływaki dostarczyła wytwórnia Levasseur[1]. Pod koniec wojny jeden z egzemplarzy S.XIV został pozbawiony pływaków i otrzymał podwozie kołowe w celu umożliwienia startu z platform zamontowanych na wieżach artyleryjskich pancerników[5][6]. Samolot otrzymał oznaczenie SPAD S.XXIV i został oblatany 5 listopada 1918 roku, jednak wobec wyboru przez marynarkę maszyn Hanriot HD.2 pozostał na etapie prototypu[5][6].
Samoloty SPAD S.XIV trafiły w lipcu 1918 roku na wyposażenie bazy lotnictwa morskiego w Dunkierce, dowodzonej przez porucznika La Burthe[7][8]. Ich służba polegała głównie na eskortowaniu łodzi latających podczas ich patroli przeciw okrętom podwodnym[8]. Czasami S.XIV latały też na misje zwalczania operującego nad morzem wrogiego lotnictwa, lecz nie odniosły żadnego sukcesu[8]. Prawdopodobnie operowały też z Korfu[5]. Maszyny wycofano ze służby w końcu 1919 roku[7]. W 1920 roku jeden z cywilnych już samolotów wziął udział w zawodach wodnosamolotów zorganizowanych w Monako[7].
SPAD S.XIV był jednosilnikowym, jednomiejscowym myśliwskim wodnosamolotem pływakowym w układzie dwupłatu o konstrukcji drewnianej[9]. Rozpiętość skrzydeł wynosiła 9,8 metra, a ich powierzchnia nośna 26,2 m²[2][7]. Długość samolotu wynosiła 7,4 metra, a jego wysokość 4 metry (bez pływaków 2,35 metra)[7][8]. Masa własna wynosiła 770 kg, zaś masa całkowita (startowa) 1060 kg[2][7][a]. Podwozie składało się z dwóch szerokich pływaków głównych; nie było pływaka tylnego[5].
Napęd stanowił chłodzony cieczą 8-cylindrowy silnik widlasty Hispano-Suiza 8Cb o mocy 162 kW (220 KM), napędzający dwułopatowe śmigło ciągnące[4][8][b]. Prędkość maksymalna na poziomie morza wynosiła 205 km/h, zaś przelotowa 170 km/h[7][8]. Długotrwałość lotu wynosiła 2 godziny[8]. Maszyna osiągała wysokość 2000 metrów w czasie 7 minut 18 sekund[7][8]. Pułap maksymalny wynosił 5000 metrów[7][8].
Uzbrojenie składało się z umieszczonego między blokami cylindrów silnika działka SAMC kalibru 37 mm z zapasem 12 nabojów oraz pojedynczego zsynchronizowanego karabinu maszynowego Vickers kalibru 7,7 mm[4][10].