Wykonawca albumu studyjnego | ||||
Mark Knopfler | ||||
Wydany |
16/17 marca 2015 | |||
---|---|---|---|---|
Gatunek |
rock, blues rock, folk | |||
Wydawnictwo |
British Grove Records, Verve, Virgin EMI[1] | |||
Producent |
Guy Fletcher, Mark Knopfler[2] | |||
Oceny | ||||
Album po albumie | ||||
|
Tracker – ósmy solowy studyjny album Marka Knopflera. Album został zapowiedziany 16 stycznia 2015 i został wydany 16 marca 2015 (dzień później w Stanach Zjednoczonych).
Płyta spotkała się z umiarkowanie dobrym przyjęciem krytyki. Według serwisu Metacritic zbierającego recenzje z różnych źródeł, przeciętna ocena albumu to 70 punktów ze 100 możliwych oraz z piętnastu recenzji osiem było pozytywnych, a siedem neutralnych. W Austrii, Belgii, Chorwacji, Danii, Holandii, Niemczech i Norwegii album trafił na pierwsze miejsca najlepiej sprzedających się płyt długogrających. W Polsce album uzyskał status platynowej płyty[5].
Tracker, ósmy solowy album Knopflera[6], został nagrany w studiu British Grove Studios[7]. Nagrań dokonano przy użyciu 48-ścieżkowej konsoli nagraniowej API Legacy ze studia Big Javelin z Tennessee (wcześnie na tej samej konsoli nagrano album Golden Heart)[7] na 1-calowej analogowej taśmie magnetofonowej systemu Ampex 2 i zmiksowany przez znanego inżyniera dźwięku, wielokrotnego zdobywcę nagród Grammy, Boba Ludwiga[8].
Biorący udział w nagraniach perkusista Ian Thomas używał zestawu perkusyjnego Rogers Wine Red Ripple, na którym wcześniej grał Bobby Colomby z Blood, Sweat & Tears[7]. Oprócz Thomasa, w nagraniach brali także udział Bruce Molsky, John McCusker, Mike McGoldrick, Phil Cunningham, Glenn Worf, Nigel Hitchcock, Tom Walsh i Ruth Moody[9].
Tytuł albumu, Tracker (dosł. „tropiciel”, „poszukiwacz”), według słów Knopflera „przyszedł z mojego wnętrza, ze starania się znalezienia własnych ścieżek życia w ostatnich dekadach. Od śledzenia czasu – obserwowania ludzi, miejsc i rzeczy z mojej przeszłości oraz z procesu nagrywania (ang. tracking) nowej muzyki w studiu nagraniowym”[a][6].
Kilka utworów z płyty zostało bezpośrednio zainspirowanych przez przeczytaną przez Knopflera literaturę[10]. Podobnie jak w przeszłości (np. „Telegraph Road” – Błogosławieństwo ziemi, „Boom, Like That” – Grinding It Out: The Making Of McDonald’s), Knopfler użył w słowach piosenek mniej lub bardziej dosłownych zapożyczeń z przeczytanych książek[10].
Otwierający płytę „Laughs and Jokes and Drinks and Smokes” – „śmiech i żarty/i drinki i fajki/i bez światła na schodach/byliśmy tacy młodzi/i zawsze bez pieniędzy/nie abyśmy się tym przejmowali” opowiada o młodości Knopflera i jego życiu przed założeniem Dire Straits[b][11]. „Słuchałem wtedy dużo Vana Morrisona, Dylana i takiej muzyki. Kiedy teraz słyszę tę muzykę, to przenoszę się do tych czasów, to jak z jedzeniem które jadło się jako dziecko. Niektóre z tych piosenek stanowią w życiu ważne momenty”[c][12].
Utwór „Basil” opowiada o poecie Basilu Buntingu, który zarabiał na życie w gazecie „Evening Chronicle”, gdzie 15-letni Knopfler odbywał praktykę jako początkujący redaktor[13]. Piosenka opowiada o „gderliwej, ale fascynującej” osobie, którą Knoplfer uważaj za „niezwykle fascynującą” – „Woła chłopca na posyłki, zrzędliwy jak cholera/Poeci też muszą jeść/Dałby wszystko aby to dzisiaj rzucić/Mieć czas aby myśleć o czasie/I porzuconej miłości życia”[d][13].
„River Towns” zostało zainspirowane nowelą o tym samym tytule autorstwa Breece'a D’J Pancake’a[10].
Utwór „Mighty Man” ma źródła w książce I Could Read the Sky opowiadającej o przeżyciach irlandzkich emigrantów w Wielkiej Brytanii[10].
„Silver Eagle” (tytuł pochodzi od nazwy linii autobusów dalekobieżnych) i „Lights of Taormina” (Taormina – miasto na Sycylii) zostały napisane w trakcie wspólnej serii koncertowej z Bobem Dylanem w 2011[14]. Piosenka o Taormina została zainspirowana pobytem w hotelu w tym mieście i wrażeniami jakie odniósł Knopfler oglądając z okiem hotelu starożytny amfiteatr[13]. Według słów Knoplfera „nie napisałbym tych piosenek gdybym nie był na dwóch seriach koncertowych z Bobem (Dylanem)”[e][14].
