Sara (Palestyna)

Sara
‏صرعة‎
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Wysokość

350 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


340

Data zniszczenia

13 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

Tarum

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sara”
Ziemia31°46′42″N 34°59′12″E/31,778333 34,986667
Strona internetowa

Sara (arab. صرعة) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 13 lipca 1948.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Sara leżała na zboczach wzgórza w północnej części Judei, w odległości około 17 kilometrów na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 4 967 ha. We wsi mieszkało wówczas 340 osób[1].

własność gruntów powierzchnia gruntów (hektary)
Arabowie 4 964
Żydzi 0
publiczne 3
Razem 4 967
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie (hektary) Żydzi (hektary)
uprawy oliwek 115 0
uprawy nawadniane 194 0
uprawy zbóż 2 979 0
nieużytki 1 778 0
zabudowane 16 0

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Wieś Sara przed 1920

Najwcześniejsze wzmianki o osadzie nazywanej Sur'a lub Sorea pochodzą ze starożytnych egipskich listów z Amarna. W czasach panowania rzymskiego nazywano ją Sarea. Z tamtego okresu zachowały się pozostałości jednej z dwóch świątyń. W 1596 we wsi mieszkało 94 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, oliwek, hodowli kóz i uli[2].

W okresie panowania Brytyjczyków Sara była małą wsią. We wsi był jeden meczet[1].

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny arabskie milicje działające ze wsi Sary atakowały żydowskie konwoje do Jerozolimy, paraliżując komunikację w tym rejonie. Na początku I wojny izraelsko-arabskiej w maju 1948 do wsi przybyli pochodzący z Egiptu arabscy ochotnicy, będący członkami Bractwa Muzułmańskiego. Być może byli wśród nich także regularni egipscy żołnierze. Gdy w pobliżu wybudowano Drogę Birmańską, ich sąsiedztwo stwarzało poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa żydowskich transportów. Z tego powodu podczas operacji Danny w nocy z 12 na 13 lipca 1948 wieś zajęli izraelscy żołnierze. Mieszkańcy zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów. Następnie wyburzono prawie wszystkie domy[1].

Miejsce obecnie

[edytuj | edytuj kod]

Na terenach wioski Sara w 1950 powstał moszaw Tarum.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Sara: „Na całym terenie wśród drzew są rozrzucone żelazne dźwigary i kamienny gruz. Na płaskim kamieniu zachował się arabski werset z Koranu, noszący datę AH 1355 (1936). Po zachodniej stronie stoi grobowiec z grobami dwóch lokalnych nauczycieli religijnych. Dolina po stronie północno-wschodniej jest porośnięta figami, migdałami i cyprysami”[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Welcome To Sar'a. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-09]. (ang.).
  2. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 154.