Piosenka „Beryl” opowiada o brytyjskiej pisarce Beryl Bainbridge[6]. Śpiewając o Bainbridge, Knopfler używa jej przykładu jako osoby, która nie była za życia odpowiednio doceniana: „Za każdym razem nie dostawała nagrody/Jak jej dali Bookera/Była już martwa w grobie/Po tym wszystkim co ona dała”[f][6].
Reżyser Tom Bird stworzył 23 minutowy film zatytułowany Tracker – A Track by Track w którym Knopfler opowiedział o procesie twórczym i inspiracjach na wszystkie utwory z tej płyty[15].
Album został zapowiedziany 16 stycznia 2015 i został wydany 16 marca 2015 (dzień później w Stanach Zjednoczonych)[6].
Pierwszym utworem zaprezentowanym z albumu Tracker była piosenka „Beryl”[6].
17 lutego zaprezentowano film krótkometrażowy autorstwa Henrika Hansena pokazujący proces twórczy albumu[16]. Film dołączony będzie także do wersji deluxe box set albumu[16].
25 lutego 2015 ogłoszono konkurs na teledysk mający ilustrować utwór „Wherever I Go”[17].
Album był promowany serią koncertów, łącznie liczącą 85 występów, pod nazwą Tracker Tour[18]. Pierwszy koncert w tej serii odbył się 15 maja 2015 w Dublinie, a ostatni – 31 października w Fort Lauderdale na Florydzie[18].
Według serwisu Metacritic album został ogólnie oceniony pozytywnie przez recenzujących go krytyków, jego łączna ocena to 70/100 punktów, z piętnastu zgromadzonych recenzji osiem jest pozytywnych, a siedem neutralnych[19].
Według „Magnet Magazine” (80/100) „w utworach Knopflera czuć pełne zaangażowanie artysty i słychać w nich lekką melancholię i wiedzę która przychodzi z wiekiem”[19]. „Uncut” (80/100), ocenił album jako „płytę która zadowoli jego istniejących fanów, a także tych których być może stracił wcześniej”[19]. Recenzent „Drowned In Sound” (70/100) stwierdził, że „Tracker tworzy doświadczenie obcowania z artystą”, a według „Classic Rock Magazine” (70/100) album to „podróż Knopflera do różanej doliny pełnej retro-folkowych dźwięków”[19].
Bardzo wysoko płytę ocenił recenzent „Teraz Rock” dając jej 4,5 gwiazdki z pięciu, a według jego recenzji „Płyta nagrana została w dużej mierze na żywo, co przesądziło o jej spontanicznej, naturalnej atmosferze. A jednak powstawała długo, prawie rok, może dlatego, że Knopfler miesiącami dobiera piosenki, odrzuca jedne, dodaje inne, tak by powstała jak najwspanialsza całość. Także tym razem się udało”[20].
Ludovic Hunter-Tilney (4/5), recenzent „Financial Times” napisał, że „muzyka płyty lśni odblaskami celtyckiego folka i bluesa, oświetla zgrabną gitarą Knopflera”[21].
Płyta została bardzo pozytywnie oceniona przez recenzenta „The Boston Globe” – „Knopfler robi to co potrafi najlepiej, dostarcza dobrze napisane, elegancko zaaranżowane piosenki pełne subtelnej głębi i bogate muzycznie”, a w napisanym przez niego w czasie trasy koncertowej z Bobem Dylanem utworze „Nights of Taormina” „wyraźnie słychać echa twórczości Dylana”[22].
Recenzent serwisu American Songwriter przyznał albumowi cztery gwiazdki z pięciu, chwaląc „powolne, dystyngowane tempo albumu, nieskazitelne słowa utworów, natychmiast rozpoznawalną gitarę”[23].
Amerykański recenzent Steven Wine ocenił album pozytywnie jako „ładny, ale łagodny”, podkreślił szeroką gamę gatunków muzycznych, które słychać na płycie „jest solówka na flecie i inne celtyckie ornamenty, trochę jazzu, hołd złożony dla J.J. Cale'a i uroczy duet z Ruth Moody” i zakończył pisząc „oprócz nieprzekonywującego «Beryl» na płycie nie ma prawie żadnego odniesienia do rocka. Knopfler sprzedał 125 milionów albumów (na całym świecie) i wygląda na to, że nie ma zamiaru sprzedać następnych dziesięciu jeżeli by to miało oznaczać małpowanie własnej przeszłości (Dire Straits). Choćby dlatego warto go wysłuchać”[24].
Recenzent Onetu, Paweł Piotrowicz przyznał albumowi 7/10 pisząc „Knopfler, nie po raz pierwszy przecież, wciela się w tropiciela ciekawych historii, które stara się przełożyć na prosty piosenkowy język. Niedzisiejsze to granie, przepełnione szerokim wachlarzem emocji. Bez sztuczek i efekciarstwa, autentyczne i szczere, z pewnością jednak nie dla każdego”[25]. Taką samą ocenę (7/10) przyznał płycie Paweł Waliński z Interii piszą, że album „to prostota i elegancki minimalizm”[26].
„Hot Press” (3,5/5) uznał, że album to „gwiazdorskie, sześcio-strunowe danie od sułtana swingu”[27].
3,5 gwiazdki z pięciu przyznał płycie także Dominik Zawadzki z Antyradia pisząc – „to nic innego jak kolejny stopień na schodach kariery Marka Knopflera. Artysty, który już nic nie musi. Nagrywa jak chce. Nowa płyta jest logicznym rozwinięciem poprzedniczek”[28].
Ocena musicOMH.com (60/100) jest bardziej mieszana, album jest określany jako „zawierający kilka prawie nieudanych utworów”[19]. Podobnie ostrożna jest ocena recenzenta „The Telegraph” (3/5), który uznał, że płyta „jest pełna uczucia i dokładnych obserwacji życiowych, ale brakuje jej szerokiej skali w jakiej grał Dire Straits, [...] ale najwyższy czas aby Knopfler zaczął grać coś nowego”[29]. Krytyk „The Guardian” także przyznał albumowi trzy gwiazdki z pięciu określając płytę jako „dobrze znaną przyjemność [...] To kolekcja nowelek napisanych jako piosenki, ale jako nowelista Knopfler pisze i dobrze, i źle”[30].
Podobnie ostrożna jest ocena recenzenta z „Journal Sentinel” według którego „Knopfler mruczy dla siebie i czasami dla innych, kiedy jego muzyka mówi za siebie słuchacze naturalnie przybliżają się do niego, ale kiedy muzyka zbliża się do poziomu szmeru, jak w przynajmniej trzech utworach na środku płyty, Knopfler brzmi jakby opowiadał historie nie oglądając się na zainteresowanie jego słuchaczy”[31].
Lista (2015) | Najwyższa pozycja |
---|---|
Australia (ARIA) | 12[32] |
Austria (Ö3 Austria Top 40) | 1[32] |
Belgia (Ultratop Flandria) | 1[32] |
Belgia (Ultratop Walonia) | 3[32] |
Chorwacja (IFPI) | 1[33] |
Czechy (IFPI) | 35[32] |
Dania (Tracklisten) | 1[32] |
Finlandia (Suomen virallinen lista) | 5[32] |
Francja (SNEP) | 6[34] |
Hiszpania (PME) | 2[32] |
Holandia (MegaCharts) | 1[32] |
Irlandia (Irish Recorded Music Association) | 5[35] |
Niemcy (Media Control Charts) | 1[32] |
Norwegia (VG-lista) | 1[32] |
Nowa Zelandia (Official New Zealand Music Chart) | 5[32] |
Polska (OLiS) | 3[36] |
Portugalia (AFP) | 2[32] |
Stany Zjednoczone (Billboard 200) | 14[37] |
Stany Zjednoczone (Billboard Albumy Folkowe) | 1[38] |
Szwajcaria (Swiss Hitparade) | 2[32] |
Szwecja (Sverigetopplistan) | 3[32] |
Węgry (Mahasz) | 5[39] |
Włochy (FIMI) | 3[40] |
Wielka Brytania (OCC) | 3[41] |
Sprzedaż albumu przez iTunes według kraju[44]:
Kraj | Najwyższa pozycja |
---|---|
Australia | 30 |
Brazylia | 46 |
Kanada | 14 |
Francja | 15 |
Hiszpania | 2 |
Niemcy | 1 |
Stany Zjednoczone | 3 |
Wielka Brytania | 6 |
Włochy | 2 |
W Polsce Tracker został wyróżniony platynową płytą[5].
W wersji podstawowej album zawiera 11 utworów[6].
Album został wydany w kilku wersjach[45]: podstawowej na pojedynczym CD lub podwójnym winylowym LP, deluxe CD z czterema dodatkowymi utworami oraz specjalnym box set zawierającym płyty CD i LP, dodatkowy CD z sześcioma utworami, DVD z krótkim filmem i wywiadem z Knopflerem oraz dodatkowymi zdjęciami[6]. Autorem wszystkich utworów z wyjątkiem „Oklahoma Ponies” (tradycyjna melodia ludowa) jest Mark Knopfler[18].
Lista utworów w wersji podstawowej[46]:
Utwory dodatkowe z wersji deluxe i box set[48]
Utwory dodatkowe tylko z wersji box set[49]:
Muzycy którzy wzięli udział w sesji, w nawiasach numery utworów z głównego wydania płyty lub tytuły utworów z wersji rozszerzonych[50]: